ေလးျမိဳ့ေခတ္ရဲ့ ရခိုင့္မဟာတန္ေဆာင္
========================
ေလာကသာရပ်ိဳ့ မူပိုင္ရွင္
================

ေလးျမိဳ့ေခတ္ကို AD 818 ခုႏွစ္မွာ စူဠစျႏၵား ရဲ့ တူေတာ္သူ စႏၵကူး နဲ့ စႏၵာေဒဝီတို့ရဲ့သား မဟာႏြယ္ ရခိုင္ဘုရင္မိိ်ဳး ဆက္ ေခတၲာသင္က စတင္ထူေထာင္ခဲ့တာပါ။ ရခိုင့္သမိုင္းထက္မွာ ၾကီးျမတ္ေက်ာ္ေဇာတဲ့ ဘုရင္ေတြ ၊ ရဟန္းပညာရွိ လူပညာရွိေတြ ေပါ မ်ားေပါ္ထြန္းခဲ့တဲ့ ေခတ္တစ္ေခတ္ျဖစ္ပါတယ္။ AD 1430 မွာ မင္းေစာမြန္ဘုရင္က ေျမာက္ဦး ကို ေျပာင္းေရြွ့နန္းစိုက္ျပီး ေလးျမိဳ့ေခတ္ အဆံုး သတ္သြားခဲ့ပါတယ္ ။
ေလးျမိဳ့ေခတ္ရဲ့ထင္ရွားမွုေတြထဲက အထင္ ကရျဖစ္တဲ့ ဘုရင္မင္းထီးလက္ထက္က အျဖစ္ ပိက္ေလးတစ္ခုကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္ ။ မင္းထီးဘုရင္ လက္ထက္မွာ စာဆိုပညာရွိအ ျဖစ္ေရာ ရခိုင့္က်က္သေရေဆာင္အျဖစ္ပါ ထင္ ရွားေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ ရခိုင္သူျမတ္ အေၾကာင္းပါ။ ရခိုင္သူျမတ္ဟာ ရခိုင္မွာသာမက အထက္ဗမာ တစ္ဝွမ္းကို ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားပါတယ္ ။
သကၠရာဇ္ ၆၈၈ ခုႏွစ္ AD 1300 ဝန္းက်င္မွာ သက္မင္းရွင္ေစာဟာ သရက္ျမိဳ့( ရခိုင္က်မ္းလာ မစၦဂီရိျမိဳ့) ကို သားေတာ္ သံုးပါး နဲံ့ အုပ္ခ်ဳပ္စိုးစံေနပါတယ္ ။ တစ္ခ်ိန္မွာ သက္ ေတြ အင္အားေကာင္းလာျပီး ရခိုင့္ ရိုးမနားက ေတာင္စဥ္ရြာေတြကို လာေရာက္ထိပါးလာၾက ပါတယ္ ။ အစြမ္းထက္တဲ့ မင္းထီးဘုရင္ရဲ့ တပ္ ေတာ္ေတြက သြားေရာက္ႏွိမ္ႏွင္းပါတယ္ ။ သက္မင္းရွင္ေစာရဲ့တပ္ေတြကို သရက္ျမိဳ့အထိ တိုက္ထုတ္ျပီး ျမိဳ့ကိုပါသိမ္းပိုက္တယ္ ။ ျပီးေတာ့ သက္မင္းရွင္ေစာနဲ့ ေစာစံု ေစာျဖဴ ေစာတူ ဆိုတဲ့ သားသံုးေယာက္ကို ရံေျခြအ သိုင္းဝိုင္းနဲ့တကြဖမ္းေခါ္လာျပီး ရခိုင္မွာ ေကာင္းမြန္စြာ ေက်ြးေမြးေစာင့္ေရွာက္ထားပါ တယ္ ။ ျပီးေတာ့ဘသက္မင္းရဲ့သားေတာ္ေတြ ကို ရခိုင္သူျမတ္အရွင္ထံကိုအပ္ႏံွျပီး စာေပ က်မ္းဂန္သင္ၾကားေစပါတယ္ ။
တစ္ေန့မွာ ရခိုင္သူျမတ္အရွင္က ထူးျခားတဲ့ အိပ္မက္ကို မက္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ သက္မင္းရဲ့သားေတာ္ေတြဟာ စစ္ကိုင္းနဲ့ အင္း ဝမွာ အၾကီးအကဲေတြျဖစ္လာမွာကို သိျပီး သူတို့ကို အတက္ဗမာျပည္ကို သကၠရာဇ္ ၇၀၅ ခုႏွစ္မွာ အေရွ့ျပည္သို့ ျပန္လြွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္ ။ ( ဗမာရာဇဝင္နဲ့ တခ်ိဳ့က်မ္းေတြမွာ ေတာ့ သက္မင္းရဲ့သားေတာ္ေတြဟာ ဖိုးေခါင္ ေတာင္ရိုးကို ေက်ာ္ျပီး ထြက္ေျပးၾကတယ္ လို့ ဆိုပါတယ္။ ဘုရင္မင္းထီးက လိုက္မဖမ္းပဲ လြွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္ ) ။
