Snmsung Galaxy J7 Prime Version 6.0.1
Model Number -> SM-G610F
Root TWRP Recovery သြင္းနည္း
Phone ကို
ဖြင့္ပါ Settings > About Phone and continuously tap on Build Number
5ခ်က္ေခါက္ပါ ၿပီရင္ > Developer Options and check ႏိုက္လိုက္ပါၿပီရင္on USB Debuggingအမွန္ျခစ္ပါၿပီရင္သူ
အေပၚက OEM Unlock onေပးပါဖြင့္ေပးပါ
ေဒါင္းေလာ့ရလာတဲ့ twrp recovery.zip ဖိုင္ကိုေတာ့
လံုး၀ zip ဖိုင္မျဖည္ပါနဲ႔ ဒီအတိုင္းထားပါ
Odin ကိုဖြင့္ပါ AP or PDA ဆုိတဲ့ေနရာကို တစ္ခ်က္ႏွိပ္ေပးၿပီး
ေဒါင္းေလာ့ရယူထားတဲ့ twrp recovery.zip ဖုိင္ကုိထည့္လုိက္ပါ။
ျပီးရင္ ဖုန္းကုိ Download mode သြင္းလုိက္ပါ။
volume down + Home + power
ျပီးရင္ volume up တစ္ခ်က္ႏွိပ္ေပးလုိက္ပါ။
ဖုန္းမွာ Download mode ၀င္ျပီဆုိရင္ေတာ့ computer နဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္ေပးလုိက္ပါ။
Odin Flash Tool တြင္ auto reboot ဆိုတဲ့ေနရာမွ အမွန္ျခစ္ေပးထားလိုက္ပါ။
Odin မွ ဖုန္းကုိသိျပီဆုိရင္ Start ဆုိတာေလးႏွိပ္ေပးလုိက္ပါ။
Process တစ္ခုၿပီးေအာင္ေစာင့္ေနလိုက္ၿပီး Odin မွာ ေအာင္ျမင္ေၾကာင္း
PASS ျပတဲ့အခါ ဖုန္းနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ USB ႀကိဳးကို ျဖဳတ္လိုက္ပါ။
ဖုန္းကို ပါ၀ါပိတ္ၿပီး Volume Up + Home+ Power ကီးမ်ားကို
တြဲႏွိပ္ၿပီး Custom Recovery Mode သို႔၀င္ၾကည့္လိုက္ပါ။
Team win twrp recovery screen ျဖင့္တက္လာခဲ့ရင္ေတာ့
သင့္ဖုန္းမွာ Twrp Recovery ထည့္သြင္းၿပီးပါၿပီ။
ၿပီရင္Powerျပန္ပိတ္ပါ ဖုန္းမွာ Volume Up + Home + power ကိုတြဲႏွိပ္ေပးၿပီး
Custom Recovery mode သို႔၀င္လုိက္ပါၿပီရင္ Recovery
Modeကေန installကိုႏိႈက္ပါၿပီရင္မိမိSuper SU ႐ွိတဲ့ေနရာinstall
လုပ္ေပးပါ လုပ္ျပီး Reboot ခ်ေပးလုိက္ပါပါ၀ါပြင့္ၿပီးျပန္တက္လာတဲ့အခါ
သင့္ဖုန္းမွာ Root Access ရရွိေနပါၿပီRootChecker ျဖင့္စမ္းသပ္ၾကည့္လိုက္ပါRootရ႐ွိေနပါ TWRP ပဲသြင္းခိုင္ဒါဆက္မျပေတာ့တာပါMyanmar စာက
ေတာ့ကိုယ္ဟာကိုယ္ခ်ိန္ယူေနာ္Rootရရင္အျပည့္အစံု-->
http://www.loikawtechnology.com/…/snmsung-galaxy-j7-prime-v…
ရခိုင္သားေလး ကၽြန္ေတာ္
Friday, 4 November 2016
Friday, 20 November 2015
ရခိုင္လူမ်ိဳးႏွင့္ပါတ္သတ္၍ မွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့ၾကေသာ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားကား မ်ားစြာ
ရွိေပသည္။ ေက်ာက္စာ၊ ေခါင္းေလာင္းစာ၊ မွင္စာ၊ ပုရပိုက္စာ တို ့လည္း အမ်ားအျပားရွိပါေသးသည္။ ရခိုင္
သမိုင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးထဲတြက္ ဧခ်င္းအေရးေတာ္ပံု၊ ရာဇ၀င္အလကၤာ၊ ရာဇ၀င္သာျခင္း၊ ရာဇ၀င္က်မ္း စသည္ျဖင့္
အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၾကေပသည္။
ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ဘီစီ (၆၀၀၀)ခန္ ့မွ အစျပဳ၍ ရခိုင္ျပည္၌ ရခိုင့္လူ ့အဖြဲ ့အစည္း စတင္ အေျခခ်
ေနထိုင္လာၾကပံုကို ရခိုင္မင္းသမီးဧခ်င္း၌ စာဆိုပညာရွင္ ဖဒူမင္းညိဳက ဤသို ့ေရးသား မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါသည္။
“ ဧ….ဧလည္း ဧတံု တစံုမက္မက္၊ ေခၚခိုက္ခတ္လ်က္၊ ဆက္ဆက္လြေလ၊ အေထြေထြတည့္၊ မေရနိုင္ဘဲ၊
၀မ္းလ်င္ကြဲမွ်၊ သဲထဲပူပန္၊ ၀ွန္တုန္ၾကက္သီး၊ ေဘးၾကီးေဘးလွ်င္၊ ပ်င္မွ်ျပည့္လႈိင္၊ အဆိုင္ဆုိင္တည့္၊ ရခိုင္မည္သာ၊
မဟာသမတ၊ ခတၱိယ၏၊ ဆက္မွတသြယ္၊ အႏြယ္ကိုပ၊ ေနလပံုစင္း၊ ထြန္းပလွ်င္းဟု၊ သတင္းစကား၊
နာသာမ်ားႏွင့္၊ ထံပါးကေသာ္၊ သားကိုေဖ်ာ္၍၊ မယ္ေတာ္ရွင္မ၊ က်ဴးပါကလွ်င္း ” ဟူ၍၄င္း စပ္ဆိုဖြဲ ့ႏြဲ ့ထား
ခဲ့ပါသည္။
ထိုသို ့မဟာသမတခတၱိယအႏြယ္ေတာ္မ်ား ရခိုင္ျပည္ကို စတင္တည္ေထာင္စဥ္က အလြယ္တကူ တည္ေ
ထာင္ႏႈိင္ခဲ့သည္ကားမဟုတ္။ ရခိုင္ျပည္တြင္းေရွးဦးေရာက္ႏွင္းေနေသာ လူရိုင္းတို ့ရန္၊ သားရဲတိရိစၦာန္မ်ားရန္ကို
ခက္ခဲစြာ ႏွိမ္နင္းကာ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကရေပသည္။ ဤသည္ကို ရခိုင္ရာဇ၀င္လကၤာ၌ ……
“သိၾကားလက္နက္ ထိန္ထိန္ထြက္သည္၊ စၾကၤာအေရာင္၊ ၀င္း၀င္းေျပာင္ႏွင့္၊ ေတာေတာင္ ခိုမွီ၊ အလဇၹီဘီလူး၊
သားစားၾကဴးကို၊ ဂုဏ္ထူးအာဏာ၊ ဘုန္းမိုးျဖာ၍၊ လိုရာေအာင္ျမင္၊ ေအာင္ျမိဳ ့၀င္၍၊ ေခၚတြင္ရခိုင္၊ ခုတိုင္ပ်က္၊
ေမာ္ကြန္းထြက္သည္” ဟူ၍၄င္း ေရးစပ္ဖြဲ ့ထားသည္ကို ေတြ ့ရသည္။
ရခိုင္ျပည္၌ စိုးစံခဲ့ေသာမင္းဆက္ေပါင္း(၂၅၈)ဆက္၊ နန္းစံႏွစ္ေပါင္း(၅၁၀၀)ခန္ ့အုပ္စိုးခဲ့ျပီး၊ ရခိုင္ဘုရင့္
နိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ဤမင္းဆက္မ်ား တည္ေထာင္စိုးစံခဲ့ေသာ ဂစၦပနဒီျမစ္ဒ အေရွ ့ ဘက္
တြင္(၉၉)ျမိဳ ့၊ အေနာက္ဘက္တြင္ (၉၉)ျမိဳ ့၊ ျမိဳ ့ေပါင္း ၂၀၀ ခန္ ့ရွိခဲ့သည္။ ဤသည္ကို သမိုင္းပညာရွင္
၀ါးေက်ာင္းဆရာေတာ္ေရး ရာဇ၀င္လကၤာ၌ ……
“ အသမၻိႏၷ၊ ခတၱိယဟု၊ ၀ါသုေဒ၀ မင္းကစ၍၊ ဂစၦပနဒီ ျမစ္ကိုမွီလွ်က္၊ လက္၀ဲလက္ယာ၊ မ်ားစြာျမိဳ ့ျပည္၊
တည္ခဲ့ေပမွ၊ ေနာက္ဆံုးက်သည္ ့၊ ေတဇျပင္းထန္၊ သူရတန္မင္း၊ ဆက္ျပန္လွ်င္းသည္” ဟူ၍ဆရာေတာ္ဘုရား
ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့သည္။
ရခိုင္ဘုရင္နိုင္ငံေတာ္တြင္ ဒြါရာ၀တီ၊ ေရွးေ၀သာလီ၊ ဓည၀တီ (ပထမ)၊ ဓည၀တီ (ဒုတိယ)၊
ဓည၀တီ(တတိယ)၊ ေ၀သာလီေက်ာက္ေလွကား၊ ပုရိန္၊ ေလာင္းၾကက္၊ ေျမာက္ဥ ေခတ္ စသည္
ျဖင့္ တေခတ္ျပီးတေခတ္ တိုးတက္ထြန္းကားလာခဲ့သည္။ ေ၀သာလီေက်ာက္ေလွကားေခတ္(ဘီစီ
၄ ရာစုတြင္) ရခိုင္ဘုရင့္နိုင္ငံေတာ္၏ ျပည္တြင္းျပည္ပ တိုးတက္မႈမွာ မ်ားစြာ အရွိန္အဟုန္ရရွိေနျပီးျဖစ္သည္
နိဒါန္း
လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဟူ၍ ကမၻာတခြင္တြင္ေရရွည္ရပ္တည္ တည္တန္ ့လိုပါက မိမိလူမ်ိဳးတို ့သမိုင္းကို ေကာင္း
စြာသိ
ထားသင့္ၾကေပမည္။ သိေအာင္လည္း ၾကိဳးပမ္းသင့္ၾကေပမည္။ လူသားတို ့သည္ ေက်ာက္ေခတ္ဦး၊ ေက်ာက္ေခတ္လယ္၊ ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္း စေသာေခတ္မ်ားကို ျဖတ္သန္းလာၾကာျပီး၊ ယခု သိပၸံေခတ္တိုင္ ေရာက္သည္အထိ တိုးတက္လာခဲ့ေလျပီ၊ လူ ့ေလာကၾကီးကို ဤသို ့တိုးတက္လာသည္ဆိုေသာ္လည္း ကမၻာတခြင္တြင္ တညီတညြတ္တည္း တိုးတက္လာသည္ကား မဟုတ္ေပ။ အခ်ိဳ ့နိုင္ငံမ်ားသည္ အလြန္တိုးတက္ေနၾကေသာ္လည္း အခ်ိဳ ့နိုင္ငံမ်ားမွာ တိုးတက္မႈ ေႏွးေကြးျပီး ေနာက္က်က်န္ေနခဲ့ၾကေပသည္။ ဤသို ့ျဖစ္ရျခင္းသည္ မိမိတို ့သမိုင္းအေၾကာင္းႏွင့္ မိမိတို ့ပတ္၀န္းက်င္သမိုင္းကို သိျခင္း၊ သိေအာင္ မၾကိဳးစားျခင္း၊ သမိုင္းေပးတာ၀န္ႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္လုပ္ႏိုင္ျခင္း၊ မလုပ္ႏိုင္ျခင္းတို ့အေပၚ မွီတည္လွ်က္ ဤသို ့ တိုးတက္မႈ မညီမမွ် ကြဲျပာျခားနားေနၾကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသို ့ျဖစ္ရျခင္းမွာ လူတို ့၌ မိမိတို ့အေျခအေန မိမိတို ့ သမိုင္းအေၾကာင္းကို သိရန္ ၾကီးမားေသာ တာ၀န္တရပ္ဟု ခံယူၾကရေပမည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို ့ရခိုင္လူမ်ိဳး မ်ားမွာလည္း ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ကမၻာအလယ္တြင္ တင့္တည္ ထည္၀ါစြာရပ္တည္ေနသည္ကို ျမင္ခ်င္ၾကားခ်င္လိုပါက မိမိတို ့ ရခိုင္သမိုင္းကို အျဖစ္မွန္အတိုင္း သိရွိေအာင္ ၾကိဳးပမ္းၾကရမည္မွာ အမွန္မုခ်ေဆာင္ရြက္ရမည့္ တာ၀န္တရပ္ျဖစ္ေပသည္။ ရခိုင္ျပည္၏ အတိတ္သမိုင္းျဖစ္ရပ္သ ည္ကား မွတ္သားစရာ၊ အားတက္ဂုဏ္ယူစရာ၊ သခၤန္းစာယူစရာအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ျပည္ႏွက္လွ်က္ရွိသည္။ ရခိုင္သမိုင္း၊ ရခိုင္စာေပ၊ ရခိုင္အႏုပညာ၊ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈမ်ားမွာ ဗမာကိုလိုနီ ကၽြန္ဘ၀ ေလာင္းရိပ္ေအာက္၌ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ တိုင္ ေဖ်ာက္ဖ်က္ျခင္း၊ ဗမာမႈျပဳျခင္းမ်ားကို ခံေနရ၍ ေပ်ာက္ကြယ္လုမတက္ျဖစ္ေန သည္။ ဤသို ့ေသာအေျခအေနတြင္ကၽြႏ္ုပ္တို ့၏ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ရခိုင္လူငယ္မ်ားသည္ ဗမာသမိုင္းကို ကိုယ့္သမိုင္းထင္လိုထင္၊ ကိုယ့္သမိုင္း ၊ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈ ကိုပင္ ဗမာသမိုင္း၊ ဗမာ ယဥ္ေက်းမႈဟု ထင္လိုထင္ႏွင့္ အလြဲလြဲ အမွားမွား ထင္ျမင္ေနၾကသည္မွာ အလြန္ပင္ေၾကကြဲ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းသည္။ ဤသို ့ေသာ အေျခအေနတြင္ အခ်ိန္မီ ၀ိုင္း၀န္းလုပ္ေဆာင္ရန္ အေရးၾကီးလွေပသည္။ အခ်ိန္မီ တာ၀န္သိစြာ မလုပ္ေဆာင္ပါက ရခိုင္သမိုင္း အတိုင္းအတာအရ မေ၀းလွေသာ အခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးပါ ေပ်ာက္ကြယ္လားၾကမည္မွာ ေသခ်ာလွေပသည္။ ဤေသာအေရးၾကီးေသာအခ်ိန္တြင္ မိမိတို ့ရခိုင္သမိုင္း၊ ရခိုင္စာေပ ယဥ္ေက်းမႈ အနုပညာမ်ားကို တက္ႏႈိင္ေသာဘက္ေပါင္းစံုမွ ေဖၚထုတ္ျပီး၊ မိမိတို ့ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားသို ့ျဖန္ ့ျဖဴး ေပးရန္ ရွာေဖြစုေဆာင္းျပီး /ေဖၚထုတ္ၾကရေပမည္။
ထားသင့္ၾကေပမည္။ သိေအာင္လည္း ၾကိဳးပမ္းသင့္ၾကေပမည္။ လူသားတို ့သည္ ေက်ာက္ေခတ္ဦး၊ ေက်ာက္ေခတ္လယ္၊ ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္း စေသာေခတ္မ်ားကို ျဖတ္သန္းလာၾကာျပီး၊ ယခု သိပၸံေခတ္တိုင္ ေရာက္သည္အထိ တိုးတက္လာခဲ့ေလျပီ၊ လူ ့ေလာကၾကီးကို ဤသို ့တိုးတက္လာသည္ဆိုေသာ္လည္း ကမၻာတခြင္တြင္ တညီတညြတ္တည္း တိုးတက္လာသည္ကား မဟုတ္ေပ။ အခ်ိဳ ့နိုင္ငံမ်ားသည္ အလြန္တိုးတက္ေနၾကေသာ္လည္း အခ်ိဳ ့နိုင္ငံမ်ားမွာ တိုးတက္မႈ ေႏွးေကြးျပီး ေနာက္က်က်န္ေနခဲ့ၾကေပသည္။ ဤသို ့ျဖစ္ရျခင္းသည္ မိမိတို ့သမိုင္းအေၾကာင္းႏွင့္ မိမိတို ့ပတ္၀န္းက်င္သမိုင္းကို သိျခင္း၊ သိေအာင္ မၾကိဳးစားျခင္း၊ သမိုင္းေပးတာ၀န္ႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္လုပ္ႏိုင္ျခင္း၊ မလုပ္ႏိုင္ျခင္းတို ့အေပၚ မွီတည္လွ်က္ ဤသို ့ တိုးတက္မႈ မညီမမွ် ကြဲျပာျခားနားေနၾကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသို ့ျဖစ္ရျခင္းမွာ လူတို ့၌ မိမိတို ့အေျခအေန မိမိတို ့ သမိုင္းအေၾကာင္းကို သိရန္ ၾကီးမားေသာ တာ၀န္တရပ္ဟု ခံယူၾကရေပမည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ကၽြႏ္ုပ္တို ့ရခိုင္လူမ်ိဳး မ်ားမွာလည္း ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ကမၻာအလယ္တြင္ တင့္တည္ ထည္၀ါစြာရပ္တည္ေနသည္ကို ျမင္ခ်င္ၾကားခ်င္လိုပါက မိမိတို ့ ရခိုင္သမိုင္းကို အျဖစ္မွန္အတိုင္း သိရွိေအာင္ ၾကိဳးပမ္းၾကရမည္မွာ အမွန္မုခ်ေဆာင္ရြက္ရမည့္ တာ၀န္တရပ္ျဖစ္ေပသည္။ ရခိုင္ျပည္၏ အတိတ္သမိုင္းျဖစ္ရပ္သ ည္ကား မွတ္သားစရာ၊ အားတက္ဂုဏ္ယူစရာ၊ သခၤန္းစာယူစရာအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ျပည္ႏွက္လွ်က္ရွိသည္။ ရခိုင္သမိုင္း၊ ရခိုင္စာေပ၊ ရခိုင္အႏုပညာ၊ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈမ်ားမွာ ဗမာကိုလိုနီ ကၽြန္ဘ၀ ေလာင္းရိပ္ေအာက္၌ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ တိုင္ ေဖ်ာက္ဖ်က္ျခင္း၊ ဗမာမႈျပဳျခင္းမ်ားကို ခံေနရ၍ ေပ်ာက္ကြယ္လုမတက္ျဖစ္ေန သည္။ ဤသို ့ေသာအေျခအေနတြင္ကၽြႏ္ုပ္တို ့၏ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ရခိုင္လူငယ္မ်ားသည္ ဗမာသမိုင္းကို ကိုယ့္သမိုင္းထင္လိုထင္၊ ကိုယ့္သမိုင္း ၊ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈ ကိုပင္ ဗမာသမိုင္း၊ ဗမာ ယဥ္ေက်းမႈဟု ထင္လိုထင္ႏွင့္ အလြဲလြဲ အမွားမွား ထင္ျမင္ေနၾကသည္မွာ အလြန္ပင္ေၾကကြဲ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းသည္။ ဤသို ့ေသာ အေျခအေနတြင္ အခ်ိန္မီ ၀ိုင္း၀န္းလုပ္ေဆာင္ရန္ အေရးၾကီးလွေပသည္။ အခ်ိန္မီ တာ၀န္သိစြာ မလုပ္ေဆာင္ပါက ရခိုင္သမိုင္း အတိုင္းအတာအရ မေ၀းလွေသာ အခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးပါ ေပ်ာက္ကြယ္လားၾကမည္မွာ ေသခ်ာလွေပသည္။ ဤေသာအေရးၾကီးေသာအခ်ိန္တြင္ မိမိတို ့ရခိုင္သမိုင္း၊ ရခိုင္စာေပ ယဥ္ေက်းမႈ အနုပညာမ်ားကို တက္ႏႈိင္ေသာဘက္ေပါင္းစံုမွ ေဖၚထုတ္ျပီး၊ မိမိတို ့ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားသို ့ျဖန္ ့ျဖဴး ေပးရန္ ရွာေဖြစုေဆာင္းျပီး /ေဖၚထုတ္ၾကရေပမည္။
ရခိုင္ျပည္၌(ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားေဟာခဲ့ေသာ)သတၴဳ ဗိမၺသုတၲန္
ဗမာသံဃာယနာမွာ အပယ္ခံရေရ ဗုဒၶဘုရား ရခိုင္ၿပည္မွာေဟာခေရ (သတၳဳဗိမၺ သုတၱန္ တရားေတာ္ (၁+၂)
သတၳဳဗိမၺ သုတၱန္ တရားေတာ္(၁)
(ဗုဒၶဆင္းထု ကိုးကြယ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အက်ဳိးဖလအာနိသံသကို မဟာစႏၵသူရိယ မင္းၾကီးႏွင့္ ဓညတီ တိုင္းသူၿပည္သား လူအမ်ား႐ို႕အား ၿမတ္စြာဘုရားသွ်င္ ေဟာၾကားေတာ္မူခေရ သတၳဳဗိမၺသုတၱန္တရားေတာ္)
နေမာ တႆ ဘဂဝေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ ေသာဘဂဝါ ဓညဝတီရ႒ံ စႏၵသူရိယရာဇာနံ အာရဗၻ၊ ဣဒံသတၳဳ ဗိမၺသုတၱံကေထသိ။
ဒသဗေလာ၊ အားေတာ္ဆယ္ပါးႏွင့္ ၿပည့္စံုေတာ္မူထေသာ။ မာရဇိေနာ၊ မာရ္စစ္သည္အေပါင္း႐ို႕ကို ေအာင္ၿမင္ၿခင္း ဟိေတာ္မူထေသာ။ အတုေလာ၊ သီလအစဟိေသာ ဂုဏ္ေတာ္႐ို႕ၿဖင့္ တစံုတစ္ေယာက္ေသာသူႏွင့္ တူမွ်ေတာ္မမူထေသာ။ သမၼာသမၺဳေဒၶါ၊ သစၥာပါးၿမတ္တရားကို ပိုင္းၿခားထင္ထင္ သိၿမင္ေတာ္မူထေသာ။ ေသာဘဂဝါ၊ သံုးေလာကထြဋ္ထား ထိုၿမတ္စြာဘုရားသည္။ ဓညဝတီရ႒ံ။ ဓညဝတီတိုင္းၾကီးသို႔။ အာဂႏ႖ာ၊ ၾကြလာေတာ္မူၿပီး၍။ စႏၵသူရိယရာဇာနံ၊ မဟာစႏၵသူရိယအမည္ဟိေသာ မင္းၾကီးကို။ အာရမၺ၊ အေၾကာင္းၿပဳ၍။ ဣမံ၊ ဤသတၳဳဗိမၺသုတ္ေတာ္ကို။ ကေထသိ၊ ေဟာၾကားၿမြက္ေဖာ္ မိန္႔ဟေတာ္မူခပါလီသတည္း။
၁။ ။ ေဒဝေလာေက မႏုေႆစ၊ အပရာ ပရေစတနာ၊
အာစိကၡေမ မဟာဝီရ၊ ေသာတုမိစၦာမိ တံဂုဏံ။
မဟာဝီရ၊ ၾကီးေသာလံု႔လဟိေတာ္မူထေသာ ၿမတ္စြာဘုရား။ ေဒဝေလာေကစ၊ နတ္႐ြာေၿခာက္ထပ္ အထက္အရပ္၌ လည္းေကာင္း။ မႏုေႆစ၊ လူမ်ားေပ်ာ္ရာ ေအာက္ရပ္႐ြာ၌ လည္းေကာင္း။ အပရာ ပရေစတနာ၊ အဆက္ဆက္ေသာ ေစတနာ၏ အက်ဳိး႐ို႕ကို။ ေမ-မမ၊ စႏၵသူရိ နာမတြင္ေခၚ ဘုရားတပည့္ေတာ္အား။ အာစိကၡ၊ ေဟာၾကားေတာ္မူပါေလာ။ တံဂုဏံ၊ ထို႐ုပ္ပြားေတာ္ကို ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ရေသာ အက်ဳိးဖလ အာနိသံသကို။ အဟံ၊ မဟာစႏၵသူရိယ နာမတြင္ေခၚ ဘုရားတပည့္ေတာ္သည္။ ေသာတံု၊ နာၾကားမွတ္သားအံ့ေသာငွါ။ ဣစၧာမိ၊ အလိုဟိလွပါ၏ အသွ်င္ဘုရား။
၂။ ။ ေသာတႆ ဝစနံ သုတြာ၊ ဘဂဝါဧတမၿဗဝီ၊
သာဓု သာဓု မဟာရာဇ၊ တမတၱံပုစၧ တံတယာ။
ေသာဘဂဝါ၊ ထိုသံုးလူထိပ္တင္ ဘုရားသွ်င္သည္။ တႆ၊ ထိုမဟာစႏၵသူရိနာမ မည္တြင္ ဘဝသွ်င္မင္းၾတား၏။ ဝစနံ၊ ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားေသာ စကားကို။ သုတြာ၊ ေ႐ႊနားေတာ္ၿမတ္ ၾကားတံုလတ္၍။ မဟာရာဇ၊ ရခိုင္ဘုရင္ ဘဝသွ်င္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ သာဓု သာဓု၊ ေကာင္းလီစြ ေကာင္းလီစြ။ တယာ၊ မဟာစႏၵသူရိယ နာမမည္တြင္ သင္ဘဝသွ်င္သည္။ ပစၧိတံ၊ မိန္းအပ္ေသာ။ တံမတၴံ၊ ထိုသို႔ဂုဏ္ထူးေက်းဇူးမ်ားကို။ အဟံ၊ သံုးလူသခင္ ငါ ဘုရားသွ်င္သည္။ ကေထႆမိ၊ ေဟာၾကားေပအံ့။ ဣတိ ဧတံ၊ ဤသို႔ေသာ စကားေတာ္ကို။ အၿဗဝီ၊ မိန္႔ေတာ္မူၿပီ။
၃။ ။ ေယနရာ ပဋိမာကရာ၊ ေလခကာစ ၿဗမၺမဟူ
မဟာဂုေဏ လဘႏၱိေတ၊ ကေထႆမိ သုေဏာဟိေမ။
မဟာရာဇ၊ သမုတၱိနတ္ အိုမင္ၿမတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ပဋိမာကရာ၊ ငါဘုရား၏ ကိုယ္စား ဆင္းတုေတာ္၊ ႐ုပ္ပြားေတာ္႐ို႕ကို ၿပဳလုပ္စီမံၾကကုန္၏။ ေလခကာစ၊ အဆင္းလွပတင့္တယ္ေသာ ဆီး႐ို႕ၿဖင့္ ေရးမူလည္း ေရးဆြဲၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုလူအေပါင္း သူေတာ္ေကာင္း႐ို႕သည္။ ၿဗမၺမဟူ မဟာဂုေဏ၊ ၿမတ္ကုန္ မ်ားစြာကုန္ေသာ အက်ဳိးဖလ အာနိသံသ႐ို႕ကို။ လဘႏၱိ၊ ရၾကလီကုန္၏။ အဟံ၊ ၿမတ္ဗုဒၶဟု နာမညထင္႐ွား ငါဘုရားသည္။ ကေထႆာမိ၊ ေဟာၾကားေပအံ့။ တြံ၊ သင္တကာေတာ္ မင္းၿမတ္ေက်ာ္သည္။ ေမ၊ ငါဘုရား၏။ ဝစနံ၊ ေဟာၾကားေပတတ္စကားေတာ္ၿမတ္ကို။ သုေဏာဟိ၊ မွတ္သား၍သာ နာၾကားပါေလာ။
၄။ ။မိစၧာ ဒိ႒ိက ဌာေနသု၊ အသညာ အ႐ူပီေနာစ
သဒၶ ဝႏၱာ နဇာယႏၱိ၊ ဗိမၸံေလခႆိဒံ ဖလံ။
မဟာရာဇ၊ ရခိုင္ဘုရင္ ဘဝင္သွ်င္မင္းၿမတ္ ေလာကနတ္။ သဒၶဝႏၱာ၊ သဒၶါတရာပြားမ်ားၿခင္းႏွင့္ ၿပည့္စံုကုန္ေသာ။ ေယနရာ၊ အၾကင္မ်ားၿပားလွစြာ မ်ဳိးေလးၿဖာ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ကိုယ္စား ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ ေရသြန္းထုလုပ္ၿခင္းကို ၿပဳၾကကုန္ရာ၏။ ေတနရာ၊ ထိုသို႔မ်ားစြာ မ်ဳိးေလးၿဖာ႐ို႕သည္။ မိစၧာ ဒိ႒ိက ဌာေနသုစ၊ မိစၧာဒိ႒အယူဟိေသာ ပုဂၢိဳလ္႐ို႕၏ၿဖစ္ရာဌာန ဘံုဘဝ႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ အသညာ အ႐ူပီေနာစ၊ အသညသတ္ ၿဗဟၼာ ၊ အ႐ူပ ၿဗဟၼာ႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။ဣဒံ၊ ဤသည္ကား။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ေလခႆ၊ ေရသြန္းလုပ္၍ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ၿခင္း၏ ဖလံ၊ အက်ဳိးဂုဏ္အင္ အာနိသင္ပါေပတည္း။
၅။ ။ အထဝါ အသည သေတၱသု၊ အ႐ူေပသု တေထဝစ
သဒၶ ဝႏၱာ နဇာယႏၱိ၊ ေယနရာ ဗိမၺ မုတၱနံ။
မဟာရာဇာ၊ အရိယာႏြယ္ဝင္ ဘဝသွ်င္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ သဒၶဝႏၱာ၊ သဒၶါတရားပြားမ်ား ၾကကုန္ေသာ။ ေယနရာ၊ အၾကင္မ်ားၿပားလွစြာ မ်ဳိးေလးၿဖာ႐ို႕သည္။ ဥတၱမံ၊ ၿမတ္ေသာ။ ေမ၊ ငါဘုရားသွ်င္၏။ ဗိမၺံ၊ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ ေရထုသြန္းလုပ္၍ ပူေဇာ္ၿခင္းကို ၿပဳၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုသို႔မ်ားစြာမ်ဳိးေလးၿဖာ႐ို႕သည္။ ဥတၱမံ၊ ၿမတ္ေသာ။ ေမ၊ ငါဘုရားသွ်င္၏။ ဗိမၺံ၊ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ ေရသြန္းထုလုပ္ၿခင္းကို ၿပဳၾကကုန္ရာ၏။ ေတနရာ၊ ထိုသို႔မ်ားစြာ မ်ဳိးေလးၿဖာ႐ို႕သည္။ အသည သေတၱသုစ၊ အသညသတ္ဘံု႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ အထဝါ၊ ထိုမွတပါး။ အ႐ူေပသုစ၊ အ႐ူပေလးဘံု႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ တေထဝ၊ ထို႔အတူသာလွ်င္။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။
၆။ ။ပစၥႏၱိေက နဇာယႏၱိ၊ မဇၩိေမေယဝ ဇာယေရ၊
မိစၧာ ဒိ႒ီ နဇာယေရ၊ ဣတၳိ ဗ်ဥၨန ပ႑ကာ။
မဟာရာဇာ၊ မဟာစႏၱသူရိယဘုရင္ ဘဝသွ်င္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ေမ၊ ငါဘုရား၏။ ဗိမၺံ၊ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာေရးထုသြန္းလုပ္၍ ပူေဇာ္ၿခင္းကိုၿပဳၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုသူ႐ို႕သည္။ ပစၥႏၱိေက၊ ပစၥႏၱရာဇ္ ဇနပုဒ္အရပ္၌။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။ မဇၩိေမေယဝ၊ ဗုဒၶသာသနာၿဖစ္ထြန္းရာ မဇၩိမတိုက္အရပ္၌သာလွ်င္။ ဇာယေရ-ဇာယႏၱိ၊ ၿဖစ္ၾကကုန္၏။ မိစၦာဒိ႒ီ၊ မွားေသာ္အယူဟိသူ႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ ဣတၳိဗ်ဥၨန ပ႑ကာစ၊ မ-မ (မိန္းမ) ဥဘေတာဗ်ဥ္း၊ မ႑ဳတ္႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ နဇာယေရ နာဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။
၇။ ။ ကာလကဥၥိက နာေမသု၊ ဟီေနသြသူရ ေကသုစ။
ေပတေလာတေက တိရိစၧာေန၊ နေတဂစၧႏၱိ ဒုဂၢတႎ ။
မဟာရာဇာ၊ ဥပသကာ ဒါယကာ မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေတ၊ ထို ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားေတာ္ကို လွဴဒါန္းပူေဇာ္ေသာ သူ႐ို႕သည္။ ကာလကဥၥိက နာေမသု၊ ကာလ ကဥၥိက အမည္ရကုန္ေသာ။ ဟီေနသု၊ ယုတ္ညံ့ကုန္ေသာ။ အသူရေကသုစ၊ အသုရာမ်ဳိး႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ ေပတေလာေကစ၊ ၿပိတၱာဘံု၌လည္းေကာင္း။ တိရစၦာေနစ၊ တိရိစၦာန္ဘံု၌လည္းေကာင္း။ နဇာယေရ-နဇာနႏၵိ၊ မၿဖစ္ကုန္။ ဒုဂၢတႎ စ၊ မေကာင္းေသာ သူ႐ို႕လားေရာက္ရာ ဌာန ဒုဂၢတိဘံုဘဝသို႔လည္း။ နဂစၦႏၱိ၊ မလားေရာက္ႏိုင္ကုန္။
၈။ ။ နိဇၩာမ တဏွ ေပတသု၊ ခုပၸိပါယာမိ ပီဠိတာ။
သဒၶ ဝႏၱာ နဇာယႏၱိ၊ ေယဗိမၺံ ေလခကာ ကရာ။
မဟာရာဇာ၊ ရကၡိဳင္ ရီၿမီပိုင္သစိုးလတ္ ေလာကနတ္။ သဒၶ ဝႏၱာ၊ သဒၶါတရား လြန္ပြားမ်ားၾကကုန္ေသာ။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ သြန္းထုၿပဳလုပ္ၿခင္းၿဖင့္မူလည္း။ ေရးဆြဲပူေဇာ္ၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုလူ႐ို႕သည္။ နိဇၩာမတဏွ ေပေတသု၊ နိဇၩာမတဏွိက ၿပိတၱာမ်ဳိး႐ို႕၌။ ခုပၸိပါသာဟိ၊ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးၿခင္း႐ို႕သည္။ ပီဠိကာ၊ ႏွိပ္စက္အပ္ကုန္သည္။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။
၉။ ။ မဟာ အဝီစိ နာမေက၊ တထာ ေလာကႏၱေရသုစ။
နိ္ရေယသုႏုပၸဇၨႏၱိ၊ ေယဗိမၺံ ေလခကာ ကရာ။
မဟာရာဇ၊ ရကၡိဳင္ ဘုရင္မဟာစႏၵသူရိယမင္းၿမတ္ ေလာကနတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ သြန္းထုၿပဳလုပ္အပ္ေသာ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ၿမတ္ကို။ ေလခကာ၊ တင့္တယ္သပၸါယ္ေသာ ပန္းခ်ီဆီးရည္႐ို႕ၿဖင့္ ေရးမူလည္း ေရးသားၾကကုန္အံ့။ ကရာ၊ လွဴဒါန္းပူေဇာ္မႈကိုလည္း ၿပဳၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုလူ႐ို႕သည္။ မဟာအဝီစိ နာမေက၊ မဟာအဝီစိ မည္ေသာ ငရဲ၌လည္းေကာင္း။ တထာ၊ ထိုမွတပါး။ ေလာကႏၱေရသုစ၊ ေလာကႏၱရိက အမည္ဟိေသာ။ နိရေယသုစ၊ ငရဲ႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ ႏုပၸဇၨႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။
၁၀။ ။ တံ ကမၼံ ကုသလံကတြာ၊ ယာဝဇီဝံ အႏုႆေရ၊
နဇာယႏၱိ ဒုဂၢတိမွိ၊ အဝီစိမွိ နိရေယ တေပ။
ဟိ၊ မွန္၏။ မဟာရာဇ၊ မဟာစႏၵသူရိယ ဘုရင္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ကုသလံ၊ ေကာင္းၿမတ္လွစြာေသာ။ တံကမၼံ၊ ထို႐ုပ္ပြားဆင္းတု ပူေဇာ္ၿခင္းအမႈကို။ ကတြာ၊ ၿပဳလုပ္ၾကကုန္၍။ ယာဝဇီဝံ၊ အသက္ဆုံးသည္တိုင္ေအာင္။ အႏုႆေရ၊ အစဥ္မေသြ ေအာင့္မိကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုလူ႐ို႕သည္။ ဒုဂၢတိမွိ၊ မေကာင္းေသာသူ႐ို႕လားေရာက္ရာၿဖစ္ေသာ။ တေပ၊ ပူေလာင္လွစြာေသာ။ အဝီစိမွိ၊ အဝီစိအမည္ဟိေသာ။ နိရေယ၊ ငရဲၿပည္၌။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။ သတၳဳဗိမၺ သုတၱန္ တရားေတာ္ (၂)
(ဗုဒၶဆင္းထု ကိုးကြယ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အက်ဳိးဖလအာနိသံသကို မဟာစႏၵသူရိယ မင္းၾကီးႏွင့္ ဓညတီ တိုင္းသူၿပည္သား လူအမ်ား႐ို႕အား ၿမတ္စြာဘုရားသွ်င္ ေဟာၾကားေတာ္မူခေရ သတၳဳဗိမၺသုတၱန္တရားေတာ္)
၁၁။ ။ေယာယံ ကလွ်ာဏံ ဗိမၺဥၥ၊ ပေတၱေႏၱာ တိဝိဓံသုခံ။
သံသရိတြာန သံသာေရ၊ ေဒဝသုခဥၥ မာနသံ။
မဟာရဇာ၊ မဟာစႏၵသူရိယဘုရင္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေယာ-ယံ၊ အၾကင္သူသည္။ တိဝိဓံ၊ သံုးပါးအၿပားဟိေသာ။ သုခံ၊ လူနတ္နိဗၺာန္ ခ်မ္းသာမွန္ကို။ ပေတၱေႏၱာ၊ ေၿမာ္ၿမင္ေတာင့္တ လိုခ်င္လွသည္ၿဖစ္၍သာလွ်င္။ ကလွ်ာဏံ၊ ေကာင္းၿမတ္လွစြာေသာ။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ကိုယ္စား ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကေရယ်၊ သြန္းထုေရးသားကိုးကြယ္ မႈကိုၿပဳလုပ္ၿငားအံ့။ ပူေဇယ်၊ ၿမတ္ႏိုးေကာ္ေရာ္ ပူေဇာ္ၿငားအံ့။ ေသာနေရာ၊ ထိုသူသည္။ သံသာေရ၊ သံသရာ၌။ သံသရိတြာ၊ က်င္လည္၍။ မာနသံ၊ လူ႐ို႕၏ ဥစၥာၿဖစ္ေသာ စညး္စိမ္ခ်မ္းသာကုိ လည္းေကာင္း။ ေဒဝသုခဥၥ၊ နတ္႐ို႕၏ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာကို လည္းေကာင္း။ လဘတိ၊ မုခ်ပိုင္ပိုင္ ရယူခံစားႏိုင္၏။
၁၂။ ။ ၾသကၠႏၱမတၱာ ေယဓိရာ၊ တံကုလံအတိဝၯတိ၊
နိရေယသု ႏုပၸဇၨႏၱိ၊ ေယဗိမၺံ ေလခကာ ကရာ။
မဟာရာဇ၊ ရကၡိဳင္ ဘုရင္မဟာစႏၵသူရိမင္းၿမတ္ ေလာကနတ္။ ေယဗိမၺံေလခကာကရာ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို သြန္းထုၿပဳလုပ္၍ ပူေဇာ္ခဖူးၾကေသာ။ ေယဓိရာ၊ အၾကင္ပညာဟိ႐ို႕သည္။ ၾသကၠႏၱမတၱာ၊ ဘဝ ပဋိသေႏၶစြဲကပ္ကာမွ်ၿဖစ္ကုန္၏။ တံကုလံ၊ ထိုအမ်ဳိးသည္။ အတိဝၯတိ၊ အလြန္တိုးပြား အက်ဳိးမ်ား၏။ ဟိရေညန၊ ေငြၿဖင့္လည္းေကာင္း။ သုဝေဏၰာန၊ ႐ႊီၿဖင့္လည္းေကာင္း။ ဓနဓေညန၊ ပစၥည္းဥစၥာ စပါးရတနာ႐ို႕ၿဖင့္လည္းေကာင္း။ဝၯတိ၊ မုခ်မေသြတိုးပြားလီ၏။ ေတဓိရာ၊ ထိုပညာဟိ႐ို႕သည္။ နိရေယသု၊ ငရဲ႐ို႕၌ ။ ႏုပၸဇၨႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။
၁၃။ ။ ပုေတၱန ဒါသိ ဒါေသန၊ ဟတၱိ အႆရေထနစ၊
ပဝၯတိ ႏုပၸဇၨႏၱိ၊ အာဗာဓာ မာတုယာ ဒုကၡံ။
မဟာရာဇ၊ ၿမတ္ေသာစႏၵသူရိယဒါယကာမင္းၾကီး။ တံကုလံ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားေတာ္ကို ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ခၾကေသာ ထိုအမ်ဳိး႐ို႕သည္။ ပုေတၱန၊ သားသမီးၿဖင့္လည္းေကာင္း။ ဒါသိဒါသန၊ ကၽြန္မိန္းမကၽြန္ေယာက်္ားၿဖင့္လည္းေကာင္း။ ဟတၳိအႆ ရေထနစ၊ ဆင္ၿမင္းရထားလွည္းယာဥ္အားၿဖင့္လည္းေကာင္း။ ပဝၯတိ၊ အမ်ား အၿပားတိုးပြားလီ၏။ မာတုယာ၊ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုကိုးကြယ္ခဖူးေသာလူ၏ ပဋိသေႏၶေနၿခင္းကိုခံရေသာ မိခင္အား။ အာဗာဓာ၊ အနာေရာဂါဟူသမွ်႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ ဒုကၡံ၊ ဆင္းရဲ ဒုကၡဟူသမွ်သည္လည္းေကာင္း။ ႏုပၸဇၨႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။၁၄။ ။ ေဒေဝသု ေဒဝရာဇာေနာ၊ မႏုေႆသု မႏုရာဇာ၊
စတုဒိေပ ဣႆေရာစ၊ ဗုဒၶဗိမၺႆိဒံ ဖလံ။
မဟာရာဇ၊ ၿမတ္ေသာမင္းၾကီး။ ေဒေဝသု၊ နတ္ၿပည္႐ို႕၌။ ေဒဝရာဇာေနာစ၊ နတ္မင္း႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ မႏုေႆသု၊ လူ႔ၿပည္႐ို႕၌။ စတုဒီေပ၊ ေလးကၽြန္းလံုး၌။ ဣႆေရာ၊ အစိုးရေသာ။ မႏုရာဇာစ၊ လူ႐ို႕သနင္း စၾကာဝေတးမင္းသည္လည္းေကာင္း။ ေဟာႏၱိ၊ အမွန္မေသြၿဖစ္ရလီကုန္၏။ ဣဒံ၊ ဤသည္ကား။ ဗုဒၶဗိမၺႆ၊ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားဆင္းတုမ်ားကို ပူေဇာ္ရေသာကုသိုလ္၏။ ဖလံ၊ အက်ဳိးဂုဏ္အင္ အာနိသင္ပါေပတည္း။
၁၅။ ။ သုဘဂဝါ ေဒဝ႐ူပါစ၊ ဇိတာမတၱာ အေရာဂိေနာ၊
သမိဒၶါ ဝီရယာေတသံ၊ ဗုဒၶဗိမၺႆိဒံ ဖလံ။
မဟာရာဇ၊ ၿမတ္ေသာမင္းၾကီး။ သုဘဂဝါ၊ ေကာင္းစြာလွပတင့္တယ္ၾကကုန္ေသာ။ ေဒဝ႐ူပါစ၊ နတ္၏အဆင္းႏွင့္တူေသာ အဆင္းဟိသူ႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ ဇိတာမိတၱာစ၊ ရန္သူ႐ို႕ကို ေအာင္ႏိုင္သူ႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ အေရာဂိေနာစ၊ အနာေရာဂါ မဟိသူ႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ ဝီရိယာ၊ လံုးလ၊ ဝီရိယ အားထုတ္မႈ႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ သမိဒၶါစ၊ ၿပည့္စံုၿခင္းဟိကုန္သည္လည္းေကာင္း။ ေဟာႏၱိ၊ ၿဖစ္ကုန္၏။ ဣဒံ၊ ဤသည္ကား။ ေတသံ၊ ထို႐ုပ္ပြားဆင္းတု ပူေဇာ္မႈၿပဳသူ႐ို႕၏။ ဗုဒၶဗိမၺႆ၊ ဘုရားဆင္းတုကိုးကြယ္မႈကို ၿပဳေသာကုသိုလ္၏။ ဖလံ၊ အက်ဳိးဂုဏ္အင္ အာနိသင္ပါေပတည္း။
၁၆။ ။ အကိလႏၱာ ေတကာယာ၊ သုခံနိစၥံ အေရာဂိေနာ။
အေႏၱာ ကုစၧိ ဝသႏၱာနံ၊ ေကာစိ ေရာေဂါ ႏုပၸဇၨတိ။
မဟာရာဇ၊ စႏၵသူရိယ ဘုရင္မင္းၿမတ္ ေလာကနတ္။ ေတတယာ၊ ႐ုပ္ပြားဆင္းတု ပူေဇာ္ခဖူးေသာထိုသူ႐ို႕သည္။ အကိလႏၱာစ၊ မပင္မပန္းေသာကိုယ္ကာယ ဟိကုန္သည္လည္းေကာင္း။ သုခံ၊ ခ်မ္းသာစြာ။ နိစၥံ၊ အၿမဲ။ အေရာဂိေနာစ၊ အနာေရာဂါ မဟိကုန္သည္လည္းေကာင္း။ ေဟာႏၱိ၊ ၿဖစ္ကုန္၏။ အေႏၱာ ကုစၧိ ဝသႏၱာနံ၊ အမိဝမ္း ပဋိသေႏၶစြဲကပ္နိန္ၾကေသာ ႐ုပ္ပြားဆင္းတု ကိုးကြယ္မႈကိုၿပဳခဖူးေသာ ထိုသူ႐ို႕အား။ ေကာစိေရာေဂါ၊ တစ္စံုတစ္ရာေသာ ေရာဂါမ်ဳိးသည္။ နဥပၸဇၨတိ၊ မုခ်ပိုင္ပိုင္မၿဖစ္ႏိုင္ရာ။
၁၇။ ။ ဇဟိတြာ မာႏုႆံေဒဟံ၊ ေဒဝေလာေက ဥပၸဇၨႏၱိ။
ဝိမာနံ လဘႏၱိ ေသ႒ံ၊ ႐ုစိရံဝ ပဘရႆရံ။
မဟာရာဇ၊ ၿမတ္ေသာမင္းၿမတ္။ မာႏုႆံ၊ လူ၌ၿဖစ္ေသာ။ ေဒဟံ၊ ခႏၶာကုိယ္ကို။ ဇေဟတြာ၊ စြန္႔လီကုသည္ဟိေသာ္။ ေဒဝေလာေက၊ နတ္ၿပည္၌။ ဥပၸဇၨႏၱိ၊ ၿဖစ္ရလီကုန္၏။ ေသ႒ံ၊ အထူးသၿဖင့္ အလြန္အလြန္ေကာင္းၿမတ္ေသာ။ ႐ုစိရံ၊ ႏွစ္သက္ဖြယ္ဟိေသာ။ ပဘရႆရံ၊ ၿပိဳးၿပိဳးၿပက္ၿပက္ အေရာင္တလက္လက္ထြက္ေသာ။ ဝိမာနံ၊ စံၿမန္းဖုိ႔ရန္ ဘံုဗိမာန္ကိုသာလွ်င္။ လဘႏၱိ၊ မုခ်ပိုင္ပိုင္ ရဟိႏိုင္ၾကကုန္၏။
၁၈။ ။ အာဏိဏၰာ ေဒဝကေညဟိ၊ အစၦရာ ကာမဝဏၰိနီ။
သ႒ိသူရိယ သဟေႆဟိ၊ ပေပၸါေဋႏၱီ ကေရာႏၱိတာ။