သမိုင္းေၾကာင္းအရ ပိဋကတ္စာေပ ၊ ေဗဒင္ပညာစတဲ့ အတတ္ပညာတို့ကို ေကာင္း စြာသင္ၾကားတတ္ေျမာက္ခြင့္ရသြားတဲ့ သက္ မင္းရဲ့သားသံုးပါးဟာ ရခိုင္အရွင္သူျမတ္ နိမိတ္ ဖတ္ခဲ့သလိုပဲ အထက္ဗမမွာ အမွန္တကယ္ပဲ အၾကီးအကဲေတြ ျဖစ္လာခဲ့ၾကတယ္ ။
သားအၾကီး ေစာစံုက ျမင္စိုင္းျမိဳ့ကို စားရပါ တယ္ ။ ေစာျဖဴက ျပည္ျမိဳ့ကို စားရပါတယ္ ။ သားအငယ္ဆံုး ေစာတူ ကေတာ့ အျမင့္ျမိဳ့ကို စားရျပီး ေနာင္အခါ ဗမာ့ရာဇဝင္မွာ ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားတဲ့ တရဖ်ားစြာေစာ္ကဲ အမည္နဲ့ ဘုရင္တစ္ဆူ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္ ။ ရခိုင္အရွင္ ျမတ္ထံမွာ ေလာကနီတိနဲ့ ပိတကတ္ပညာ တို့ကို ေက်ညက္ေအာင္သင္ယူတတ္ေျမာက္ခဲ့ ရသူျဖစ္လို့ မင္းက်င့္စာရိတၱျပည့္ဝခဲ့သူ ဘုရင္ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။
စြာေစာ္ကဲဘုရင္ဟာ သူ့ရဲ့ နန္းစံသက္ ၁၆ ႏွစ္ကိုေရာက္တဲ့ခါ သူ့ရဲ့ငယ္ဆရာ ရခိုင္သူျမတ္ အရွင္ကို ပင့္ဖိတ္ျပီး ေျမွာက္စားခဲ့ပါတယ္ ။ မဟာ သိဃၤရာဇာ ဆိုတဲ့ဘြဲ့ေတာ္ကိုေပးျပီး ခန္း နားတဲ့ ေက်ာင္းသင္ခန္းကိုေဆာက္လုပ္လွဴ တန္းထားခဲပါတယ္ ။ ဒီလိုနဲ့ ရခိုင္သူျမတ္အရွင္ ဟာ မင္းသံုးပါးကို စာေပသင္ၾကားပို့ခ်ခဲ့စဥ္က ေရးစပ္သြန္သင္ခဲ့တဲ့ ေလာကသာရ ဆံုးမစာ ကဗ်ာလကၤာဟာ ရခိုင္သူျမတ္ရဲ့ဘအထင္ကရ တစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။

မွတ္ခ်က္ ။ ခရစ္ AD သကၠရာဇ္ကို ရခိုင္ ဗမာနဲ့ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ က်မ္းတခ်ိဳ့ကို ယွဥ္တြဲျပရမွာ မို့ မထည့္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္ ။
ဒီစာကို ေရးရျခင္းရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ တခ်ိဳ့ ခုေခတ္စာေပေတမွာ ေလာကသာရပ်ိဳ့ ကို ဗမာစာဆိုေတာ္ရဲ့ စာေပလို့ ပံုမွားရိုက္ေန ၾကတာကို ေတြ့မိလိူ့ ျဖစ္ပါတယ္ ။
ရခုိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ကိုယ့္စာေပ ကိုယ့္သမိုင္းကို ထဲထဲဝင္ဝင္ေလ့လာလိုက္စားနိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ ပါတယ္ ။

=======