မဟာရာဇ၊ ရကၡိဳင္ၿပည္သွ်င္ ဘုရင္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေယနရာ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏႐ုပ္ပြားေတာ္ကုိ။ ကရာ၊ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ၿခင္းကိုၿဖဳၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုသူ႐ို႕သည္။ မာႏုႆံ၊ လူ႔ၿပည္၌ၿဖစ္ေသာ။ ေဒဟံ၊ ခႏၶာကိုယ္ကို။ ဇဟိတာ၊ စြန္႔႐ႊတ္ကုန္ ၍။ ေဒဝကေညဟိ၊ နတ္သမီးအေပါင္း႐ို႕ၿဖင့္။ အာဏိဏၰာ၊ ေရာၿပြမ္းကုန္သည္။ ေဟာႏၱိ၊ ၿဖစ္ကုန္၏။ ကာမဝဏၰိနီ၊ တပ္ႏွစ္သက္ဖြယ္ေကာင္းေသာ အဆင္းႏွင့္ၿပည့္စံုကုန္ေသာ။ တာအစၦရာ၊ ထိုနတ္သမီး႐ို႕သည္။ ပေပၸါေဋႏၱီ၊ လက္ပန္းေပါက္ခတ္ကုန္လွ်က္။ သ႒ိသူရိယ သဟေႆဟိ၊ ေၿခာက္ေသာင္းကုန္ေသာ နတ္တူရိယာအေပါင္း႐ို႕ၿဖင့္။ ကေရာႏၱိ၊ တီးမႈတ္ေဖ်ာ္ေၿဖၿခင္း အမႈ႐ို႕ကိုၿပဳၾကလီကုန္၏။
၁၉။ ။ မရစကာေလ အသံမုဠႇာာ၊ ဥဇံုဂစၧႏၱိ သုဂတႎ။
ပ႑ိတာ ဒါနသူရာစ၊ ဗုဒၶ ဗိမၺႆိဒံ ဖလံ။ မဟာရာဇ၊ ရကၡိဳင္ၿပည္သွ်င္ ဘုရင္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေတနရာ၊ ထိုဆင္းတုေတာ္ကို ထုလုပ္ကိုးကြယ္ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ခဖူးေသာ သူ႐ို႕သည္။ မရဏကာေလ၊ သီခါနီးကာလ၌။ အသံမုဠႇာ၊ မေတြေဝသည္ၿဖစ္၍။ သုဂတႎ၊ ေကာင္းေသာသူ႐ို႕လားေရာက္ရာၿဖစ္ေသာ သုဂတိဘံုဌာနသို႔။ ဥဇံု၊ ေၿဖာင့္မတ္စြာ။ ဂစၧႏၱိ၊ မုခ်မေသြ လားေရာက္ရလီကုန္၏။
ပ႑ိတာစ၊ ပညာဟိကုန္သည္လည္းေကာင္း။ ဒါနသူရာစ၊ အလွဴဒါန၌ ရဲရင့္ကုန္သည္လည္းေကာင္း။ ေဟာႏၱိ၊ ၿဖစ္ကုန္၏။ ဣဒံ၊ ဤသည္ကား။ ဗုဒၶဗိမၺႆ၊ ဘုရားဆင္းတု ထုလုပ္ကိုးကြယ္မႈ ကုသိုလ္၏။ ဖလံ၊ အက်ဳိးဂုဏ္အင္အာနိသင္ပါေပတည္း။
၂၀။ ။ ကရိတြာ ပဋိမံေသ႒ံ၊ လိဓိတြာစ ယထာရဟံ။
မဟာေတဇာ သဒါေဟာႏၱိ၊ ဝိမေလာ သူရိေယာယထာ။
မဟာရာဇ၊ ဘုရင္မင္းၿမတ္ ေလာကနတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ေသ႒ံ၊ ၿမတ္လွစြာေသာ။ ပဋိမံ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရိတြာစ၊ သြန္းထုၿပဳလုပ္၍လည္းေကာင္း။ လိခိတာစ၊ တင့္တယ္လွပေသာ ဆီး႐ို႕ၿဖင့္ေရးခ်ယ္ကုန္၍ လည္းေကာင္း။ ယထာရဟံ၊ တတ္ႏိုင္သည္အားေလွ်ာ္စြာ။ ပူေဇႏၱိ၊ ပူေဇာ္ၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုလူ႐ို႕သည္။ ဝိမေလာ၊ အညစ္အေၾကးကင္းစင္ေသာ။ သူရိေယာယထာ၊ နီမင္းကဲ့သို႔။ သဒါ၊ အခါခပ္သိမ္း။ မဟာေတဇာ၊ ၾကီးေသာတန္းခိုးဟိကုန္သည္။ ေဟာႏၱိ၊ ၿဖစ္ကုန္၏။
၂၁။ ။ ဇစၥႏၶဇာတိယာ ေစဝ၊ အႏၶ ဗဓိရ ဇာတိယာ။
မူဂပကၡာ နဇာယႏၱိ၊ ဝိသုဒၶ ဝစနာေဟာႏၱိ။
မဟာရာဇ၊ ရကၡိဳင္ၿပည္သွ်င္ ဘုရင္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ၿမတ္ကို။ ကရာ၊ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ေကာ္ေရာ္ၿခင္းကို ၿပဳၾကလီကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုသူ႐ို႕သည္။ ဇစၥႏၶဇာတိယာ ေစဝ၊ ဝမ္းတြင္းကန္းေသာ ပဋိသေႏၶဟိသူ႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ အႏၶဗဓိရ ဇာတိယာစ၊ မ်က္စိကန္းသူ နားထိုင္းသူ႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ မူဂပကၡာစ၊ ဝမ္းတြင္း ဆြံ႔ အ,ေသာသူ႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ၾကလီကုန္။ ဝိသုဒၶဝစနာဝ၊ သန္႔ယွင္းေၿပၿပစ္ေသာ စကားဟိေသာ သူ႐ို႕သည္သာလွ်င္။ ေဟာႏၱိ၊ ၿဖစ္ကုန္၏။
၂၂။ ။ ကု႒ံ ဂေ႑ာစ ကိလာေသာ၊ ေသာေသာစ အပၸမတၱေကာ
အပမာေရာ နဇာယႏၱိ၊ ဗုဒၶ ဗိမၺ ႆိဒံ ဖလံ။
မဟာရာဇ၊ ရကၡိဳင္ၿပည္သွ်င္ ဘုရင္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ သဒၶဝႏၱာ၊ ၾကည္ညိဳၿခင္း သဒၶါတရားဟိၾကကုန္ေသာ။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ဥတၱမံ၊ ၿမတ္စြာေသာ။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ေကာ္ေရာ္ၿခင္းကို ၿပဳၾကလီကုန္၏။ ေတသံ၊ ထိုသူ႐ို႕အား။ ကု႒ဥၥ၊ နူနာသည္လည္းေကာင္း။ ဂေ႑ာစ၊ အိုင္အနာသည္လည္းေကာင္း။ ကိလာေသာစ၊ ေၿခာင္းဆိုးေရာဂါ အဆုတ္နာသည္လည္းေကာင္း။ ေသာေသာစ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ သလိပ္ကပ္ ကုဟိနာသည္လည္းေကာင္း။ အပမတၱေကာ၊ စေကေခ်မွ်ေသာ။ အပမာေရာစ၊ မိေလွ်ာ့တတ္ေသာ ဝက္႐ူးၾကက္႐ူးနာသည္လည္းေကာင္း။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ႏုိၾကကုန္။ ဣဒံ၊ ဤသည္ကား။ ဗုဒၶဗိမၺႆ၊ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ကို ပူေဇာ္ရေသာ ကုသိုလ္၏။ ဖလံ၊ ရဟိအပ္ေသာ အက်ဳိးေက်းဇူးေပတည္း။
၂၃။ ။ အႏၱရာယ ကရာေယဗိမၺံ၊ ပစၥာ မိတၱာစုပဒၵဝါ။
ပကၡမူဂါ ဒ်ႏၱရာယာ၊ ကာေယေတသံ နၾသကၠမံု။
မဟာရာဇ၊ ရကၡိဳင္ၿပည္သွ်င္ ဘုရင္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ဧေက၊ အခ်ဳိ႕ကုန္ေသာ။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ၿခင္းကိုၿပဳၾကကုန္၏။ ေတသံ၊ ထိုသူ႐ို႕၏။ ကာေယ၊ ကိုယ္၌။ အႏၱရာယကရာ၊ အႏၱရာယ္ကိုၿပဳတတ္ကုန္ေသာ။ ပစၥာမိတၱာစ၊ ရန္သူ႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ ဥပဒၵဝါစ၊ ေဘးဥပါဒ္႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ ပကၡမူဂါ ဒ်ႏၱရာယာ၊ အ,ၿခင္း၊ ဆြ႔ံၿခင္း စေသာအႏၱရာယ္႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ နၾသကၠမံု၊ မကပ္ေရာက္ႏိုင္ၾကလီကုန္။
၂၄။ ။ ေဒြကုေလ ဥပပဇၨႏၱိ၊ ခတၱိေယ စာပိ ၿဗဟၼေဏ။
မဟာဓေန မဟာေဘာေဂ၊ မဟစၥ ကုလမုတၱေမ။
မဟာရာဇ၊ ရကၡိဳင္ၿပည္သွ်င္ မဟာစႏၵသူရိယ ဘုရင္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ၿခင္းကို ၿပဳၾကလီကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုသူ႐ို႕သည္။ မဟာဓေန၊ မ်ားေသာဥစၥာဟိေသာ။ မဟာေဘာေဂ၊ မ်ားေသာ အသံုးအေဆာင္ဟိေသာ။ မဟစၥ ကုလမုတၱေမ၊ ဇာတ္အားၿဖင့္ ၿမင့္ၿမတ္ေသာ အမ်ဳိးၿဖစ္ေသာ။ ခတၱိေယစာပိ၊ မင္းမ်ဳိး၌လည္းေကာင္း။ ၿဗဟၼေဏစာပိ၊ ပု ဏၰားမ်ဳိး၌လည္းေကာင္း။ ေဒြကုေလ၊ အမ်ဳိးႏွစ္ပါး၌။ ဥပၸဇၨႏၱိ၊ ၿဖစ္ရလီကုန္၏။
၂၅။ ။ ဉာတိေယာ သုခိေနာ ေဟာႏၱိ၊ အာေရာဂါစ မာတာပိတာ။
အေႏၱာကုစၧိ ဝသႏၱာနံ၊ ေကာာစိေရာေဂါ ႏုပၸဇၨတိ။
မဟာရာဇ၊ ၿမတ္ေသာမင္းၾကီး။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ေကာ္ေရာ္ၿခင္းကို ၿပဳၾကလီကုန္၏။ ေတသံ၊ ထိုသူ႐ို႕၏။ ဉာတိေယာစ၊ ေဆြမ်ဳိးေတာ္စပ္ေသာ သူ႐ို႕သည္လည္း။ သုခိေနာ၊ က်န္းမာခ်မ္းသာေသာ ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ပါးဟိၾကကုန္သည္။ ေဟာႏၱိ၊ ၿဖစ္ကုန္၏။ မာတာပိတာစ၊ အမိ အဖ႐ို႕သည္လည္း။ အေရာဂါ၊ အနာေရာဂါ မဟိကုန္သည္။ ေဟာႏၱိ၊ ၿဖစ္ကုန္၏။ အေႏၱာကုစၧိ ဝသႏၱာနံ၊ အမိဝမ္း၌ ပဋိသေႏၶနိန္ၾကကုန္ေသာ။ ေတသံ၊ ထိုသူ႐ို႕အား။ ေကာစိေရာေဂါစ၊ တစ္စံုတစ္ခုေသာ အနာေရာဂါမ်ဳိးသည္လည္း။ ႏုပၸဇၨတိ-နဥပၸဇၨတိ၊ မၿဖစ္ႏိုင္။
အရွင္ အရဟံ(ဗုဒၶဝိဟာရ)ဘဝအက် ဉ္းခ် ဳ ပ္
*****
*အရွင္ အာရဟံ ကို ၁၃၅၂ ခု/နံယုန္
လၧန္း(၄)ရက္/တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ရခိုင္
ျပည္နယ္/ေျမာက္ဦးျမိဳ့နယ္/ရုပ္ေခ်ာင္း
ေက်းရြာတြင္ အဘ ဦးင/ည့ံ/အမိေဒၚ
လွျမသူ တို႔မွ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။
*၁၃၆၀ခုနွစ္တြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္
သို႔ဝင္ေရာက္ခဲ့ျပီး ရုပ္ေခ်ာင္းေက်ာင္း
တိုက္တြင္ပရိယတိၲစာေပမ်ားကိုေလ့လာ
ခဲ့သည္။
*၁၃၆၉ခုနွစ္တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ့တြင္
သာမေဏရ ဝိနယမူလဘြဲ႔ကို႐ရွိခဲ့သည္။
*၁၃၇၁ ခုနွစ္တြင္ ေျမာက္ဦးျမိဳ့/ေညာင္
ပင္ေဈ းေက်ာင္းတြင္ ရဟန္းဘဝကို
တက္လွမ္းခဲ့ျပီး ၎နွစ္၌ပင္ အစုိးရ
ပထမႀကီးတန္းကိုေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။
*၁၃၇၂ခုနွစ္တြင္ အသက္(၂၀)ျပည့္
ေမြးေန႔အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ေသာက
ေဝဒနာ အေျဖရွာ စာအုပ္ကိုစတင္
ထုတ္ေဝခဲ့သည္။
*ယခုအခါ ရခိုင္ျပည္တြင္လွည့္လည္
တရားဓမၼမ်ားကို တကာ/တကာမတို႔
တရားေဟာျပ၍္ အစုိးရ ဓမၼစရိယ
စာေပမ်ားကို ေလ့လာဆည္းပူးလ်က္
ရွိသည္။
*****
*အရွင္ အာရဟံ ကို ၁၃၅၂ ခု/နံယုန္
လၧန္း(၄)ရက္/တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ရခိုင္
ျပည္နယ္/ေျမာက္ဦးျမိဳ့နယ္/ရုပ္ေခ်ာင္း
ေက်းရြာတြင္ အဘ ဦးင/ည့ံ/အမိေဒၚ
လွျမသူ တို႔မွ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။
*၁၃၆၀ခုနွစ္တြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္
သို႔ဝင္ေရာက္ခဲ့ျပီး ရုပ္ေခ်ာင္းေက်ာင္း
တိုက္တြင္ပရိယတိၲစာေပမ်ားကိုေလ့လာ
ခဲ့သည္။
*၁၃၆၉ခုနွစ္တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ့တြင္
သာမေဏရ ဝိနယမူလဘြဲ႔ကို႐ရွိခဲ့သည္။
*၁၃၇၁ ခုနွစ္တြင္ ေျမာက္ဦးျမိဳ့/ေညာင္
ပင္ေဈ းေက်ာင္းတြင္ ရဟန္းဘဝကို
တက္လွမ္းခဲ့ျပီး ၎နွစ္၌ပင္ အစုိးရ
ပထမႀကီးတန္းကိုေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။
*၁၃၇၂ခုနွစ္တြင္ အသက္(၂၀)ျပည့္
ေမြးေန႔အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ေသာက
ေဝဒနာ အေျဖရွာ စာအုပ္ကိုစတင္
ထုတ္ေဝခဲ့သည္။
*ယခုအခါ ရခိုင္ျပည္တြင္လွည့္လည္
တရားဓမၼမ်ားကို တကာ/တကာမတို႔
တရားေဟာျပ၍္ အစုိးရ ဓမၼစရိယ
စာေပမ်ားကို ေလ့လာဆည္းပူးလ်က္
ရွိသည္။
ရခိုင္သမိုင္း(1)
ရခိုင္လူမ်ဳိဳ ေပါလာပုံ
ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ သည္ ၄င္းတို႕၏ ဇာတိေနရပ္ျဖစ္ေသာ နတ္ျမစ္၀မွ ေမာ္တင္စြန္း (ယခု ဧရာ၀တီတိုင္း) အထိ
ရွည္လ်ားသည့္ ရခိုင္ကမ္းေျမာင္ ေဒသ တစ္ေလွ်ာက္တြင္ေနထိုင္ၾကသည္။ ရခိုင္ကမ္းေျမာင္ေဒသ သို႕မဟုတ္ ရခိုင္ျပည္ သည္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ရခိုင္ဘုရင္မ်ား အုပ္စိုးရာ သီးျခား လြတ္လပ္သည့္ တိုင္းျပည္ ျဖစ္ခဲ့၏။ ရခိုင္ဘုရင္မ်ား လက္ထက္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ စစ္တေကာင္းေဒသ ႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ၾတိပူရ ေဒသတို႕သည္ ရခိုင္ျပည္၏ လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္ခဲ့သျဖင့္ ထိုစဥ္ကလကပင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးအခ်ိဳ႕သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားအျဖစ္ ဘဂၤလားေဒသႏွင့္ ၾတိပူရေဒသတို႕ တြင္လည္း အစဥ္အဆက္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကျပီး ယေန႕ထက္တိုင္ ေနထိုင္ၾကဆဲလည္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့လူဦးေရ၏ ေလးရာခိုင္ႏွဳန္းႏွင့္ အထက္သည္ ရခို္င္လူမ်ိဳးတို႔ျဖစ္သည္။
ေနာက္ခံ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင္႔ ေပၚေပါက္လာပံု
ရခို္င္ဆိုေသာ စကားသည္ ပါဠိ စကားမွ ဆင္းသက္လာသည္။ ရကၡိတ (အမ်ိဳးကို ေစာင့္ေရွာက္သူ) ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။
ပ်ဴ ႏွင့္အႏြယ္တူ ကမ္းယံ လူမ်ိဳးမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္း ေဒသဘက္ သို့၀င္ေရာက္သည့္ အခ်ိန္ကာလ ေလာက္မွာပင္ အေနာက္တိဗက္အႏြယ္၀င္ အျခား လူမ်ိဳးစုမ်ားသည္လည္း ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္း ေဒသမ်ားသို႔ ့အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေရွ႔ပိုင္းေဒသ မ်ားဘက္မွ ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေဒသႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ သမိုင္းမ်ားကို ေလ့လာသည့္ အခ ါ ေရွးအက်ဆံုး မင္းဆက္မ်ားႏွင့္ တိုင္းျပည္ နယ္ပယ္မ်ားသည္ စစ္ေတြပတ္၀န္းက်င္ ေဒသတ၀ိုက္ေလာက္တြင္ အေျခခံသည္ကို အမ်ားဆံုးေတြ႔ရွိရသည္။
ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေတာင္ပိုင္း ေဒသမ်ား သို႔၀င္ေရာက္ ေျခခ်သည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ပ်ဴႏွင့္ အႏြယ္တူကမ္းယံ လူူမ်ိဳးမ်ား သည္ ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္း အရပ္ေဒသမ်ားမွတဆင့္ ၀င္ေရာက္ လာဖြယ္ရာရွိသည္။ ရခိုင္ရာဇ၀င္ေဟာင္းမ်ား၌ ေရးသား ေဖၚျပထားသည္မွာ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္ မမူမွီ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္မွ စ၍ဓည၀တီ ကို တည္ေထာင္သည့္ မာရယု မင္းဆက္ ၅၄ ဆက္မ်ွ စိုးစံခဲ့ေၾကာင္း ဒုတိယအႀကိမ္ ဓည၀တီကိုတည္ေထာင္သည့္ကံရာဇာႀကီး မင္းဆက္ ၂၉ ဆက္ေျမာက္ စႏၵသူရိယမင္းသည္ ဗုဒၶႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ျဖစ္ၿပီး မဟာမုနိရုပ္ပြားေတာ္ကို သြန္းလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေရးသား ေဖၚျပၾကသည္။
ရခိုင္ကမ္း ရိုးတန္းေဒသတ၀ိုက္တြင္ ေတြ႔ရွိရသည့္ သမိုင္း၀င္ေထာက္အထားမ်ားအရ ပုဂံျပည္ မတိုင္မွီ ရာစု ႏွစ္မ်ားစြာကပင္ တိုင္းျပည္ မင္းဆက္မ်ား ထူေထာင္ၿပီးစီးေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ အထူးသျဖင့္ ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီႏွင့္ ေလာင္းၾကက္ ျပည္မ်ားသည္ သူ႔ေခတ္ႏွင့္ သူ႔အခါ ထင္ရွားႀကီးက်ယ္ သည္႔ တိုင္းျပည္ မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ေျမာက္ဦးေခတ္ ေရာက္ေသာအခါ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားသည္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေဒသတ ခုလံုးကိုစည္းလံုး သိမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့ရံုမွ်မက၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ စစ္တေကာင္းေဒႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ၾတိပူရ ေဒသမ်ားကိုပါ ႏွစ္ေပါင္း ရာႏွင့္ခ်ီ၍ သိမ္းပိုက္ထားႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး ကို စတင္စည္းရံုးခဲ့သည့္ ပုဂံမင္းဆက္ဘုရင္မ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ ဒုတိယ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထူေထာင္သည့္ ဘုရင့္ေနာင္သည္လည္းေကာင္း၊ တတိယျမန္မာႏိုင္ငံကို စည္းလံုးတည္ေထာင္သည့္ အေလာင္းဘုရားသည္ လည္းေကာင္း ရခိုင္ျပည္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္ပယ္ တစ္ခု အျဖစ္သို႕ မသိမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့ၾကေခ်။ ီရခိုင္သည္ ၁၈၇၄ ေရာက္မွသာ ဘိုးေတာ္ဗဒံုမင္းလက္ေအာက္သို႕ က်ေရာက္ခဲ့ျပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပါ၀င္လာခဲ့သည္
ဘာသာေရး
ရခိုင္မ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ေရွးအစဥ္အဆက္ကတည္းက ဘာသာေရးကို ႐ိုေသကိုင္း႐ႈိင္း ၾကသည္။ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈႏွင္႔ ဓေလ႔ထံုးစံ
ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ သည္ ရခိုင္ဘာသာစကားႏွင့္ ျမန္မာဘာသာစကားကို အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳၾကသည္။ ရခိုင္ဘာသာစကားႏွင့္ ျမန္မာ ဘာသာစကားသည္ အေတာ္မ်ားမ်ားတူျပီး ရ-သံ /r/ ႏွင့္ ယ-သံ /j/ ထြက္ကြာသည္။ ရခိုင္စာေပ အေရးအသားႏွင့္ ျမန္မာစာေပး အေရး အသားသည္ ဆင္တူသည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔သည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ကို ကိုးကြယ္ၾကသည္။ သူတို႔သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈသည္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ အေျခခံထား၍ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔၏ စာေပ၊ ဂီတ ႏွင့္ အႏုသုခုမပညာရပ္တို႔သည္ ဘာသာေရးကို အေျခခံျပီး တိုးတက္လာခဲ့သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔၏ က်င္ အားကစားႏွင့္ ရခိုင္ဆီမီးခြက္အကတို႔သည္ထင္ရွားသည္။
ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ
ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ျမန္မာနို္င္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပို္င္းတြင္ ေနထိုင္ၿပီး ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ မႈတြင္ အစဥ္အလာ ႀကိီးမားသည္။ ရခိုင္အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ ပု၀ါစကို နဖူးတြင္ စည္းေႏွာင္ထားၿပီး ရင္ဖံုး တိုက္ပံုကိုရုိးရာပုဆိုးႏွင့္တြဲဖက္၀တ္ဆင္ၾကသည္။အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ဇာပု၀ါကိုရင္စလြယ္သိုင္းၿပီးေကာ္ လာမဲ့ ရင္ေစ့လက္ရွည္အကႌ်ကို ရိုးရာလံုခ်ည္ႏွင့္ တြဲဖက္၀တ္ဆင္သည္။ ၁၅ မွ ၁၈ ရာစု ရခိုင္မင္းဆက္မ်ား၏ ဗိသုကာ လက္ရာမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အေဆာက္အဦးမ်ားကို ေျမာက္ဦးၿမ္ိဳ႔တြင္ေလ့လာ နိုင္သည္။
စာေပ သမိုင္းေၾကာင္း
ရခိုင္ စာေပသည္ ဓည၀တီေခတ္ (ေအဒီ တစ္ရာစု) ခန္႕ကပင္ စတင္ ထြန္းကားခဲ့ေၾကာင္း၊ အေထာက္အထားေတြ႕ရသည္။ ဓည၀တီ ျမိဳ႕ေဟာင္းအနီးမွ ေတာင္ေပါက္ၾကီးေက်ာက္စာတြင္ အေသာကေခတ္က အသံုးျပဳခဲ့ေသာ ျဗဟၼီအေရးအသားျဖင့္ ေရးထိုးထားသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ ထို႕ျပင္ ျဗဟၼီအကၡရာ အေရးသား စာတန္းပါ ဗိုက္ပူဘုရား ေက်ာက္စာသည္လည္း ဓည၀တီေခတ္ ရခိုင္စာေပ ထြန္းကားမႈ၏ သက္ေသ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေ၀သာလီေခတ္ (ေအဒီ ေလးရာစုမွ ဆယ္ရာစု) တြင္ ရခိုင္စာေပ ထြန္းကားမႈသည္ က်ယ္ျပန္႕ခဲ့ပါသည္။ ေအဒီ ေျခာက္ရာစု ဂုပၸတ အကၡရာ ျဖင့္ ေရးထိုးထားေသာ ေယဓမၼာ ရခိုင္ေက်ာက္စာမ်ားစြာကို ဤေခတ္တြင္ ေတြ႕ရသည္။ ေ၀သာလီေခတ္၏ အထင္ရွားဆံုး ေက်ာက္စာမွာ ေအဒီ ၇၂၉ တြင္ ေရးထိုးေသာ အာနႏၵစျႏၵမင္း ေက်ာက္စာျဖစ္သည္။ ထိုေက်ာက္စာတြင္ ရခိုင္ မင္းဆက္မ်ားကို ဂါထာ ၆၅ ဂါထာျဖင့္ ေရးထိုးထားသည္။ ထိုသို႕ မင္းစဥ္မင္းဆက္မ်ားကို အစအဆံုးမွတ္တမ္း တင္ထားသည့္ ေက်ာက္စာမ်ိဳးမွာ ျမန္မာျပည္တြင္သာမက အိႏၵိယျပည္တြင္ပါ အေစာဆံုးဟု သိရသည္။ ေ၀သာလီေခတ္တြင္ ေက်ာက္စာမ်ားသာမက ေမာ္ကြန္းလကၤာ၊ သႊ်န္းလိုက္ရတု၊ စသည့္ ရတုကဗ်ာမ်ား ထြန္းကားခဲ့သည္။ အမတ္ၾကီး ေမဓပညာေရးသားသည့္ ေမဓပညာ ေမာ္ကြန္းလကၤာမွာ ေ၀သာလီေခတ္ လက္ရာဟု ထင္ရွားသည္။ ေလးျမိဳ႕ေခတ္ (ေအဒီ ၁၁ ရာစု ၁၅ ရာစု) တြင္ ေက်ာက္စာအေရးအသားမ်ားမ်ားႏွင့္ အတူ ကဗ်ာစာေပမ်ားလည္း ထြန္းကားသည္။ ဗ်ည္း ၃၃ လံုးလကၤာမွာ ေလးျမိဳ႕ေခတ္တြင္ ေပၚထြန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး၊ ျမန္မာစာေပတြင္ ထင္ရွားသည့္ ေလာကသာရပ်ိဳ႕ကို ရခိုင္သူျမတ္က ေလးျမိဳ႕ေခတ္တြင္ ေရးသားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေလးျမိဳ႕ေခတ္ ရခိုင္ ေက်ာက္စာမ်ားအနက္ ထင္ရွားေသာ ေက်ာက္စာမ်ားမွာ ေလာင္းၾကက္ေတာင္ေမာ္ ေက်ာက္စာႏွင့္ မဟာထီး မီးေက်ာင္းရုပ္ ေက်ာက္စာတို႕ ျဖစ္သည္။ ေလာင္းၾကက္ေတာင္ေမာ္ ေက်ာက္စာသည္ အလ်ား ေပ ၃၀ ရွိျပီး ျမန္မာျပည္တြင္ အၾကီးဆံုး ေက်ာက္စာ ျဖစ္သည္။ ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ ေရးစပ္သီကုံးခဲ့ေသာ ဘဒူမင္းညိဳ၏ ရခိုင္မင္းသမီးဧခ်င္း၊ နန္းတြင္းမိညိဳ၏ ကိုယ္ရည္ေသြးရတုႏွင့္ စာဆို ဥကၠာပ်ံ၏ ၁၂ လ ရာသီ ရတုတို႕မွာ ေက်ာ္ၾကားသည္။
ေျမာက္ဦးေခတ္ ရခိုင္စာဆိုေတာ္ ဥကၠာပ်ံ၏-
ေအာက္အာကာဗြီ၊ ၀ါေယာထြီ၍
ရီထက္ကားျမီ၊ ျမီထက္လီႏွင့္
ပထ၀ီဟု၊ ထူထု ႏွစ္သိန္း၊
ေလးေသာင္းကိန္းထက္၊ ရံသိန္းစၾကာ၀ဠာ
ညီစြာ၀န္းလည္၊ ေက်ာက္တိတည္ကား
ဟူသည့္ မိုးဖြဲ႕ရတုသည္ ရခိုင္ဘာသာစကား၊ ရခိုင္သံ၊ ရခိုင္ကာရန္ တို႕ျဖင့္ ေရးဖြဲ႕ထားသည့္ ရခိုင္စာေပ ၏ အေကာင္းဆံုး သာဓက ျပယုဂ္ ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ေခတ္မ်ား
* ၀ါသုေဒ၀ညီေနာင္တက်ိပ္တို႕တည္ေထာင္ေသာ ဒြါရာ၀တီေခတ္ )
* ပထမ ေဝသာလီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၅၃၁၆ မွ ၃၃၂၅ BCE အထိ၊ )
* ပထမ ဓညဝတီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၃၃၂၅ မွ ၁၅၀၇ BCE အထိ၊ )
* ဒုတိယ ဓညဝတီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၁၅၀၇ မွ ၅၈၀ BCE အထိ၊ )
* တတိယ ဓညဝတီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၅၈၀ BCE မွ ၃၂၇ ADE အထိ၊ )
* ဒုတိယ ေဝသာလီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၃၂၇ မွ ၈၁၈ ADE အထိ၊ )
* ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ သကၠရာဇ္ ၈၁၈ မွ ၁၄၃၀ ADE အထိ၊ )
* ေျမာက္ဦးေခတ္ သကၠရာဇ္ ၁၄၃၀ မွ ၁၇၈၄ ADE အထိ၊ )
ရခိုင္ျပည္နယ္႐ွိၿမိဳ႕မ်ား
ျပည္နယ္ၿမ္ိဳ႔ေတာ္ စစ္ေတြ
အက်ယ္အ၀န္း ၁၄၂၀၀ စတုရန္းမိုင္ခန္႔
လူဦးေရ ၃.၈၃၆ သန္းခန္႔ (၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ စာရင္း)
ခရိုင္ ၅ ခရိုင္
ၿမ္ိဳ႔နယ္ ၁၇ ၿမိဳ႔နယ္
ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕
ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕
ဂြၿမိဳ႕
စစ္ေတြၿမိဳ႕
ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕
ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕
ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕
မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕
မင္းျပားၿမိဳ႕
ေျမပံုၿမိဳ႕
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕
ရေသ႕ေတာင္ၿမိဳ႕
ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕
သံတြဲၿမိဳ႕
အမ္းၿမိဳ႕
ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား
၁၉၈၂ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အက္ဥပေဒအရ၊ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား (၁၃၅) မ်ိဳးတြင္ ပါ၀င္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ လူမ်ိဳး ႏွင့္ မ်ိဳးႏြယ္စု (၇) မ်ိဳးမွာ ေအာက္ပါ အတိုင္း ျဖစ္သည္။
1. ရခုိင္လူမ်ိဳး
2. ကမန္ မ်ိဳးႏြယ္စု
3. ခမြီး မ်ိဳးႏြယ္စု
4. ဒိုင္းနက္ မ်ိဳးႏြယ္စု
5. မရမာႀကီး မ်ိဳးႏြယ္စု
6. ၿမိဳ မ်ိဳးႏြယ္စု
7. သက္ မ်ိဳးႏြယ္စု
ရည္ညႊန္းကိုးကား
ရခိုင္ရာဇ၀င္ ။ ေအာင္သာဦး
စႏၵမာလာလကၤာရ။ ရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္ ရခိုင္သမိုင္း ၊ ၁၅ ၊ ၁၈ ရာစု
အေရွ႕ေတာင္အာရွရာဇ၀င္၊ ေဟာ-၁၉၅၅
ၿမန္မာရာဇ၀င္ (ဟာေဗး ၁၉၂၅)
မိတ္ဆိနာ-ေခတ္ဦး ဖုနန္-ဖန္-ပ်ဴ ႏွင့္ ရခိုင္ ယိုးဒယားသင္း ဂ်ာနယ္။
ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ သည္ ၄င္းတို႕၏ ဇာတိေနရပ္ျဖစ္ေသာ နတ္ျမစ္၀မွ ေမာ္တင္စြန္း (ယခု ဧရာ၀တီတိုင္း) အထိ
ရွည္လ်ားသည့္ ရခိုင္ကမ္းေျမာင္ ေဒသ တစ္ေလွ်ာက္တြင္ေနထိုင္ၾကသည္။ ရခိုင္ကမ္းေျမာင္ေဒသ သို႕မဟုတ္ ရခိုင္ျပည္ သည္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ရခိုင္ဘုရင္မ်ား အုပ္စိုးရာ သီးျခား လြတ္လပ္သည့္ တိုင္းျပည္ ျဖစ္ခဲ့၏။ ရခိုင္ဘုရင္မ်ား လက္ထက္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ စစ္တေကာင္းေဒသ ႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ၾတိပူရ ေဒသတို႕သည္ ရခိုင္ျပည္၏ လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္ခဲ့သျဖင့္ ထိုစဥ္ကလကပင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးအခ်ိဳ႕သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားအျဖစ္ ဘဂၤလားေဒသႏွင့္ ၾတိပူရေဒသတို႕ တြင္လည္း အစဥ္အဆက္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကျပီး ယေန႕ထက္တိုင္ ေနထိုင္ၾကဆဲလည္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့လူဦးေရ၏ ေလးရာခိုင္ႏွဳန္းႏွင့္ အထက္သည္ ရခို္င္လူမ်ိဳးတို႔ျဖစ္သည္။
ေနာက္ခံ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင္႔ ေပၚေပါက္လာပံု
ရခို္င္ဆိုေသာ စကားသည္ ပါဠိ စကားမွ ဆင္းသက္လာသည္။ ရကၡိတ (အမ်ိဳးကို ေစာင့္ေရွာက္သူ) ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။
ပ်ဴ ႏွင့္အႏြယ္တူ ကမ္းယံ လူမ်ိဳးမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္း ေဒသဘက္ သို့၀င္ေရာက္သည့္ အခ်ိန္ကာလ ေလာက္မွာပင္ အေနာက္တိဗက္အႏြယ္၀င္ အျခား လူမ်ိဳးစုမ်ားသည္လည္း ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္း ေဒသမ်ားသို႔ ့အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေရွ႔ပိုင္းေဒသ မ်ားဘက္မွ ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေဒသႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ သမိုင္းမ်ားကို ေလ့လာသည့္ အခ ါ ေရွးအက်ဆံုး မင္းဆက္မ်ားႏွင့္ တိုင္းျပည္ နယ္ပယ္မ်ားသည္ စစ္ေတြပတ္၀န္းက်င္ ေဒသတ၀ိုက္ေလာက္တြင္ အေျခခံသည္ကို အမ်ားဆံုးေတြ႔ရွိရသည္။
ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေတာင္ပိုင္း ေဒသမ်ား သို႔၀င္ေရာက္ ေျခခ်သည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ပ်ဴႏွင့္ အႏြယ္တူကမ္းယံ လူူမ်ိဳးမ်ား သည္ ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္း အရပ္ေဒသမ်ားမွတဆင့္ ၀င္ေရာက္ လာဖြယ္ရာရွိသည္။ ရခိုင္ရာဇ၀င္ေဟာင္းမ်ား၌ ေရးသား ေဖၚျပထားသည္မွာ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္ မမူမွီ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္မွ စ၍ဓည၀တီ ကို တည္ေထာင္သည့္ မာရယု မင္းဆက္ ၅၄ ဆက္မ်ွ စိုးစံခဲ့ေၾကာင္း ဒုတိယအႀကိမ္ ဓည၀တီကိုတည္ေထာင္သည့္ကံရာဇာႀကီး မင္းဆက္ ၂၉ ဆက္ေျမာက္ စႏၵသူရိယမင္းသည္ ဗုဒၶႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ျဖစ္ၿပီး မဟာမုနိရုပ္ပြားေတာ္ကို သြန္းလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေရးသား ေဖၚျပၾကသည္။
ရခိုင္ကမ္း ရိုးတန္းေဒသတ၀ိုက္တြင္ ေတြ႔ရွိရသည့္ သမိုင္း၀င္ေထာက္အထားမ်ားအရ ပုဂံျပည္ မတိုင္မွီ ရာစု ႏွစ္မ်ားစြာကပင္ တိုင္းျပည္ မင္းဆက္မ်ား ထူေထာင္ၿပီးစီးေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ အထူးသျဖင့္ ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီႏွင့္ ေလာင္းၾကက္ ျပည္မ်ားသည္ သူ႔ေခတ္ႏွင့္ သူ႔အခါ ထင္ရွားႀကီးက်ယ္ သည္႔ တိုင္းျပည္ မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ေျမာက္ဦးေခတ္ ေရာက္ေသာအခါ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားသည္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေဒသတ ခုလံုးကိုစည္းလံုး သိမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့ရံုမွ်မက၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ စစ္တေကာင္းေဒႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ၾတိပူရ ေဒသမ်ားကိုပါ ႏွစ္ေပါင္း ရာႏွင့္ခ်ီ၍ သိမ္းပိုက္ထားႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး ကို စတင္စည္းရံုးခဲ့သည့္ ပုဂံမင္းဆက္ဘုရင္မ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ ဒုတိယ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထူေထာင္သည့္ ဘုရင့္ေနာင္သည္လည္းေကာင္း၊ တတိယျမန္မာႏိုင္ငံကို စည္းလံုးတည္ေထာင္သည့္ အေလာင္းဘုရားသည္ လည္းေကာင္း ရခိုင္ျပည္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္ပယ္ တစ္ခု အျဖစ္သို႕ မသိမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့ၾကေခ်။ ီရခိုင္သည္ ၁၈၇၄ ေရာက္မွသာ ဘိုးေတာ္ဗဒံုမင္းလက္ေအာက္သို႕ က်ေရာက္ခဲ့ျပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပါ၀င္လာခဲ့သည္
ဘာသာေရး
ရခိုင္မ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ေရွးအစဥ္အဆက္ကတည္းက ဘာသာေရးကို ႐ိုေသကိုင္း႐ႈိင္း ၾကသည္။ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈႏွင္႔ ဓေလ႔ထံုးစံ
ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ သည္ ရခိုင္ဘာသာစကားႏွင့္ ျမန္မာဘာသာစကားကို အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳၾကသည္။ ရခိုင္ဘာသာစကားႏွင့္ ျမန္မာ ဘာသာစကားသည္ အေတာ္မ်ားမ်ားတူျပီး ရ-သံ /r/ ႏွင့္ ယ-သံ /j/ ထြက္ကြာသည္။ ရခိုင္စာေပ အေရးအသားႏွင့္ ျမန္မာစာေပး အေရး အသားသည္ ဆင္တူသည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔သည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ကို ကိုးကြယ္ၾကသည္။ သူတို႔သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈသည္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ အေျခခံထား၍ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔၏ စာေပ၊ ဂီတ ႏွင့္ အႏုသုခုမပညာရပ္တို႔သည္ ဘာသာေရးကို အေျခခံျပီး တိုးတက္လာခဲ့သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔၏ က်င္ အားကစားႏွင့္ ရခိုင္ဆီမီးခြက္အကတို႔သည္ထင္ရွားသည္။
ဝတ္စားဆင္ယင္မႈ
ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ျမန္မာနို္င္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပို္င္းတြင္ ေနထိုင္ၿပီး ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ မႈတြင္ အစဥ္အလာ ႀကိီးမားသည္။ ရခိုင္အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ ပု၀ါစကို နဖူးတြင္ စည္းေႏွာင္ထားၿပီး ရင္ဖံုး တိုက္ပံုကိုရုိးရာပုဆိုးႏွင့္တြဲဖက္၀တ္ဆင္ၾကသည္။အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ဇာပု၀ါကိုရင္စလြယ္သိုင္းၿပီးေကာ္ လာမဲ့ ရင္ေစ့လက္ရွည္အကႌ်ကို ရိုးရာလံုခ်ည္ႏွင့္ တြဲဖက္၀တ္ဆင္သည္။ ၁၅ မွ ၁၈ ရာစု ရခိုင္မင္းဆက္မ်ား၏ ဗိသုကာ လက္ရာမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ အေဆာက္အဦးမ်ားကို ေျမာက္ဦးၿမ္ိဳ႔တြင္ေလ့လာ နိုင္သည္။
စာေပ သမိုင္းေၾကာင္း
ရခိုင္ စာေပသည္ ဓည၀တီေခတ္ (ေအဒီ တစ္ရာစု) ခန္႕ကပင္ စတင္ ထြန္းကားခဲ့ေၾကာင္း၊ အေထာက္အထားေတြ႕ရသည္။ ဓည၀တီ ျမိဳ႕ေဟာင္းအနီးမွ ေတာင္ေပါက္ၾကီးေက်ာက္စာတြင္ အေသာကေခတ္က အသံုးျပဳခဲ့ေသာ ျဗဟၼီအေရးအသားျဖင့္ ေရးထိုးထားသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ ထို႕ျပင္ ျဗဟၼီအကၡရာ အေရးသား စာတန္းပါ ဗိုက္ပူဘုရား ေက်ာက္စာသည္လည္း ဓည၀တီေခတ္ ရခိုင္စာေပ ထြန္းကားမႈ၏ သက္ေသ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေ၀သာလီေခတ္ (ေအဒီ ေလးရာစုမွ ဆယ္ရာစု) တြင္ ရခိုင္စာေပ ထြန္းကားမႈသည္ က်ယ္ျပန္႕ခဲ့ပါသည္။ ေအဒီ ေျခာက္ရာစု ဂုပၸတ အကၡရာ ျဖင့္ ေရးထိုးထားေသာ ေယဓမၼာ ရခိုင္ေက်ာက္စာမ်ားစြာကို ဤေခတ္တြင္ ေတြ႕ရသည္။ ေ၀သာလီေခတ္၏ အထင္ရွားဆံုး ေက်ာက္စာမွာ ေအဒီ ၇၂၉ တြင္ ေရးထိုးေသာ အာနႏၵစျႏၵမင္း ေက်ာက္စာျဖစ္သည္။ ထိုေက်ာက္စာတြင္ ရခိုင္ မင္းဆက္မ်ားကို ဂါထာ ၆၅ ဂါထာျဖင့္ ေရးထိုးထားသည္။ ထိုသို႕ မင္းစဥ္မင္းဆက္မ်ားကို အစအဆံုးမွတ္တမ္း တင္ထားသည့္ ေက်ာက္စာမ်ိဳးမွာ ျမန္မာျပည္တြင္သာမက အိႏၵိယျပည္တြင္ပါ အေစာဆံုးဟု သိရသည္။ ေ၀သာလီေခတ္တြင္ ေက်ာက္စာမ်ားသာမက ေမာ္ကြန္းလကၤာ၊ သႊ်န္းလိုက္ရတု၊ စသည့္ ရတုကဗ်ာမ်ား ထြန္းကားခဲ့သည္။ အမတ္ၾကီး ေမဓပညာေရးသားသည့္ ေမဓပညာ ေမာ္ကြန္းလကၤာမွာ ေ၀သာလီေခတ္ လက္ရာဟု ထင္ရွားသည္။ ေလးျမိဳ႕ေခတ္ (ေအဒီ ၁၁ ရာစု ၁၅ ရာစု) တြင္ ေက်ာက္စာအေရးအသားမ်ားမ်ားႏွင့္ အတူ ကဗ်ာစာေပမ်ားလည္း ထြန္းကားသည္။ ဗ်ည္း ၃၃ လံုးလကၤာမွာ ေလးျမိဳ႕ေခတ္တြင္ ေပၚထြန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး၊ ျမန္မာစာေပတြင္ ထင္ရွားသည့္ ေလာကသာရပ်ိဳ႕ကို ရခိုင္သူျမတ္က ေလးျမိဳ႕ေခတ္တြင္ ေရးသားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေလးျမိဳ႕ေခတ္ ရခိုင္ ေက်ာက္စာမ်ားအနက္ ထင္ရွားေသာ ေက်ာက္စာမ်ားမွာ ေလာင္းၾကက္ေတာင္ေမာ္ ေက်ာက္စာႏွင့္ မဟာထီး မီးေက်ာင္းရုပ္ ေက်ာက္စာတို႕ ျဖစ္သည္။ ေလာင္းၾကက္ေတာင္ေမာ္ ေက်ာက္စာသည္ အလ်ား ေပ ၃၀ ရွိျပီး ျမန္မာျပည္တြင္ အၾကီးဆံုး ေက်ာက္စာ ျဖစ္သည္။ ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ ေရးစပ္သီကုံးခဲ့ေသာ ဘဒူမင္းညိဳ၏ ရခိုင္မင္းသမီးဧခ်င္း၊ နန္းတြင္းမိညိဳ၏ ကိုယ္ရည္ေသြးရတုႏွင့္ စာဆို ဥကၠာပ်ံ၏ ၁၂ လ ရာသီ ရတုတို႕မွာ ေက်ာ္ၾကားသည္။
ေျမာက္ဦးေခတ္ ရခိုင္စာဆိုေတာ္ ဥကၠာပ်ံ၏-
ေအာက္အာကာဗြီ၊ ၀ါေယာထြီ၍
ရီထက္ကားျမီ၊ ျမီထက္လီႏွင့္
ပထ၀ီဟု၊ ထူထု ႏွစ္သိန္း၊
ေလးေသာင္းကိန္းထက္၊ ရံသိန္းစၾကာ၀ဠာ
ညီစြာ၀န္းလည္၊ ေက်ာက္တိတည္ကား
ဟူသည့္ မိုးဖြဲ႕ရတုသည္ ရခိုင္ဘာသာစကား၊ ရခိုင္သံ၊ ရခိုင္ကာရန္ တို႕ျဖင့္ ေရးဖြဲ႕ထားသည့္ ရခိုင္စာေပ ၏ အေကာင္းဆံုး သာဓက ျပယုဂ္ ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ေခတ္မ်ား
* ၀ါသုေဒ၀ညီေနာင္တက်ိပ္တို႕တည္ေထာင္ေသာ ဒြါရာ၀တီေခတ္ )
* ပထမ ေဝသာလီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၅၃၁၆ မွ ၃၃၂၅ BCE အထိ၊ )
* ပထမ ဓညဝတီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၃၃၂၅ မွ ၁၅၀၇ BCE အထိ၊ )
* ဒုတိယ ဓညဝတီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၁၅၀၇ မွ ၅၈၀ BCE အထိ၊ )
* တတိယ ဓညဝတီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၅၈၀ BCE မွ ၃၂၇ ADE အထိ၊ )
* ဒုတိယ ေဝသာလီေခတ္ သကၠရာဇ္ ၃၂၇ မွ ၈၁၈ ADE အထိ၊ )
* ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ သကၠရာဇ္ ၈၁၈ မွ ၁၄၃၀ ADE အထိ၊ )
* ေျမာက္ဦးေခတ္ သကၠရာဇ္ ၁၄၃၀ မွ ၁၇၈၄ ADE အထိ၊ )
ရခိုင္ျပည္နယ္႐ွိၿမိဳ႕မ်ား
ျပည္နယ္ၿမ္ိဳ႔ေတာ္ စစ္ေတြ
အက်ယ္အ၀န္း ၁၄၂၀၀ စတုရန္းမိုင္ခန္႔
လူဦးေရ ၃.၈၃၆ သန္းခန္႔ (၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ စာရင္း)
ခရိုင္ ၅ ခရိုင္
ၿမ္ိဳ႔နယ္ ၁၇ ၿမိဳ႔နယ္
ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕
ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕
ဂြၿမိဳ႕
စစ္ေတြၿမိဳ႕
ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕
ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕
ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕
မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕
မင္းျပားၿမိဳ႕
ေျမပံုၿမိဳ႕
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕
ရေသ႕ေတာင္ၿမိဳ႕
ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕
သံတြဲၿမိဳ႕
အမ္းၿမိဳ႕
ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား
၁၉၈၂ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အက္ဥပေဒအရ၊ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား (၁၃၅) မ်ိဳးတြင္ ပါ၀င္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ လူမ်ိဳး ႏွင့္ မ်ိဳးႏြယ္စု (၇) မ်ိဳးမွာ ေအာက္ပါ အတိုင္း ျဖစ္သည္။
1. ရခုိင္လူမ်ိဳး
2. ကမန္ မ်ိဳးႏြယ္စု
3. ခမြီး မ်ိဳးႏြယ္စု
4. ဒိုင္းနက္ မ်ိဳးႏြယ္စု
5. မရမာႀကီး မ်ိဳးႏြယ္စု
6. ၿမိဳ မ်ိဳးႏြယ္စု
7. သက္ မ်ိဳးႏြယ္စု
ရည္ညႊန္းကိုးကား
ရခိုင္ရာဇ၀င္ ။ ေအာင္သာဦး
စႏၵမာလာလကၤာရ။ ရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္ ရခိုင္သမိုင္း ၊ ၁၅ ၊ ၁၈ ရာစု
အေရွ႕ေတာင္အာရွရာဇ၀င္၊ ေဟာ-၁၉၅၅
ၿမန္မာရာဇ၀င္ (ဟာေဗး ၁၉၂၅)
မိတ္ဆိနာ-ေခတ္ဦး ဖုနန္-ဖန္-ပ်ဴ ႏွင့္ ရခိုင္ ယိုးဒယားသင္း ဂ်ာနယ္။
ေက် ာက္ျဖဴျမိဳ့မွ က့ံေကာ္ေတာဘုရားသမိုင္း
ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားသမိုင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္
-----------------------------------------------------
နေမာတႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာ သမၺဳဒႆ ပဥၥဂုဏာ အဟံ ၀ႏၱာမိ။
ဘုရားသမိုင္းလကၤာ
---------------------
ဇမၺဴဒီပါ၊ ကၽြန္းေတာင္ယာ၀ယ္၊ ရတနာထူေျပာ၊ စဥ္ပင္ေပါသည္၊ မေနာရမၼာ၊ ကၽြန္းေအာင္ခ်ာထက္၊ ႐ွိကလူေပါင္း၊ ႐ွိလူေဟာင္းရို႔၊ ေပ်ာ္ေကာင္းလူ႔ေဘာင္၊ ေသလာေတာင္၀ယ္၊ ေခၚေဆာင္မွန္ကူ၊ ရြာေက်ာက္ျဖဴထက္၊ ႐ွိမူေမာ္ကြန္း၊ တည္ထြန္းစဥ္လာ၊ ရြာခ်ခါ၀ယ္၊ ေခၚရာပေရ။ ရပ္၀ယ္လူမ်ား၊ အရပ္သားႏွင့္၊ ေအာင္သားမည္ခါ၊ ငသထာဟု၊ ေခၚမႈမွန္စြာ၊ ကြန္ဆရာသည္၊ လင္းခါခ်ိန္ေထက္၊ မိုးလင္းေရာက္က၊ ျမစ္စေယာင္ေယာင္၊ ငၿပီေတာင္နား၊ ကြန္ပစ္လားရာ၊ ငသထာဟု၊ ေခၚရာထိုသူ၊ ပစ္သည္ဟူက၊ ကြန္မူထြီးယွက္၊ ၿငိလွ်က္ဟိရာ၊ စမ္းၾကည့္ပါေသာ္၊ ျမတ္စြာ႐ုပ္ပြား၊ ဆင္းတုအားကို၊ တြိၿပီးေသာခါ၊ ႐ြာျပန္လာေရာက္၊ ေၾကာက္မက္စဖြယ္၊ ျမစ္ပင္လယ္မွာ၊ ဇာႏွယ္ကဲ့သုိ႔၊ ျဖစ္ဖို႔သနည္း၊ ပုထိုးတဆူ၊ ဟိသည္ဟူ၍၊ လူမ်ားသိစီ၊ ေျပာၾကားလီေသာ္၊ ႀကီးသူေမာင္၀မ္း၊ ႐ြာေဆာ္႐ြန္း၍၊ ႐ႊင္လန္းအားရ၊ ရပ္သား႐ြာသူ၊ ကၽြက္ကၽြက္ဆူမွ်၊ ပင့္ယူလတ္ေသာ္၊ ခုမူတည္ရာ၊ ရက္ခံသာက၊ ေျပာင္းကာတတိတ္၊ ပင့္ဖိတ္ၾကရာ၊ မရပါေသာ္၊ လြန္သာထယ္ဆြဲ၊ ႀကိဳးစားေပလည္း၊ လြန္ႀကိဳးျပတ္က်၊ ပင့္မရတည္း။
ျမတ္ဗုဒၶ၏၊ ေတဇေတာက္ထြန္း၊ ဘုန္းေရာင္လွ်မ္းသည္၊ ထြန္းနီပမာ၊ ေစာျမတ္စြာကို၊ တကာပေရ၊ တည္သည္သကၠရာဇ္၊ ႏွစ္၏ေကာဇာ၊ တရာ့ေလးဆယ္၊ စြန္း၀ယ္ခုႏွစ္၊ ရတုေဟမာန္၊ တပို႔တြဲလ၊ ဆန္းစပုဏၰမီ၊ တိထီေျခာက္ရက္ ဇီ၀ါရက္တြင္၊ တည္ရက္မွန္လွ၊ ျမတ္ဗုဒၶကို၊ ေခၚထမိန္႔ေမာ၊ ကန္႔ေကာ္ေတာ၀ယ္၊ မေနာေၾကျငာ၊ တည္ထားပါသည္။ ေရာင္၀ါေျခာက္သြယ္၀င္းစီေသာ၀္။(ဤကား ေျမာက္ဘက္ဘုရား ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီး အေၾကာင္းအရာမ်ားေပတည္း။)
၁။ တကာပေရ = ရြာကို ၾကီးၾကပ္အုပ္ခ်ဳပ္သူ။
၂။ ေမာင္၀မ္း(ရြာသူၾကီး) = ရြာတြင္ ေဆာ္ၾသသူ။
၃။ သထာ(ကြန္ဆရာ) = ကြန္ပစ္သူ (ဘုရားတြိသူ)
ဤလကၤာအရလည္း ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားရုပ္ပြားေတာ္မ်ားမွာ ေကာဇာ (၁၄၇) ခုႏွစ္ တပို႔တြဲလဆန္း ေျခာက္ရက္နိ ကုိးကြယ္သည္ဟု မွတ္ယူရပါသည္။
ျမတ္စြာဘုရားသခင္ ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ေတာ္မူၿပီးအခ်ိန္အခါမွစ၍ ေပၚေပါက္လ်က္ဟိေသာ စကားရပ္မ်ားမွာ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရား ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္လွ်က္ဟိေသာ စကားတရပ္ပင္ျဖစ္သည္။
၄င္းအရပ္သည္ ရမ္းျဗဲကၽြန္းေျမာက္ဘက္က်သည့္ ပင္လယ္ထဲတြင္ဟိ၏။ ထိုနီရာအား ေနာင္ေတာ္ၾကီးေတာင္ႏွင့္ ေနာင္ေတာ္ေခ်ေတာင္ဟူ၍ ယခုထက္တုိင္ေခၚေ၀ၚလွ်က္ဟိ၏။ ထိုစဥ္အခါ ေကာတုံတရာဇ္တိုင္းျပည္၌ ညီငယ္ေတာ္အာ၀မင္းသားသည္ မင္းက်င့္တရားဆယ္ပါး၊ နာယကဂုဏ္ေျခာက္ပါးႏွင့္ ညီညြတ္မႈမဟိေသာေၾကာင့္ တိုင္းျပည္တြင္ ခိုးသားဓားျမေသာင္းက်န္း၍ အငတ္ဖီးဆိုက္၍ မျငိမ္မသက္ျဖစ္လတ္၏။
တိုင္းျပည္တြင္ တန္းခိုးၾကီးရုပ္ပြားတဆူဟိ၏။ (တခ်ိဳ႔က ႏွစ္ဆူဟိသည္ဟူ၍လည္း ေျပာ၏။) ထိုတန္းခိုးၾကီးရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအား မရိုေသမကိုင္းညြတ္ပဲ မသင့္ေလွ်ာ္ေသာအမွဳကို ျပည္သူမ်ာ ျပဳက်င့္ၾကကုန္၏။ ထိုတိုင္းျပည္၌ သီလသမာဓိျမဲေသာ ငပုအမည္ဟိေသာ အဘိုးအိုလင္မယားႏွစ္ဦးကိုးကြယ္ေသာ တန္းခိုးၾကီးဘုရားအား ဤသို႔ျပဳက်င့္နီျခင္းမွာ မသင့္ေလွ်ာ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုဟန္႔တားေသာ္လည္းမရ။ ငပုလင္မယားမွလြဲ၍ ၄င္း၏သားသမီးမ်ားပင္လွ်င္ မေကာင္းေသာအမႈျပဳက်င့္ၾကကုန္၏။ (တခ်ိဳ႔က ငပုႏွင့္ ငလာ ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ဟိေၾကာင္းဆို၏။)
နတ္မ်ားအိမ္မက္လာပီးျခင္း။
တညေသာအခါ၌ ငပုလင္မယားအိပ္နီစဥ္ သမာေဒ၀နတ္မ်ားလာျပီး ဤေကာတုံတရာဇ္တိုင္းအား ရက္သတၲပါတ္အတြင္း နဂါးရီႏွစ္ကဇတ္ေတာ့မည္ျဖစ္၍ သင္ရို႔လင္မယားလြတ္ရာသို႔ ၿပီးလီကုန္ေလာ့။ ထုိသုိ႔လားေသာအခါ၌ သင္ရို႔ႏွစ္ဦးမွလြဲ၍ မည္သူ႔အားမွ အသိမပီးလီႏွင့္ အိပ္မက္ပီး၏။ ငပုအဘိုးအို အိပ္ရာမွလန္႔နိုးလတ္ေသာ္ အနီးတြင္ ေငြအသျပာတေထာင္ထုပ္ကို တြိ၏။ မိုးေသာက္အလင္းေရာက္ေသာ္ အဘိုးၾကီးသည္ မယားသည္၀ါၾကီးမအား အိမ္မက္အေၾကာင္းေျပာၾကား၍ ေငြထုပ္အားပီးျပီး တေယာက္ေသာသူကိုမွ် မေျပာရန္မွာၾကား၏။ ၀ါၾကီးမက မိခင္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ သားသမီးႏွစ္ဦးအား တိတ္တဆိတ္ေျပာရာ လားခ်ိန္နီးတြင္ ငပုအဘိုးၾကီးဘုရားလားပင့္ေသာ္ ပင့္မရဘဲဟိ၏။
ထိုအခါ ငပုအဘိုးသည္ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္အား အၾကိမ္ၾကိမ္ပင့္ေသာ္လည္း အခ်ီးအႏွီးျဖစ္နီလီေသာေၾကာင့္ ၀ါၾကီးမအား မွန္ရာေျပာရန္မီးျမန္းရာ ၀ါၾကီးမက သားသမီးမ်ားအားထုတ္ေဖာ္ေျပာမိေၾကာင္း၀န္ခံ၏။
ထို႔ေၾကာင့္ ဘုရားအားပင့္မရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အမွန္သိသျဖင့္ အဆိုပါ နိရက္တြင္မလားေတာ့ဘဲ ေနာင္တြင္ မည္သူမွ်အသိမပီးဘဲ တိတ္တဆိတ္ဘုရားအားလားေရာက္ပင့္ယူရာ လြယ္ကူစြာရျခင္းေၾကာင့္ ၀ါၾကီးမအား နတ္ပီးေသာ ေရႊထုပ္အားရြက္စီကာ ေကာတုံတရာဇ္တိုင္းျပည္မွ တိတ္တဆိတ္ထြက္ခြာလားၾကလီ၏။ ထိုသို႔ထြက္လားယင္းပင္ ယခုအေခၚ လိပ္ခေမာ္ ရြာေဟာင္းအနီး ေတာင္ငယ္တခုသို႔ေရာက္၍ အေညာင္းေျဖရပ္နား၏။ ၄င္းေတာင္ငယ္ကို ယခုထက္တိုင္ “ငပုေတာင္ေမာ္” ဟု ေခၚတြင္လွ်က္ဟိ၏။
ရွာမတြိေသာ မဟာျမတ္မုနိအရပ္
အဘိုးငပုလင္မယားသည္ ၄င္းေတာင္ငယ္၌ အေညာင္းအညာၿဖီနီၾကျပီး မိမိရို႔လာရာလမ္းအတိုင္း အေနာက္ဘက္သို႔ေမွ်ာ္၍ၾကည့္လီေသာ္ ေကာတုံတရာဇ္တုိင္းျပည္ သမုဒၵရာပင္လယ္ရီျပင္အတိျဖစ္နီသည္ကို တြိျမင္ရ၏။ ထုိပင္လယ္ကမ္းစပ္တြင္ ယခု ေဂၚတူေခၚရြာငယ္တခုဟိ၏။ တခါတရံ ျဖားစစ္ခ်ိန္တြင္ ပင္လယ္သမုဒၵရာထဲဟိ နန္းေခါင္တိုင္အား ျမင္ရေၾကာင္းဆို၏။ငပုလင္မယားကား ခရီးတေထာက္ဆက္ေလွ်ာက္ရျပန္ေသာ္ အလြန္ပင္ပန္းႏြမ္းရိလာျခင္းေၾကာင့္ ၀ါႀကီးမက ဤဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ႏွင့္ ေငြထုပ္အားထားခရန္ေျပာေသာ္လည္း ငပုအဘိုးအိုကား ရွိသို႔ဆက္၍ယူရန္သာေျပာျပီး ခရီးဆက္၏။ သို႔ႏွင့္ ယခုေက်ာင္းအနီး သရက္ေတာအုပ္ၾကီးထဲသို႔ ေရာက္လာ၏။ ဤနီရာတြင္ ရပ္တန္႔အေညာင္းေျဖျပီးလွ်င္ ေငြထုပ္အား သရက္ပင္မ်ားေအာက္တြင္ ျမွဳပ္ႏွံ၍၄င္း၊ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္အား သင့္ေလွ်ာ္ေသာနီရာတြင္ထား၍ ပူေဇာ္ကန္ေတာ့ျပီး မဟာမုနိအရပ္ဘက္သို႔ ထြက္လားလီ၏။ မဟာမုနိအရပ္ကား ပဇာအရပ္ကိုေခၚသနည္း။ ေက်ာက္ေတာ္ဘက္ မဟာမုနိဘုရားအရပ္ကိုေခၚလီလား ယခုတိုင္ အတိအက်မသိရေပ။
“ကံ့ေကာ္ေတာဘုရား” ေခၚတြင္ျခင္း
ရွိလြန္လီျပီးေသာအခါက လူနီအိမ္ၿခီ လွီကားတေထာင္ဟိေသာ ရြာၾကီးတရြာသည္ ေက်ာက္ျဖဴေတာင္အနီးတြင္တည္၍ ေက်ာက္ျဖဴရြာဟုေခၚတြင္သည္။ ယခုတိုင္ ေက်ာက္ျဖဴေတာင္ၿခီရင္းတြင္ အင္တန္ၾကီးေသာ ေက်ာက္ျဖဴလံုးၾကီးႏွစ္လံုးဟိသည္။ အခ်ိဳ႔က ၄င္းကို ေက်ာက္ေမာင္ႏွစ္မ၊ အခ်ိဳ႔က ေက်ာက္လင္မယားဟုေျပာဆိုသည္။ ၄င္းေက်ာက္ျဖဴႏွစ္လံုးကိုအစြဲျပဳ၍ ေက်ာက္ျဖဴေတာင္၊ ေက်ာက္ျဖဴရြာဟုေခၚသည္။ ထိုရြာတြင္ လူၾကီးျဖစ္ေသာ ငပုေခ်ဆိုသူ ေတာသို႔လား၍ ငပုလင္မယားထားခေသာ ရုပ္ပြားေတာ္အားတြိ၍ မိမိနီရပ္သို႔ပင့္ယူလာရာ ေက်ာက္ျဖဴရြာအနီး ေခ်ာင္းကမ္းထိပ္သို႔ေရာက္ေသာ္ အေညာင္းအညာၿဖီရပ္နားရာတြင္ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္အား ျပန္လည္ပင့္ေဆာင္မရျဖစ္လီ၏။ ထိုအခါရြာသားမ်ားအားေခၚယူျပီး ရထားျပဳလုပ္၍ဆြဲလီေသာ္ လြန္ၾကိဳးရအလီလီျပတ္၍ ပင့္မရျခင္းေၾကာင့္ ထိုနီရာတြင္ပင္ ေက်ာင္းေတာ္ေဆာက္၍ တည္ထားကိုးကြယ္၏။ ဘုရားပင့္မရျခင္းအေၾကာင္းေသာ္ကား ထိုေခ်ာင္းငယ္သည္ ရြာသားမ်ားမစင္စြန္႔ရာေခ်ာင္းျဖစ္၍ မျဖတ္လိုျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ယခုတိုင္ ၄င္းေခ်ာင္းနီရာကို ခ်ီးေတာေခ်ာင္းဟုေခၚသည္။ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ သီတင္းသံုးေတာ္မူရန္ သင့္ေလွ်ာ္ေလွ်ာက္ပတ္ေသာ ၿမီသန္႔ၿမီျမတ္သို႔ေရာက္ေတာ္မူ၍လည္းေကာင္း၊ ထိုနီရာမွ ပင့္ေဆာင္မရျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုနီရာတြင္ ကံ့ေကာ္ပင္မ်ား ေတာအုပ္သဖြယ္ ေပါက္ျခင္းကိုအစြဲျပဳ၍ “က့ံေကာ္ေတာဘုရား” ဟု ေခၚတြင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤကား ေတာင္ဘက္မွ သီးတင္းသံုးနီေတာ္မူေသာ ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္၏ သမိုင္းအေၾကာင္းတည္း။ ထို႔ေၾကာင့္ ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္မွာ ကံ့ေကာ္ေတာအုပ္သို႔ ဦးစြာေရာက္ေၾကာင္းထင္ရွားသည္။
ေျမာက္ဘက္မွ သီတင္းသံုးေတာ္မူေသာ ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအေၾကာင္း
ဤရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအား ေက်ာက္ျဖဴရြာသားတံငါသည္ ငသထာသည္ ငျပီေတာင္ေမာ္စြန္းအနီး ပင္လယ္ကမ္းစပ္တြင္ လားေရာက္ငါးဖမ္းရာ ပုိက္ကြန္အတြင္း၌ အဆိုပါရုပ္ပြားေတာ္ၾကီး ျငိတြယ္ပါလာ၏။ ငသထာသည္ ေၾကာက္လန္႔ၾကီးစြာ သူ၏ပိုက္ကြန္၌ ဘုရားပုထိုးတဆူပါလာေၾကာင္း ရြာသားမ်ားအားေျပာၾကားေသာ္ ရြာသူႀကီး ငပေခ်ႏွင့္ ရြာေဆာ္ေမာင္၀န္းသည္ ရြာသားမ်ားအားေခၚယူျပီး ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္အားပင့္ေဆာင္ရာ ကံ့ေကာ္ေတာအုပ္အနီး ေခ်ာင္းကမ္းစပ္တြင္ရပ္နားစဥ္ ယခင္ရုပ္ပြားေတာ္ကဲ့သို႔ပင္ ပင့္ယူမရျဖစ္ျပန္သည္။
ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးသည္လည္း ဤမစင္ေခ်ာင္းကို မျဖတ္လိုျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ၿမီထြက္ၿမီျမတ္တြင္ ယခင္ရုပ္ပြားေတာ္နွင့္အတူ သီတင္းသံုးေတာ္မူလုိျခင္းေၾကာင့္ ပင့္ေဆာင္မရျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအား တခ်ိဳ႔ေသာသူမ်ားက သီဟိုဌ္ကၽြန္းမွ ႄကြလာေတာ္မူသည္ဟုေျပာသည္။ အခ်ိဳ႔အခ်ိဳ႔ေသာသူမ်ားကမူ ေကာတုံကရာဇ္တိုင္းမွ ငပုညီ ငလာဆုိသူ ပင့္ယူလာခေသာဘုရားျဖစ္ျပီး ေလာင္းလီွေမွာက္၍ ရီထဲသို႔က်လားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အခ်ိဳ႔ေသာသက္ၾကီး၀ါၾကီးမ်ားက ေျပာသည္။ ငလာနီခသျဖင့္ ယခုထက္တိုင္ ငျပီေတာင္တဘက္တြင္ ငလာကုန္းေဘာင္မွာ ထင္ရွားစြာဟိသည္။ႏွစ္ဆန္းတရက္နိ ဘုရားပြဲျပဳလုပ္ရျခင္းအေၾကာင္း
ဤတန္ခိုးၾကီးရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႏွစ္ဆူအား သမၼာေဒ၀နတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္မ်ား အစဥ္ေစာင့္ေလွ်ာက္လွ်က္ဟိသည္။ တခုေသာႏွစ္ဆန္းတရက္နိတြင္ နတ္သဘင္ေပါင္းစံု စည္းေ၀းရန္ၾကံဳေသာေၾကာင့္ ဤဘုရားတြင္ ထိုနိထိုရက္၌ အေစာင့္အေယွာက္မ်ားကင္းမဲ့နီမည္ျဖစ္၍ မသူေတာ္မ်ားလာေရာက္ဖ်က္ဆီးျခင္းမခံရစီရန္ ႏွိဳးေဆာ္ေစာင့္ေယွာက္စီျခင္းျဖစ္သည္။
ပြဲေတာ္ခ်ရန္ေရးအခက္အခဲ၊ ဟင္းအခက္အခဲမ်ားတြိရစဥ္ ရီကို ဘုရားအနီးတြင္တူးေဖာ္ရဟိျပီး ဤၿပိန္းေတာၾကီးမွ ခူးယူခ်က္ျပဳတ္ျခင္းျဖင့္ ဟင္းအျဖစ္ျပဳလုပ္၍ ပြဲေတာ္ခ်ႏိုင္ေၾကာင္း အိပ္မက္ပီး၍ ဘုရားတန္ခိုးေတာ္အား ယံုၾကည္ျခင္းျဖင့္ ပြဲေတာ္ျပဳလုပ္လာလတ္သည္မွာ ယခုတိုင္ျဖစ္သတည္း။ မည္သည့္အခ်ိန္ကာလသကၠရာဇ္တြင္ ဘုရားပြဲေတာ္စတင္ျပဳလုပ္သည္ အမွတ္အသားလည္းမထားခေခ်။
ရွိႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ ထင္ေပၚေၾကာ္ၾကားလွ်က္ရွိခလီေသာ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားဟု ေခၚေ၀ၚသမုတ္လွ်က္ဟိေသာ ရွိေဟာင္းေပၚေတာ္မူျမတ္စြာဘုရား ရုပ္ပြားေတာ္ႏွစ္ဆူသည္ကား ရခိုင္ျပည္ရမ္းျဗဲကြ်န္းရွိ ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔နယ္၏ ဂံုးခ်ိန္ကၽြန္းရြာေတာင္ဘက္ ကံ့ေကာ္ပင္မ်ားဟိရာအရပ္၌ တည္ဟိသည္။ အဆိုပါ တန္ခိုးၾကီးရွိေဟာင္း ေပၚေတာ္မူရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ၾကီးႏွစ္ဆူ သီတင္းသံုးကိန္း၀ပ္ေတာ္မူရာသိမ္ေတာ္မွာ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔ႏွင့္ (၅) မုိင္ေက်ာ္ခန္႔ အကြာ၀ီးတြင္တည္ဟိျပီး ဂံုးခ်ိန္ကၽြန္းရြာႏွင့္မူ (၂) ဖာလံုခန္႔ေလာက္၀ီးသည္။ ထိုတန္းခိုးၾကီး ရွိေဟာင္းရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႏွစ္ဆူ၏ဘုရားပူေဇာ္ပြဲေတာ္မွာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္ဆန္း တရက္နိတြင္သာလွ်င္ ျပဳလုပ္က်င္းပေလ့ဟိသည္။ ဤကဲ့သို႔ သၾကႍန္လြန္စ ထူးျမတ္ေသာႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္နိတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ဘုရားပူေဇာ္ပြဲမ်ိဳးကား မဟိသေလာက္ အလြန္ပင္ယွားပါးသည္။ ဤကံ့ေကာ္ေတာ္ဘုရားပြဲေတာ္သည္ကား ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔နယ္တခုလံုးတြင္ အထူးထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားေသာ ဘုရားပြဲေတာ္ၾကီးျဖစ္သည္။ ရွိေဟာင္းရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ (၂) ဆူ၏ တန္ခိုးေတာ္သတင္းစကားမ်ားေၾကာင့္လည္း အရပ္ရပ္မွ လာေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ကန္ေတာ့ၾကသည္။ ရခိုင္သကၠရာဇ္ ႏွစ္ဆန္း (၁) ရက္နိသည္ကား ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ အလြန္ထူးျမတ္ေသာ နိေကာင္းနိျမတ္တရက္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏွစ္ေဟာင္းမွ မေကာင္းေသာဖီးဒါဏ္၊ ရန္မာန္အေပါင္းကင္း၀ီးစီေၾကာင္းအလို႔ငွာ သၾကၤန္အခါတြင္း၌ အိမ္ဦးခန္းတြင္ အႏၱရာယ္ကင္းအျဖစ္ သၿပီပန္းႏွင့္ ရီခ်မ္းအိုးမ်ားတည္ျခင္း၊ တခ်ိဳ႔လူၾကီးမိဘမ်ားသည္ မိမိရို႔သားသမီးမ်ားအား ေရႊရည္ေငြရည္၊ တေရာ္ကင္မြန္းရည္မ်ားျဖင့္ ေဂါင္းဆီးမဂၤလာ ဆံေလွ်ာ္ပီးျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ျပီး အႏၱရယ္အေပါင္းကင္း၀ီး က်န္းမာခ်မ္းသာဆုေတာင္းမိတၱာပို႔ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ေပသည္။
ဤသုိ႔ထူးျမတ္ေသာ ႏွစ္ဆန္း (၁) ရက္နိတြင္ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပြဲျပဳလုပ္ရန္အတြက္ သၾကၤန္အတက္ေနာက္ဆံုးရက္တြင္ လူအေပါင္းသည္ မေခၚမဖိတ္ပဲလွ်က္ႏွင့္ မိမိရို႔စိတ္ဆႏၵအေလွ်ာက္ ျမိဳ႔ေရာကၽြန္းပါ ရြာေပါင္းမ်ားစြာမွ လူၾကီးလူငယ္၊ ေယာကၤ်ားမိန္းမ၊ အေခ်သူငယ္မ်ားပါမက်န္၊ အပ်ိဳလူပ်ိဳမ်ားအားလံုး စုေပါင္းျပီးလွ်င္ သီဆိုကခုန္တီးမွဳတ္၍ ဆီမီးပန္းန႔ံသာအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ရီခ်မ္းအိုးမ်ားကိုယ္စီရြက္ကာ လာေရာက္ရီသပၸါယ္ ကန္႔ေတာ့ကတ္သည္မွာ ပြဲေတာ္တမွ်စည္ကားလွေပသည္။
ဤကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပြဲေတာ္ ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဂံုခ်ိန္ရြာမွ ဘုရားေဂါပကအဖြဲ႔၀င္ ဥပသကာလူၾကီးမ်ားမွာ ၾကာသားပတီးနိတိုင္း ငါးခရီး၀ီးကြာေသာ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔ေပၚသို႔ အပါတ္စဥ္မွန္မွန္တက္ေရာက္ အလွဴခံေပသည္။ အမ်ိဳးသမီးၾကီးမ်ားအဖြဲ႔ကလည္း ပြဲေတာ္ရက္မတိုင္မီွ တစ္လခန္႔အလို တေပါင္းလမွပင္ ျမိဳ႔ေပၚသို႔လားေရာက္ျပီး အိမ္တိုင္းစိ၀င္ကာ ဆန္ႏွင့္အလွဴေငြမ်ားကို ေစတနာေပါက္ တတ္အားသမွ် ပါ၀င္လွဴဒါန္းရန္ ေျပာဆိုအလွဴခံယူသည္။ ၄င္းမွရေသာ အလွဴေငြမ်ားျဖင့္ ပြဲေတာ္လာပရိတ္သတ္အား စတုဒီသာ နိလံုးေပါက္ထမင္းေကြ်းႏုိင္ေရးအတြက္ လုိအပ္ေသာငါးပိငါးေျခာက္မွအစ ပစၥည္းမ်ားကို ျပည့္စံုစြာ၀ယ္ယူေပသည္။ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔နယ္တခုလံုးႏွင့္ အရပ္ရပ္မွ အလွဴသွ်င္မ်ားကလည္း ဤကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပြဲေတာ္အတြက္ ေစတနာထက္သန္စြာျဖင့္
ပါ၀င္လွဴဒါန္းေပသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ တန္ခိုးေတာ္အေပါင္းႏွင့္ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ ကံ့ေကာ္ေတာ ေပၚေတာ္မူဘုရားပြဲေတာ္သည္ မိုးထက္ (၄) ခ်က္တီး အာရံုဆြမ္းေတာ္ကပ္လွဴခ်ိန္ကပင္ စတင္က်င္းပရာ ညဇာသား (၄) ခ်က္တီးအထိ တနိတာမွ်ျပဳလုပ္ေသာ ဘုရားပြဲေတာ္ျဖစ္သည္။ဤသို႔ တနိတရက္တည္းျပဳလုပ္ေသာ ဘုရားပြဲေတာ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္လည္း တျခားဘုရားပြဲေတာ္မ်ားကဲ့သို႔ အျငိမ့္ဇတ္ပြဲမ်ား လံုး၀မပါေပ။ သို႔ေသာ္ မိုးထက္သားဆြမ္းပို႔ခ်ိန္တြင္မူ ရြာေပါင္းမ်ားစြာမွ မိမိရပ္ရြာဓေလ့ထံုးစံအလိုက္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ကခုန္သီဆိုတီးမွဳတ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ လွဴဒါန္းဖြယ္ရာမ်ားႏွင့္ ဆြမ္းအိုးမ်ားကိုယ္စီရြက္၍ ဘုရားသိမ္ေတာ္အား သံုးေခါက္ပတ္၍ တခ်ိဳ႔ရြာမ်ားမွ ငါးေခါက္လွည့္ပတ္၍လည္းေကာင္း၊ တခ်ိဳ႔ေသာရြာမ်ားမွ ခုႏွစ္ေခါက္လွည့္ပတ္၍လည္းေကာင္း ဘုရားသိမ္ေတာ္အား လွည့္ပတ္ဦးခိုက္ ပူေဇာ္ကန္ေတာ့သိမ္ပတ္ပြဲမွာ ၾကည့္၀မဆံုးေအာင္ အလြန္ၾကည္ႏူးဖြယ္ျဖစ္သည္။
ပြဲေတာ္နိျခင္းပိုင္းတြင္ က်င္ကိုင္ပြဲႏွစ္စဥ္ပါ၀င္သည္။ က်င္ကိုင္ပြဲတြင္ ပထမရေသာသူသည္ ေရႊေမာင္း (ေရႊခြက္)၊ ဒုတိယရရွိေသာသူသည္ ေငြေမာင္း (ေငြခြက္) ရသည္။ ေရႊေမာင္းေငြေမာင္းဆြဲခ်ိတ္ျပီး အိမ္အျပန္လွလိုေသာ က်င္သန္မ်ားမွာ တဦးႏွင့္တဦးအၾကိတ္အႏွယ္ ဗိုလ္လုရ၏။ ဤပြဲေတာ္မွာ အထူးစည္ကားသည္။ ထို႔ျပင္ နိလံုးေပါက္ေကြ်းေသာ စတုဒီသာမဏၰပ္ၾကီး၌လည္း နာမည္ေက်ာ္ျပိန္းဟင္းအား တိုးေ၀ွ႔ေတာင္းယူစားေသာက္ရသည္မွာလည္း ေပ်ာ္စရာတမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ကံ့ေကာ္ေတာရွင္ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႏွစ္ဆူ၏တန္းခိုးမွာ အံ့ၾသ၍မကုန္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ မ်ားျပားျခင္းေၾကာင့္ မိဘဘိုးဖီးအစဥ္အဆက္ဆက္ကိုးကြယ္လာၾကသည္မွာ ယခုတိုင္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း က့ံေကာ္ေတာဘုရားေခၚ ရွိေဟာင္းရုပ္ပြားေတာ္ႏွစ္ဆူ၏ အံ့ဖြယ္ရာတန္ခိုးသတင္းမ်ားအား ရပ္နီးရပ္၀ီးနီကုန္ေသာ ရဟန္းသွ်င္လူ သူေတာ္စင္မ်ားအားလံုး သိဟိကုသိုလ္ပြားမ်ားႏိုင္စီရန္ ရြီးသားေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္.။
အသက္အတိုအရွည္ တိုင္းတာျခင္းႏွင့္ လိုရာဆုမ်ားဓိဌာန္ျခင္း
ဤက့ံေကာ္ရွင္ျမတ္ႏွစ္ဆူတြင္ ေတာင္ဘက္မွ သီတင္းသံုးနီေတာ္မူေသာ ရုပ္ပြာေတာ္ငယ္အား တန္ခိုးပို၍ ထင္ရွားေတာ္မူသည္ဟု ယံုၾကည္မွဳဟိသည္။ ထိုသုိ႔ယံုၾကည္ျခင္းေၾကာင့္ အသက္တိုင္းတာ အဓိဌာန္ျပဳၾကရာတြင္လည္း ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္ထံတြင္၌သာ ဆုေတာင္းဓိဌာန္ျပဳျခင္းကိုတြိရသည္။ မည့္သည့္အခ်ိန္အခါမဆို မိမိရို႔အသက္ရွည္ျခင္း တိုျခင္းမ်ားႏွင့္ လုိရာဆုမ်ားေတာင္းလွ်င္ အခ်ိန္အနည္းငယ္အတြင္း၌ ထင္ရွားစြာ ျပေတာ္မူသည္။ အသက္တိုမည္ ရွည္မည္သိနိုင္ရန္ အသက္တိုင္းတာျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ရန္ လံုး၀မသင့္ေတာ္ေပ။ ရွိအယင္က တခ်ိဳ႔ေသာသူငယ္မ်ားမွာ ဤကဲ့သို႔ အသက္တိုင္းတာျခင္းျပဳလုပ္ရာတြင္ အသက္တိုမည္သိရေသာအခါ စိတ္ဓါတ္က်၍ ရက္မၾကာသီဆံုးလားတတ္သည္ကို တြိႀကံဳရ၍ အသက္တိုင္းတာျပဳလုပ္ျခင္းကို လူၾကီးမိဘမ်ားက ဟန္႔တားထားေပသည္။
သို႔ေၾကာင့္ တျခားေသာလိုလားရာဆုမ်ားကိုရာေတာင္းရန္သာ မွာၾကားသည္။ ဓိဌာန္ဆုေတာင္းနည္းမွာကား အလြန္လြယ္ကူသည္။ ၀ါျခမ္းႏွီးျပားစငယ္ တခုခုကို တန္းေတာင္ဆစ္မွ လက္ခလယ္ထိပ္ဖ်ားအထိ တိုင္းတာပိုင္းျဖတ္ျပီး ရီျဖင့္စင္ၾကယ္စြာ ဆီးေၾကာရသည္။ ထို႔ေနာက္ ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္ရွိတြင္ ယံုၾကည္ေသာစိတ္ျဖင့္ ငါးပါးသီလခံယူလွ်က္ လိုရာဆုေတာင္း၍ အသွ်င္ဘုရား၏တန္ခိုးေတာ္အား ျပေတာ္မူပါဘုရားဟု ရွိခိုးကန္ေတာ့ကာ ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္၏ရင္ခြင္ေပၚတြင္
၀ါးျခမ္းစငယ္အား ကပ္လွဴရသည္။ အခ်ိန္အနည္းငယ္ခန္႔ၾကာေသာ္ ျပန္ယူျပီး မိမိလက္ျဖင့္ တိုင္းတာၾကည့္ရသည္။ အသက္ရွည္၍ အလိုျပည့္မည္ဆိုလွ်င္ ထို၀ါးျခမ္းစမွာ သိသိသာသာၾကီးရွည္နီျခင္းကို တြိရျပီး၊ အသက္တို၍ အလိုမျပည့္သူမ်ားအတြက္မူ နဂိုထက္ တိုနီေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွားတြိရသည္။ ယခုေခတ္ႏွင့္ေလွ်ာ္ညီစြာ ဤကဲ့သုိ႔တုိင္းတာျပဳလုပ္ျခင္းမ်ား နည္းပါးလားၿပီးျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ အကုန္စင္ကား မေပ်ာက္သိမ့္ေပ။ ဤသို႔ထူးျခားခ်က္မ်ားမွာ က့ံေကာ္ေတာဘုရား၏ အံ့ၾသဖြယ္ရာမ်ားပင္ျဖစ္သည္။သုိက္ဘုရားဟု ထင္မွတ္ခံရျခင္း
ရွိအယင္က ဂံုးခ်ိန္ကၽြန္းရြာတြင္ အခ်ိန္ကာလမဟုတ္ဘဲလွ်က္ လီႀကီးမိုးၾကီးလိုက္ျခင္း၊ လွ်ပ္စိမ္းမိုးၾကိဳးပစ္ျခင္းျဖစ္ေပၚရာ ရြာသားမ်ားစုရံုးျပီး ဒုတ္ဒါးမ်ားကိုင္ေဆာင္၍ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားရွိရာသို႔ ၿပီးလုိက္ရာ ဘုရားသိမ္ေတာ္အတြင္း၌ သုိက္တူးသမားမ်ား အထည္မရအထုပ္မရ ေၾကာက္ေၾကာက္ျဖင့္ ထြက္ၿပီးၾကရသည္။ ထိုသို႔သိုက္တူးရန္ၾကံစဥ္ျခင္းမွာ ဘုရားငယ္အား သိုက္ဘုရားဟု ထင္မွတ္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဤအေၾကာင္းမ်ားကို ေနာင္တြင္လုပ္ၾကံရာ၌ပါ၀င္သူမ်ားက ဖြင့္ေျပာျပ၍သိရေပသည္။ ဤသည္မွာလည္း အလြန္အံ့ၾသဖြယ္ရာျဖစ္ပါေတာ့သည္။
ဘုရားအနီး အသက္သတ္မွဳေယွင္ၾကည္ရျခင္း
ကံ့ေကာ္ေတာ ေပၚေတာ္မူဘုရားပြဲေတာ္တြင္ မည္မွ်ပင္ စတုဒီသာေကြ်းေသာ အလွဴမ႑ပ္ဟိစီကာမူ ပြဲေတာ္လာပရိတ္သတ္မ်ားျပားလြန္းျခင္းေၾကာင့္ ျမိဳ႔ေရာကၽြန္းပါမက်န္ အပိုထမင္းဆိုင္မ်ားလာေရာက္ ေရာင္းခ်ရသည္။ တခ်ိဳ႔မိသားစု၊ ဆြီမ်ိဳးစုမ်ားမွာ အိမ္မွပင္ စုေပါင္းခ်က္ျပဳတ္ယူလာၾကသည္။ တခ်ိဳ႔မွာလည္း စုေပါင္း၀ယ္ျခမ္းယူလားျပီး သစ္ရိပ္ေကာင္းနီရာမ်ားတြင္ တေပ်ာ္တပါးခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ၾကသည္။ မည္သို႔ပင္ ေရာင္းခ်စားေသာက္စီကာမူ အမဲၾကက္ငွက္အစဟိေသာ သတၱ၀ါမ်ား၏အသက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းကို ဘုရားအနီး၀န္းက်င္တြင္ လံုး၀မျပဳလုပ္ဘဲ ေယွာင္ၾကည္ရသည္။ တခါတရံ မသိ၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မထီမဲ့ျမင္ျပဳ၍ အသက္သတ္ျခင္းၾကံဳလွ်င္ ပြဲေတာ္နိတြင္ မိုးၾကီးျပင္းစြာရြာျခင္းမ်ားျဖစ္ေပၚတတ္သည္။ ဤသို႔ မိုးရြာျခင္းႏွင့္ၾကံဳတြိရလွ်င္ ဘုရားအနီးအသက္သတ္ျခင္းေၾကာင့္ သြီးဆီးမိုးရြာျခင္းျဖစ္သည္ဟု လူၾကီးသူမမ်ားက ေျပာဆိုတတ္ၾကေပသည္။
ပြဲေတာ္အတြင္း အႏၱရာယ္ကင္း၀ီးျခင္း
ဘုရားပြဲေတာ္က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ႏွစ္ဆန္းတရက္နိႏွင့္ သၾကၤန္အတက္ေနာက္ဆံုးနိ ဘုရားရီသပၸါယ္ေသာအခ်ိန္မ်ားတြင္ကား လူထုပရိတ္သတ္ အလြန္မ်ားျပားလွေပသည္။ ဤကံ့ေကာ္ေတာဘုရား ရီသပၸါယ္ရာတြင္လည္း အျခားဘုရားမ်ားကဲ့သို႔ ေရာက္လွ်င္ေရာက္ခ်င္း ရီသပၸါယ္ျခင္း ထံုးစုိင္မဟိေပ။ ရြာေပါင္းမ်ားစြာမွ တရြာျပီးတရြာ သီဆိုကခုန္တီးမွဳတ္ျပီး အမႊီးန႔ံသာရီခ်မ္းအိုးမ်ား ကိုယ္စီရြက္၍ ဘုရားသိမ္ေတာ္အား မိမိစိတ္ၾကိဳက္ လွည့္ပတ္ပူေဇာ္ျပီးမွ ရီပၸါယ္ျခင္းျပဳလုပ္ေလ့ဟိသည္။ ဤသို႔ ရီသပၸါယ္ရာတြင္လည္း စိတ္ဟိသေလာက္ တဦးလွ်င္ (၃) အိုး ၊ (၅) အိုး၊ (၉) အိုးထိလည္းေကာင္း၊ တခိ်ဳ႔ သက္စိအျဖစ္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဘုရားအနီး နတ္ရီကန္ဟုေခၚတြင္ေသာ ရီကန္ငယ္မွခပ္ယူျပီး ရီသပၸါယ္နီေသာ ေယာက္်ားမ်ားအားပီး၍ ရီသပၸါယ္ျခင္းျပဳလုပ္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ နိျခင္း (၁) ခ်က္တီးေလာက္မွ ညဇာသား (၅) ခ်က္တီးေက်ာ္ (၆) ခ်က္တီးေရာက္မွ ရီသပၸါယ္ျခင္းျပီးစီးသည္။ မိမိရပ္ရြာသို႔ နီ၀င္ခ်ိန္မွပင္ျပန္ၾကရသည္။ လားရမည့္ခရီးမွာလည္း မနီးလွေပ။ အနီးဆံုးခရီးမွာ (၂) ဖာလံု (၃) ဖာလံု (၅) ဖာလံုခန္႔ဟိျပီး အ၀ီးခရီးမွာ မိုင္အင္တန္၀ီးေသာ ခရီးကို ၿခီက်င္္ေလွ်ာက္ျပန္ရသည္။ ေရႊေငြလက္၀တ္လက္စား မည္မွ်ပင္၀တ္ဆင္စီကာမူ လုယက္ျခင္းမ်ားလံုး၀မဟိ။ အခ်င္းခ်င္းခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားျခင္းလည္းမဟိ။ ပကတိအီးအီးခ်မ္းခ်မ္းပြဲေတာ္ျပီးေျမာက္သည္မွာ အလြန္အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းေသာ ဘုရား၏တန္ခိုးေတာ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။
နိမိတ္ေတာ္ျပျခင္း
တိုင္းျပည္ေရး၊ရပ္ရြာေရးမ်ား ထိခိုက္ပ်က္စီးမည့္အေၾကာင္းမ်ားေပၚေပါက္မည္ဆိုလွ်င္ ဤကံ့ေကာ္ေတာဘုရား ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားမွ ေခြ်းေတာ္က်ျခင္း၊ မ်က္လံုးေတာ္နီျမန္းျခင္း၊ မ်က္ႏွာေတာ္အက္ကြဲေၾကာင္းထင္ျခင္းစသည့္ မေကာင္းေသာ အမဂၤလာနိမိတ္မ်ား ျပေတာ္မူသည္။ ပထမကမၻာစစ္ၾကီးအတြင္းႏွင့္ ထီးက်ိဳးစည္ေပါက္ေသာအခ်ိန္မ်ားတြင္လည္း အထက္ေဖာ္ျပပါ အတိတ္နိမိတ္မ်ားျဖစ္ေပၚေၾကာင္းၾကားဖူးေပသည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီးျပီးခ်ိန္တြင္လည္း ဤကဲ့သို႔ နိမိတ္ျပေတာ္မူ၍ ျမိဳ႔ေရာကၽြန္းပါမက်န္ အံုးအံုးက်က္က်က္ လားေရာက္ၾကည့္ရွဳသည္ကို တြိျမင္ဖူးပါသည္။ ဤသည္မွာလည္း ထူးဆန္းအံ့ၾသဖြယ္ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားေပတည္း။
ဥာဏ္ေတာ္ငယ္ေသာ္လည္း ၀ါစဥ္ေတာ္ၾကီးျခင္းဤရွိေဟာင္းေပၚေတာ္မူ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ႏွစ္ဆူမွာ ဥာဏ္ေတာ္အၾကီးတဆူႏွင့္ ဥာဏ္ေတာ္အငယ္တဆူျဖစ္သည္။ ရွိအယင္ မိဘဘိုးေဘာင္မ်ားလက္ထက္ကတည္းကပင္ ဤရုပ္ပြားေတာ္ႏွစ္ဆူတြင္ မည္သည့္ရုပ္ပြားေတာ္က ဥာဏ္ေတာ္ၾကီးသည္၊ ငယ္သည္ဟူ၍ အတိအက်မသိေပ။ သတိမမူမိၾကျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ယခုကား ထူးျခားခ်က္ဟိျခင္းေၾကာင့္ သတိျပဳမိၾက၍ ဥာဏ္ေတာ္ငယ္ေသာ ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္မွာ ၀ါေတာ္ၾကီးေၾကာင္းသိရေပသည္။ အေၾကာင္းေသာ္ကား ေကာဇာသကၠရာဇ္ (၁၃၃၃) ခုႏွစ္တြင္ မွန္စီေရႊခ် ဖန္မွန္ပလႅင္ေတာ္ၾကီး ျပဳလုပ္ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းရန္အတြက္ ယာယီပလႅင္ေပၚသို႔ ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအား ဦးစြာပင့္ယူလာရန္ ေသခ်ာစြာမွာၾကားေျပာဆိုေသာ္လည္း ရုပ္ပြားေတာ္အငယ္သာလွ်င္ ယာယီပလႅင္ေပၚသို႔ ဦးစြာပင့္ယူလာျခင္းကို တြိရသည္။ ယင္းသို႔ ပထမအၾကိမ္ ထူးျခားခ်က္ကိုတြိရျခင္းေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ျပဳလုပ္ရန္မ်ားကို အထူးဂရုစိုက္သတိထား၍ လုပ္ေဆာင္ၾကသည္။ မုခ္ေဆာင္ (၂) ခုႏွင့္ မွန္စီခ်ယ္ေသာ ပလႅင္ေတာ္ျမတ္ၾကီးျပဳလုပ္ရာတြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႔မွ ပန္းရံကြ်မ္းက်င္ေသာဆရာၾကီးမ်ားအဖြဲ႔ႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔မွ လက္သမားဆရာၾကီးမ်ားကိုယ္တိုင္ပါ၀င္၍ ပလႅင္ေတာ္မုခ္ေပါက္ႏွစ္ခုအား အနိမ့္အျမင့္တူညီရန္ အထူးသတိထားတိုင္းတာ၍လုပ္ကိုင္စီကာမူ ေတာင္ဘက္ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္၏ပလႅင္ေတာ္ႏွင့္မုခ္မွာ ေျမာက္ဘက္ပလႅင္ေတာ္ထက္ သိသာစြာျမင့္နီေၾကာင္းတြိရသည္။ အၾကိမ္ၾကိမ္ခ်ိန္ခ်တိုင္းတာျပဳလုပ္ပါေသာ္လည္း အနည္းငယ္ခန္႔ေသာ္လည္းျမင့္နီ၍ လက္သမားမ်ားႏွင့္ ပန္းရံဆရာၾကီးမ်ားမွာ လက္ေလွ်ာ့၍ ဤအတိုင္းျပဳလုပ္ရေပေတာ့သည္။ မွန္ပလႅင္ေတာ္ၾကီးျပီးစီးသည့္အခါတြင္လည္း ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအား ပလႅင္ေပၚသို႔ ဦးစြာပင့္ခိုင္းျပန္ရာ ပင့္ယူသူကလည္း ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးကိုပင့္ယူသည္ဟုထင္ေသာ္လည္း ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္သာလွ်င္ မွန္ပလႅင္အသစ္ၾကီးအထက္ ဦးစြာႄကြေရာက္ေတာ္မူျခင္းကို တြိရျပန္သည္။ ဤသည္မ်ားေၾကာင့့္ ကံ့ေကာ္ေတာရုပ္ပြားေတာ္ (၂) ဆူတြင္ အငယ္ရုပ္ပြားေတာ္သည္ အမွန္ပင္ ၀ါေတာ္ၾကီးမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ ဤအရာမ်ားမွာကား အလြန္ထူးဆန္းအံ့ၾသဖြယ္ရာမ်ားျဖစ္သည္။
နာမည္ေက်ာ္ျပိန္းဟင္းအေၾကာင္း
ျပိန္းဟင္းမ်ားသည္ ယားယံတတ္ေသာ ဟင္းမ်ိဳးျဖစ္၍ လူတိုင္းမစား၀ံ့။ အလြန္ေကာင္းေသာ ၿပိန္းယဥ္မ်ိဳးပင္လွ်င္ တခါတရံသြီးႏွင့္မတည့္လွ်င္ ယားယံတတ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၿပိန္းဟင္းကို လူေၾကာက္ဟင္းဟုေခၚသည္။ သို႔ေသာ္ ဤကံ့ေကာ္ေတာ္ဘုရားပြဲေတာ္တြင္ ခ်က္ေကြ်းေသာ ၿပိန္းဟင္းမွာကား လံုး၀ယားယံျခင္းမဟိ။ ဤသည္မွာ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရား၏ ထင္ရွားေသာအံ့ဖြယ္တည္း။ ဤဘုရားပြဲေတာ္တြင္ ရွိအစဥ္အလာ ၿပိန္းဟင္းမွလြဲ၍ မည္သည့္ဟင္းႏွင့္မွ် ေျပာင္း၍မေကြ်း။ ဤဟင္းသည္သာ ပြဲေတာ္လက္စြဲဟင္းျဖစ္သည္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ပြဲေတာ္လာပရိတ္သတ္မ်ားအတြက္ ၿပိန္းမ်ိဳးေကာင္း ၿပိန္းယဥ္ဟင္းပင္မ်ားကုိ ပဇာအရပ္တြင္ ရႏိုင္ပါမည္နည္း။ ယင္းေၾကာင့္ ပြဲေတာ္မလုပ္မီွ တပါတ္ခန္႔ၾကိဳတင္၍ အရပ္တကာေပါက္ေသာ ၿပိန္းမ်ားအား လားေရာက္ရွာေဖြၾကရသည္။
ရွိအယင္က ဘုရားအနီးတြင္ ပိန္းေတာၾကီးမ်ားဟိ၍ တျခားသို႔ တကူးတကရွာေဖြရန္မလို္။ ထိုသုိ႔ အရပ္ရပ္မွရွာေဖြ၍ရေသာ ၿပိန္းပင္မ်ားအားပိုင္းျဖတ္ျပီး ဒယ္အိုးၾကီးမ်ားျဖင့္ ဖိသိပ္ခ်က္ျပဳတ္ထားသည္မွာ စား၀ံ့စရာမဟိ။ သို႔ေသာ္ ၿပိန္းအိုးက်က္သည္ႏွင့္ တအိုးျပီးတအိုးကုန္က်လား၍ ေစာင့္ဆိုင္းနီရသည္။ ဤသည္တို႔ေၾကာင့္ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားဖူးေဇာင္လားျခင္းကို ၿပိန္ဟင္းစားရန္လားသည္ဟု တင္စားေျပာဆိုသည္။ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရား၏တန္ခိုးေတာ္ကား ထင္ရွားေပ၏တကား။အံ့ၾသဖြယ္ရီကန္ငယ္
ဘုရားပြဲေတာ္မ်ား ျပဳလုပ္က်င္းပရာတြင္ ရီသည္အလြန္ၾကီးသည္။ ရီမဟိေသာအရပ္တြင္လည္းေကာင္း၊ ရီႏွင့္၀ီးလြန္းေသာနီရာတြင္လည္းေကာင္း ပြဲေတာ္လုပ္ရန္ အလြန္ခက္ခဲသည္။ ယခုကံ့ေကာ္ေတာဘုရားရွိရာ ဂံုးခ်ိန္ရြာႏွင့္ (၂) ဖာလံု (၃) ဖာလံုခန္႔၀ီးေလသည္။ အယင္ခါက ထိုရြာတြင္လည္း ရီတြင္းရီကန္မ်ား မဟိသေလာက္နည္းလွေပသည္။ မိမိအိမ္သံုးလက္ယက္သဲတြင္းငယ္မ်ားကိုသာ အသံုးျပဳေလ့ဟိသည္။ ႏြီရာသီတန္းခူးလဆိုလွ်င္ ရီယွားခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပြဲေတာ္တြင္လည္း ရီဒုကၡျဖစ္မည္ထင္ရေသာ္လည္း ဘုရားတန္ခိုးေတာ္ေၾကာင့္ ရီဒုကၡကင္းသည္။ အေၾကာင္းေသာ္ကား သိမ္ေတာ္အနီးမွ (၄) ေပခန္႔ အနက္ဟိေသာ ရီကန္ငယ္မွ အခ်ိန္မရြီးခပ္ယူနိုင္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ထိုရီကန္ငယ္အား လူတိုင္းက နတ္ရီကန္ဟုေခၚသည္။ ၄င္းရီကန္ငယ္မွာ တျခားေသာရီတြင္းရီကန္မ်ားကဲ့သို႔ လူသူအမ်ားခပ္ယူႏုိင္ျခင္းမဟိ။ တဦးတေယာက္တည္းသာ ၀င္ေရာက္ခပ္ယူႏိုင္ေသာ အလြန္ထူးဆန္းစြာျပဳလုပ္ထားေသာ ရီကန္ငယ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ရီကန္ငယ္၏ပံုသဏၰန္မွာလည္း ေလးေထာင့္က်က်ဆီထည့္ေသာကန္ေတာ့ပံုကဲ့သို႔ အထက္က်ယ္ ေအာက္က်ိဳင္းျပီး ရီအိုးတလံုးသာသာကန္ရံု ဆန္းၾကယ္စြာျပဳလုပ္ထားသည္။ အတြင္းသို႔ဆင္းႏိုင္ရန္ တန္းခါးငယ္ႏွစ္ေပါက္ဟိသည္။ ကန္တြင္းပတ္ပတ္လည္ အုတ္ေဟာင္းမ်ားကို လီွကားထစ္သဖြယ္ ရီခပ္ဆင္းႏိုင္ရန္ ျပဳလုပ္ထားသည္။ မည္မွ်ပင္ခပ္ယူစီကာမူ ကုန္ခမ္းျခင္း၊ ေနာက္က်ိျခင္းမဟိ။ ဤရီကန္ငယ္မွရီျဖင့္ တပဲြလံုးလံုေလာက္သည္။ မိန္းမမ်ား ရီမခပ္ရ။ ယခုေနာက္ထပ္ လူအမ်ားခပ္ယူႏိုင္ေသာ ရီတြင္းၾကီးႏွစ္တြင္းႏွင့္ သံပိုက္လံုးတင္ ရီေလွာင္ကန္ၾကီးမ်ားပါ ျပဳလုပ္လွဴဒါန္းထားၾကေပသည္။
ကံ့ေကာ္ေတာဟုေခၚတြင္ျခင္းႏွင့္ က့ံေကာ္ပင္မ်ားဦးခိုက္ျခင္း
ရွိအယင္က ဤနီရာတ၀ိုက္ ကံ့ေကာ္ပင္မ်ားမွလြဲ၍ တျခားမည့္သည့္အပင္မွ်မေပါက္။ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကံ့ေကာ္ပင္မ်ားေပါက္ေရာက္ျပီး အလြန္မီႊးၾကိဳင္သာယာေသာ ေတာအုပ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ကံ့ေကာ္ေတာဟု ရွိအယင္ခါကပင္ ေခၚေ၀ၚသမုတ္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤေပၚေတာ္မူဘုရားရုပ္ပြားေတာ္မ်ားအား သိမ္ေတာ္ေဆာက္၍ ကိုးကြယ္ၾကသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ဟိသမွ်ေသာကံ့ေကာ္ပင္မ်ားအားလံုးမွာ ဘုရားသိမ္ေတာ္ဘက္သို႔ ထူးဆန္းစြာ ကိုင္းညြတ္ဦးခိုက္ေၾကာင္းၾကားဖူးသည္။ ယခုအခါ လီျပင္းမုန္တိုင္းဒါဏ္ အၾကိမ္ၾကိမ္ခံရျခင္းအားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ထင္းႃခြီေသာ ေတာခြတ္သမားမ်ား၏ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ အပင္အနည္းငယ္ခန္႔က်န္ၿပီးျဖစ္သည္။ ယခုက်န္ဟိနီေသာ ကံ့ေကာ္ပင္ (၇) ပင္မွာလည္း သိမ္ေတာ္ဘက္သို႔ ကိုင္ညြတ္လွ်က္ဟိသည္။ တိျပင္တရပ္မွာကား ကံ့ေကာ္သွ်င္ျမတ္ႏွစ္ဆူ၏ဘုရားပူေဇာ္ပြဲေတာ္သည္ ကံ့ေကာ္ရန႔ံ မႊီးထံုျပန္႔သည့္ ပန္းပြင့္ခ်ိန္ႏွင့္တုိက္ဆိုင္နီျခင္းျဖစ္သည္။
ထူးထူးျခားျခား ဘုရားညီေနာင္ ပြဲညီေနာင္။
ဘုရားညီေနာင္ဟုေခၚဆိုအပ္ေသာ ဤကံ့ေကာ္ေတာ ေပၚေတာ္မူရုပ္ပြားႏွစ္ဆူ၏ တန္ခိုးေတာ္ထူးျခားမွဳမ်ားမွာကား လြန္စြာမ်ားျပားလွေပသည္။ ဘုရားသိမ္ေတာ္သည္ ရြာႏွင့္အင္တန္၀ီးေသာေတာထဲတြင္ဟိေသာ္လည္း မီးမသီ၊ ရီမခမ္း၊ ပန္းမညိွဳး။ အခ်ိဳ႔အခ်ိဳ႔ေသာကုသုိလ္သွ်င္မ်ားက ပြဲေတာ္နိတြင္ ေစာစီးစြာထ၍ အာရုဏ္ဆြမ္းကပ္ေသာ္လည္း ဆြမ္းဦးလွ်က္ဟိေၾကာင္းေျပာသည္။ ထို႔ျပင္ ထူးျခားခ်က္တရပ္မွာကား ပလႅင္ေတာ္တခုတည္းတြင္ မုခ္ (၂) ခုျဖင့္ စံျမန္းေတာ္မူျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာက္တေၾကာင္းအံ့ဖြယ္မွာ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပူေဇာ္ပြဲက်င္းပေသာ ႏွစ္ဆန္း (၁) ရက္နိမွာပင္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔မွ (၃) မိုင္ (၂) ဖာလံု ကြာ၀ီးေသာနီရာတြင္ ရွိေဟာင္းေက်ာက္တလံုးဂူဘုရားပြဲေတာ္ကိုလည္း က်င္းပျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပြဲေတာ္ကဲ့သို႔ မိုးထက္ (၄) ခ်က္တီးမွ ညဇာသား (၄) ခ်က္တီးသည္အထိ တနိတာပြဲေတာ္ျဖစ္ျပီး စတုဒီသာေကြ်းျခင္း၊ ရိုးရာက်င္ကိုင္ပြဲမ်ားျဖင့္ စည္ကားသည္။ ထုိနိတြင္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔တနယ္လံုးမွ ပြဲေတာ္ႏွစ္ခုလံုးသို႔ ေခါက္တံု႔ေခါက္ျပန္ လားေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ကန္ေတာ့ျခင္းျဖင့္ အလြန္စည္ကားေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းသည္။ ဤသည္မွာလည္း က့ံေကာ္ေတာသွ်င္ျမတ္မ်ား၏အံဖြယ္မ်ားျဖစ္သည္။ ေက်ာက္တလံုးဂူဘုရားမွာလည္း အလြန္ထူးဆန္းစြာ ေက်ာက္တလံုးတည္းတြင္ ဂူေပါင္းမ်ားစြာ၊ ဘုရားေပါင္းမ်ားစြာျဖင့္ ရခိုင္ဘုရင္မင္းဘာၾကီးလက္ထက္ တည္ထားချခင္းျဖစ္သည္။ ဤသို႔တန္ခိုးေတာ္မ်ားအေပါင္းႏွင့္ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ ကံ့ေကာ္ေတာရွိေဟာင္းေပၚေတာ္မူဘုရားႏွစ္ဆူ၏ ထူးျခားေသာျဖစ္ရပ္အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ ပီထက္အကၡရာ၊ ေက်ာက္ထက္အကၡရာမဟိေသာ္ျငားလည္း အစဥ္အဆက္ မိဘဘိုးဖီးဘီဘင္မ်ားေျပာၾကားခေသာစကားမ်ားသည္ ယခုတိုင္ သမိုင္းတြင္လွ်က္ဟိသည္။နတ္လူသာဓုေခၚစီသတည္း၊ သာသနာေတာ္အဓြန္႔ရွည္ပါစီေသာ၀္။
ဤကား က့ံေကာ္ေတာဘုရားသမိုင္းအက်ဥ္းတည္း။
ကိုကားခ်က္။ ။ ေရႊျဖဴခင္ျမလတ္(အရီးေဒၚျမလတ္) ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ့ က့ံေကာ္ေတာဘုရားသမိုင္း။
-----------------------------------------------------
နေမာတႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာ သမၺဳဒႆ ပဥၥဂုဏာ အဟံ ၀ႏၱာမိ။
ဘုရားသမိုင္းလကၤာ
---------------------
ဇမၺဴဒီပါ၊ ကၽြန္းေတာင္ယာ၀ယ္၊ ရတနာထူေျပာ၊ စဥ္ပင္ေပါသည္၊ မေနာရမၼာ၊ ကၽြန္းေအာင္ခ်ာထက္၊ ႐ွိကလူေပါင္း၊ ႐ွိလူေဟာင္းရို႔၊ ေပ်ာ္ေကာင္းလူ႔ေဘာင္၊ ေသလာေတာင္၀ယ္၊ ေခၚေဆာင္မွန္ကူ၊ ရြာေက်ာက္ျဖဴထက္၊ ႐ွိမူေမာ္ကြန္း၊ တည္ထြန္းစဥ္လာ၊ ရြာခ်ခါ၀ယ္၊ ေခၚရာပေရ။ ရပ္၀ယ္လူမ်ား၊ အရပ္သားႏွင့္၊ ေအာင္သားမည္ခါ၊ ငသထာဟု၊ ေခၚမႈမွန္စြာ၊ ကြန္ဆရာသည္၊ လင္းခါခ်ိန္ေထက္၊ မိုးလင္းေရာက္က၊ ျမစ္စေယာင္ေယာင္၊ ငၿပီေတာင္နား၊ ကြန္ပစ္လားရာ၊ ငသထာဟု၊ ေခၚရာထိုသူ၊ ပစ္သည္ဟူက၊ ကြန္မူထြီးယွက္၊ ၿငိလွ်က္ဟိရာ၊ စမ္းၾကည့္ပါေသာ္၊ ျမတ္စြာ႐ုပ္ပြား၊ ဆင္းတုအားကို၊ တြိၿပီးေသာခါ၊ ႐ြာျပန္လာေရာက္၊ ေၾကာက္မက္စဖြယ္၊ ျမစ္ပင္လယ္မွာ၊ ဇာႏွယ္ကဲ့သုိ႔၊ ျဖစ္ဖို႔သနည္း၊ ပုထိုးတဆူ၊ ဟိသည္ဟူ၍၊ လူမ်ားသိစီ၊ ေျပာၾကားလီေသာ္၊ ႀကီးသူေမာင္၀မ္း၊ ႐ြာေဆာ္႐ြန္း၍၊ ႐ႊင္လန္းအားရ၊ ရပ္သား႐ြာသူ၊ ကၽြက္ကၽြက္ဆူမွ်၊ ပင့္ယူလတ္ေသာ္၊ ခုမူတည္ရာ၊ ရက္ခံသာက၊ ေျပာင္းကာတတိတ္၊ ပင့္ဖိတ္ၾကရာ၊ မရပါေသာ္၊ လြန္သာထယ္ဆြဲ၊ ႀကိဳးစားေပလည္း၊ လြန္ႀကိဳးျပတ္က်၊ ပင့္မရတည္း။
ျမတ္ဗုဒၶ၏၊ ေတဇေတာက္ထြန္း၊ ဘုန္းေရာင္လွ်မ္းသည္၊ ထြန္းနီပမာ၊ ေစာျမတ္စြာကို၊ တကာပေရ၊ တည္သည္သကၠရာဇ္၊ ႏွစ္၏ေကာဇာ၊ တရာ့ေလးဆယ္၊ စြန္း၀ယ္ခုႏွစ္၊ ရတုေဟမာန္၊ တပို႔တြဲလ၊ ဆန္းစပုဏၰမီ၊ တိထီေျခာက္ရက္ ဇီ၀ါရက္တြင္၊ တည္ရက္မွန္လွ၊ ျမတ္ဗုဒၶကို၊ ေခၚထမိန္႔ေမာ၊ ကန္႔ေကာ္ေတာ၀ယ္၊ မေနာေၾကျငာ၊ တည္ထားပါသည္။ ေရာင္၀ါေျခာက္သြယ္၀င္းစီေသာ၀္။(ဤကား ေျမာက္ဘက္ဘုရား ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီး အေၾကာင္းအရာမ်ားေပတည္း။)
၁။ တကာပေရ = ရြာကို ၾကီးၾကပ္အုပ္ခ်ဳပ္သူ။
၂။ ေမာင္၀မ္း(ရြာသူၾကီး) = ရြာတြင္ ေဆာ္ၾသသူ။
၃။ သထာ(ကြန္ဆရာ) = ကြန္ပစ္သူ (ဘုရားတြိသူ)
ဤလကၤာအရလည္း ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားရုပ္ပြားေတာ္မ်ားမွာ ေကာဇာ (၁၄၇) ခုႏွစ္ တပို႔တြဲလဆန္း ေျခာက္ရက္နိ ကုိးကြယ္သည္ဟု မွတ္ယူရပါသည္။
ျမတ္စြာဘုရားသခင္ ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ေတာ္မူၿပီးအခ်ိန္အခါမွစ၍ ေပၚေပါက္လ်က္ဟိေသာ စကားရပ္မ်ားမွာ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရား ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္လွ်က္ဟိေသာ စကားတရပ္ပင္ျဖစ္သည္။
- ရွိသေရာအခါ၌ ေကာတုံတရစ္တိုင္းဟုူ၍ တုိင္းႀကီးတတိုင္းမွာ ထင္ရွားစြာဟိသည္။ ၄င္းတိုင္း၏အက်ယ္အ၀န္းမွာ ရွိဘက္သို႔ ေမာ္တင္စြန္းအထိႏွင့္ အေနာက္ဘက္သို႔ ဘဂၤလားေအာ္အထိ က်ယ္ျပန္႔သည္။ အဆိုပါတိုင္းျပည္တြင္ မဒၵရာဇ္မင္းၾကီးစိုးစံအုပ္ခ်ဳပ္ျပီး သားေတာ္ (၃) ပါး ထြန္းကားသည္။ ေနာင္ေတာ္ၾကီး၊ ေနာင္ေတာ္ေခ်ႏွင့္ အာ၀ဟူ၍ အသီးသီးေခၚတြင္၏။ အခါတပါးေသာနိ၌ ဘခမည္းေတာ္မဒၵရာဇ္မင္းၾကီး နတ္ရြာလားေသာ္ သားၾကီးျဖစ္ေသာ ေနာင္ေတာ္ၾကီးမင္းသားအား ထီးနန္းအပ္ႏွင္းသည္။ ညီေတာ္အလတ္ ေနာင္ေတာ္ေခ်က အိမ္ရွိစံအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ညီေတာ္အာ၀မင္းသားအား စစ္သူၾကီးရာထူးျဖင့္ အသီးသီး၀ီမွ်အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ထုိသို႔ ညီေနာင္(၃) ဦး စီးမံအုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္နီစဥ္တြင္ ျပည့္သွ်င္မင္းျဖစ္ေသာ ေနာင္ေတာ္ၾကီးသည္ ဥပုသ္၀င္လိုလွေသာ အာသီသစိတ္ျပင္းျပလာသျဖင့္ ညီေတာ္လတ္ျဖစ္သည့္ ေနာင္ေတာ္ေခ်အိမ္ရွိမင္းသားအား ထီးနန္းအပ္ႏွင္းေတာ္မူျပီး ေတာအရပ္သို႔ ထြက္ခြာလားေတာ္မူသည္။ ထုိသုိ႔ ေနာင္ေတာ္ၾကီးဘုရားေတာထြက္၍ ႏွစ္မ်ားအတန္ၾကာေညာင္းေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းေနာင္ေတာ္ေခ်သည္လည္း အစ္ကိုေနာင္ေတာ္ၾကီးနည္းတူပင္ အညရ၀ါသီေတာရပ္မွီးလီေတာ့သည္။ထီးနန္းအရိပ္အရာအား ညီေတာ္အငယ္ဆံုး အာ၀မင္းအုပ္ခ်ဳပ္သည္။ သုိ႔ႏွင့္ ေနာင္ေတာ္ေခ်မင္းၾကီးသည္ ထီးနန္းစြန္႔ျပီး ေနာင္ေတာ္ၾကီးလားရာအရပ္ဘက္သို႔ ရွိရွဳျပီးလိုက္လီေသာ္ တိုင္းျပည္ေတာ္ႏွင့္အလြန္၀ီးကြာေသာ ေတာတန္းတခုတြင္ တြိဆံုသည္။ ထို႔သို႔ တြိဆံုရာတြင္ တိုင္းျပည္ေရးရာအက်ိဳးအေၾကာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ေျပာဆုိျပီးေသာ္ မိမိအားလည္း ေနာင္ေတာ္ႏွင့္အတူတကြ တရားအားထုတ္ခြင့္ျပဳပါရန္ ေလွ်ာက္ေတာင္းပန္ေသာ္ ေနာင္ေတာ္ၾကီးက ငါ့ညီေတာ္တရားအားထုတ္လိုေသာ္ ထိုဘက္ေတာင္တန္းမွာ နီလီေလာ့ဟုညႊန္ၾကားသည္။ ညီေနာင္ႏွစ္ဦးလည္း မိမိနီရပ္၌ပင္ တရားအားထုတ္၍ အသက္ထက္ဆံုးနီလီကုန္၏။
၄င္းအရပ္သည္ ရမ္းျဗဲကၽြန္းေျမာက္ဘက္က်သည့္ ပင္လယ္ထဲတြင္ဟိ၏။ ထိုနီရာအား ေနာင္ေတာ္ၾကီးေတာင္ႏွင့္ ေနာင္ေတာ္ေခ်ေတာင္ဟူ၍ ယခုထက္တုိင္ေခၚေ၀ၚလွ်က္ဟိ၏။ ထိုစဥ္အခါ ေကာတုံတရာဇ္တိုင္းျပည္၌ ညီငယ္ေတာ္အာ၀မင္းသားသည္ မင္းက်င့္တရားဆယ္ပါး၊ နာယကဂုဏ္ေျခာက္ပါးႏွင့္ ညီညြတ္မႈမဟိေသာေၾကာင့္ တိုင္းျပည္တြင္ ခိုးသားဓားျမေသာင္းက်န္း၍ အငတ္ဖီးဆိုက္၍ မျငိမ္မသက္ျဖစ္လတ္၏။
တိုင္းျပည္တြင္ တန္းခိုးၾကီးရုပ္ပြားတဆူဟိ၏။ (တခ်ိဳ႔က ႏွစ္ဆူဟိသည္ဟူ၍လည္း ေျပာ၏။) ထိုတန္းခိုးၾကီးရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအား မရိုေသမကိုင္းညြတ္ပဲ မသင့္ေလွ်ာ္ေသာအမွဳကို ျပည္သူမ်ာ ျပဳက်င့္ၾကကုန္၏။ ထိုတိုင္းျပည္၌ သီလသမာဓိျမဲေသာ ငပုအမည္ဟိေသာ အဘိုးအိုလင္မယားႏွစ္ဦးကိုးကြယ္ေသာ တန္းခိုးၾကီးဘုရားအား ဤသို႔ျပဳက်င့္နီျခင္းမွာ မသင့္ေလွ်ာ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုဟန္႔တားေသာ္လည္းမရ။ ငပုလင္မယားမွလြဲ၍ ၄င္း၏သားသမီးမ်ားပင္လွ်င္ မေကာင္းေသာအမႈျပဳက်င့္ၾကကုန္၏။ (တခ်ိဳ႔က ငပုႏွင့္ ငလာ ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ဟိေၾကာင္းဆို၏။)
နတ္မ်ားအိမ္မက္လာပီးျခင္း။
တညေသာအခါ၌ ငပုလင္မယားအိပ္နီစဥ္ သမာေဒ၀နတ္မ်ားလာျပီး ဤေကာတုံတရာဇ္တိုင္းအား ရက္သတၲပါတ္အတြင္း နဂါးရီႏွစ္ကဇတ္ေတာ့မည္ျဖစ္၍ သင္ရို႔လင္မယားလြတ္ရာသို႔ ၿပီးလီကုန္ေလာ့။ ထုိသုိ႔လားေသာအခါ၌ သင္ရို႔ႏွစ္ဦးမွလြဲ၍ မည္သူ႔အားမွ အသိမပီးလီႏွင့္ အိပ္မက္ပီး၏။ ငပုအဘိုးအို အိပ္ရာမွလန္႔နိုးလတ္ေသာ္ အနီးတြင္ ေငြအသျပာတေထာင္ထုပ္ကို တြိ၏။ မိုးေသာက္အလင္းေရာက္ေသာ္ အဘိုးၾကီးသည္ မယားသည္၀ါၾကီးမအား အိမ္မက္အေၾကာင္းေျပာၾကား၍ ေငြထုပ္အားပီးျပီး တေယာက္ေသာသူကိုမွ် မေျပာရန္မွာၾကား၏။ ၀ါၾကီးမက မိခင္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ သားသမီးႏွစ္ဦးအား တိတ္တဆိတ္ေျပာရာ လားခ်ိန္နီးတြင္ ငပုအဘိုးၾကီးဘုရားလားပင့္ေသာ္ ပင့္မရဘဲဟိ၏။
ထိုအခါ ငပုအဘိုးသည္ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္အား အၾကိမ္ၾကိမ္ပင့္ေသာ္လည္း အခ်ီးအႏွီးျဖစ္နီလီေသာေၾကာင့္ ၀ါၾကီးမအား မွန္ရာေျပာရန္မီးျမန္းရာ ၀ါၾကီးမက သားသမီးမ်ားအားထုတ္ေဖာ္ေျပာမိေၾကာင္း၀န္ခံ၏။
ထို႔ေၾကာင့္ ဘုရားအားပင့္မရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အမွန္သိသျဖင့္ အဆိုပါ နိရက္တြင္မလားေတာ့ဘဲ ေနာင္တြင္ မည္သူမွ်အသိမပီးဘဲ တိတ္တဆိတ္ဘုရားအားလားေရာက္ပင့္ယူရာ လြယ္ကူစြာရျခင္းေၾကာင့္ ၀ါၾကီးမအား နတ္ပီးေသာ ေရႊထုပ္အားရြက္စီကာ ေကာတုံတရာဇ္တိုင္းျပည္မွ တိတ္တဆိတ္ထြက္ခြာလားၾကလီ၏။ ထိုသို႔ထြက္လားယင္းပင္ ယခုအေခၚ လိပ္ခေမာ္ ရြာေဟာင္းအနီး ေတာင္ငယ္တခုသို႔ေရာက္၍ အေညာင္းေျဖရပ္နား၏။ ၄င္းေတာင္ငယ္ကို ယခုထက္တိုင္ “ငပုေတာင္ေမာ္” ဟု ေခၚတြင္လွ်က္ဟိ၏။
ရွာမတြိေသာ မဟာျမတ္မုနိအရပ္
အဘိုးငပုလင္မယားသည္ ၄င္းေတာင္ငယ္၌ အေညာင္းအညာၿဖီနီၾကျပီး မိမိရို႔လာရာလမ္းအတိုင္း အေနာက္ဘက္သို႔ေမွ်ာ္၍ၾကည့္လီေသာ္ ေကာတုံတရာဇ္တုိင္းျပည္ သမုဒၵရာပင္လယ္ရီျပင္အတိျဖစ္နီသည္ကို တြိျမင္ရ၏။ ထုိပင္လယ္ကမ္းစပ္တြင္ ယခု ေဂၚတူေခၚရြာငယ္တခုဟိ၏။ တခါတရံ ျဖားစစ္ခ်ိန္တြင္ ပင္လယ္သမုဒၵရာထဲဟိ နန္းေခါင္တိုင္အား ျမင္ရေၾကာင္းဆို၏။ငပုလင္မယားကား ခရီးတေထာက္ဆက္ေလွ်ာက္ရျပန္ေသာ္ အလြန္ပင္ပန္းႏြမ္းရိလာျခင္းေၾကာင့္ ၀ါႀကီးမက ဤဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ႏွင့္ ေငြထုပ္အားထားခရန္ေျပာေသာ္လည္း ငပုအဘိုးအိုကား ရွိသို႔ဆက္၍ယူရန္သာေျပာျပီး ခရီးဆက္၏။ သို႔ႏွင့္ ယခုေက်ာင္းအနီး သရက္ေတာအုပ္ၾကီးထဲသို႔ ေရာက္လာ၏။ ဤနီရာတြင္ ရပ္တန္႔အေညာင္းေျဖျပီးလွ်င္ ေငြထုပ္အား သရက္ပင္မ်ားေအာက္တြင္ ျမွဳပ္ႏွံ၍၄င္း၊ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္အား သင့္ေလွ်ာ္ေသာနီရာတြင္ထား၍ ပူေဇာ္ကန္ေတာ့ျပီး မဟာမုနိအရပ္ဘက္သို႔ ထြက္လားလီ၏။ မဟာမုနိအရပ္ကား ပဇာအရပ္ကိုေခၚသနည္း။ ေက်ာက္ေတာ္ဘက္ မဟာမုနိဘုရားအရပ္ကိုေခၚလီလား ယခုတိုင္ အတိအက်မသိရေပ။
“ကံ့ေကာ္ေတာဘုရား” ေခၚတြင္ျခင္း
ရွိလြန္လီျပီးေသာအခါက လူနီအိမ္ၿခီ လွီကားတေထာင္ဟိေသာ ရြာၾကီးတရြာသည္ ေက်ာက္ျဖဴေတာင္အနီးတြင္တည္၍ ေက်ာက္ျဖဴရြာဟုေခၚတြင္သည္။ ယခုတိုင္ ေက်ာက္ျဖဴေတာင္ၿခီရင္းတြင္ အင္တန္ၾကီးေသာ ေက်ာက္ျဖဴလံုးၾကီးႏွစ္လံုးဟိသည္။ အခ်ိဳ႔က ၄င္းကို ေက်ာက္ေမာင္ႏွစ္မ၊ အခ်ိဳ႔က ေက်ာက္လင္မယားဟုေျပာဆိုသည္။ ၄င္းေက်ာက္ျဖဴႏွစ္လံုးကိုအစြဲျပဳ၍ ေက်ာက္ျဖဴေတာင္၊ ေက်ာက္ျဖဴရြာဟုေခၚသည္။ ထိုရြာတြင္ လူၾကီးျဖစ္ေသာ ငပုေခ်ဆိုသူ ေတာသို႔လား၍ ငပုလင္မယားထားခေသာ ရုပ္ပြားေတာ္အားတြိ၍ မိမိနီရပ္သို႔ပင့္ယူလာရာ ေက်ာက္ျဖဴရြာအနီး ေခ်ာင္းကမ္းထိပ္သို႔ေရာက္ေသာ္ အေညာင္းအညာၿဖီရပ္နားရာတြင္ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္အား ျပန္လည္ပင့္ေဆာင္မရျဖစ္လီ၏။ ထိုအခါရြာသားမ်ားအားေခၚယူျပီး ရထားျပဳလုပ္၍ဆြဲလီေသာ္ လြန္ၾကိဳးရအလီလီျပတ္၍ ပင့္မရျခင္းေၾကာင့္ ထိုနီရာတြင္ပင္ ေက်ာင္းေတာ္ေဆာက္၍ တည္ထားကိုးကြယ္၏။ ဘုရားပင့္မရျခင္းအေၾကာင္းေသာ္ကား ထိုေခ်ာင္းငယ္သည္ ရြာသားမ်ားမစင္စြန္႔ရာေခ်ာင္းျဖစ္၍ မျဖတ္လိုျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ယခုတိုင္ ၄င္းေခ်ာင္းနီရာကို ခ်ီးေတာေခ်ာင္းဟုေခၚသည္။ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ သီတင္းသံုးေတာ္မူရန္ သင့္ေလွ်ာ္ေလွ်ာက္ပတ္ေသာ ၿမီသန္႔ၿမီျမတ္သို႔ေရာက္ေတာ္မူ၍လည္းေကာင္း၊ ထိုနီရာမွ ပင့္ေဆာင္မရျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုနီရာတြင္ ကံ့ေကာ္ပင္မ်ား ေတာအုပ္သဖြယ္ ေပါက္ျခင္းကိုအစြဲျပဳ၍ “က့ံေကာ္ေတာဘုရား” ဟု ေခၚတြင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤကား ေတာင္ဘက္မွ သီးတင္းသံုးနီေတာ္မူေသာ ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္၏ သမိုင္းအေၾကာင္းတည္း။ ထို႔ေၾကာင့္ ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္မွာ ကံ့ေကာ္ေတာအုပ္သို႔ ဦးစြာေရာက္ေၾကာင္းထင္ရွားသည္။
ေျမာက္ဘက္မွ သီတင္းသံုးေတာ္မူေသာ ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအေၾကာင္း
ဤရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအား ေက်ာက္ျဖဴရြာသားတံငါသည္ ငသထာသည္ ငျပီေတာင္ေမာ္စြန္းအနီး ပင္လယ္ကမ္းစပ္တြင္ လားေရာက္ငါးဖမ္းရာ ပုိက္ကြန္အတြင္း၌ အဆိုပါရုပ္ပြားေတာ္ၾကီး ျငိတြယ္ပါလာ၏။ ငသထာသည္ ေၾကာက္လန္႔ၾကီးစြာ သူ၏ပိုက္ကြန္၌ ဘုရားပုထိုးတဆူပါလာေၾကာင္း ရြာသားမ်ားအားေျပာၾကားေသာ္ ရြာသူႀကီး ငပေခ်ႏွင့္ ရြာေဆာ္ေမာင္၀န္းသည္ ရြာသားမ်ားအားေခၚယူျပီး ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္အားပင့္ေဆာင္ရာ ကံ့ေကာ္ေတာအုပ္အနီး ေခ်ာင္းကမ္းစပ္တြင္ရပ္နားစဥ္ ယခင္ရုပ္ပြားေတာ္ကဲ့သို႔ပင္ ပင့္ယူမရျဖစ္ျပန္သည္။
ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးသည္လည္း ဤမစင္ေခ်ာင္းကို မျဖတ္လိုျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ၿမီထြက္ၿမီျမတ္တြင္ ယခင္ရုပ္ပြားေတာ္နွင့္အတူ သီတင္းသံုးေတာ္မူလုိျခင္းေၾကာင့္ ပင့္ေဆာင္မရျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအား တခ်ိဳ႔ေသာသူမ်ားက သီဟိုဌ္ကၽြန္းမွ ႄကြလာေတာ္မူသည္ဟုေျပာသည္။ အခ်ိဳ႔အခ်ိဳ႔ေသာသူမ်ားကမူ ေကာတုံကရာဇ္တိုင္းမွ ငပုညီ ငလာဆုိသူ ပင့္ယူလာခေသာဘုရားျဖစ္ျပီး ေလာင္းလီွေမွာက္၍ ရီထဲသို႔က်လားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အခ်ိဳ႔ေသာသက္ၾကီး၀ါၾကီးမ်ားက ေျပာသည္။ ငလာနီခသျဖင့္ ယခုထက္တိုင္ ငျပီေတာင္တဘက္တြင္ ငလာကုန္းေဘာင္မွာ ထင္ရွားစြာဟိသည္။ႏွစ္ဆန္းတရက္နိ ဘုရားပြဲျပဳလုပ္ရျခင္းအေၾကာင္း
ဤတန္ခိုးၾကီးရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႏွစ္ဆူအား သမၼာေဒ၀နတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္မ်ား အစဥ္ေစာင့္ေလွ်ာက္လွ်က္ဟိသည္။ တခုေသာႏွစ္ဆန္းတရက္နိတြင္ နတ္သဘင္ေပါင္းစံု စည္းေ၀းရန္ၾကံဳေသာေၾကာင့္ ဤဘုရားတြင္ ထိုနိထိုရက္၌ အေစာင့္အေယွာက္မ်ားကင္းမဲ့နီမည္ျဖစ္၍ မသူေတာ္မ်ားလာေရာက္ဖ်က္ဆီးျခင္းမခံရစီရန္ ႏွိဳးေဆာ္ေစာင့္ေယွာက္စီျခင္းျဖစ္သည္။
ပြဲေတာ္ခ်ရန္ေရးအခက္အခဲ၊ ဟင္းအခက္အခဲမ်ားတြိရစဥ္ ရီကို ဘုရားအနီးတြင္တူးေဖာ္ရဟိျပီး ဤၿပိန္းေတာၾကီးမွ ခူးယူခ်က္ျပဳတ္ျခင္းျဖင့္ ဟင္းအျဖစ္ျပဳလုပ္၍ ပြဲေတာ္ခ်ႏိုင္ေၾကာင္း အိပ္မက္ပီး၍ ဘုရားတန္ခိုးေတာ္အား ယံုၾကည္ျခင္းျဖင့္ ပြဲေတာ္ျပဳလုပ္လာလတ္သည္မွာ ယခုတိုင္ျဖစ္သတည္း။ မည္သည့္အခ်ိန္ကာလသကၠရာဇ္တြင္ ဘုရားပြဲေတာ္စတင္ျပဳလုပ္သည္ အမွတ္အသားလည္းမထားခေခ်။
ရွိႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ ထင္ေပၚေၾကာ္ၾကားလွ်က္ရွိခလီေသာ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားဟု ေခၚေ၀ၚသမုတ္လွ်က္ဟိေသာ ရွိေဟာင္းေပၚေတာ္မူျမတ္စြာဘုရား ရုပ္ပြားေတာ္ႏွစ္ဆူသည္ကား ရခိုင္ျပည္ရမ္းျဗဲကြ်န္းရွိ ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔နယ္၏ ဂံုးခ်ိန္ကၽြန္းရြာေတာင္ဘက္ ကံ့ေကာ္ပင္မ်ားဟိရာအရပ္၌ တည္ဟိသည္။ အဆိုပါ တန္ခိုးၾကီးရွိေဟာင္း ေပၚေတာ္မူရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ၾကီးႏွစ္ဆူ သီတင္းသံုးကိန္း၀ပ္ေတာ္မူရာသိမ္ေတာ္မွာ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔ႏွင့္ (၅) မုိင္ေက်ာ္ခန္႔ အကြာ၀ီးတြင္တည္ဟိျပီး ဂံုးခ်ိန္ကၽြန္းရြာႏွင့္မူ (၂) ဖာလံုခန္႔ေလာက္၀ီးသည္။ ထိုတန္းခိုးၾကီး ရွိေဟာင္းရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႏွစ္ဆူ၏ဘုရားပူေဇာ္ပြဲေတာ္မွာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္ဆန္း တရက္နိတြင္သာလွ်င္ ျပဳလုပ္က်င္းပေလ့ဟိသည္။ ဤကဲ့သို႔ သၾကႍန္လြန္စ ထူးျမတ္ေသာႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္နိတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ဘုရားပူေဇာ္ပြဲမ်ိဳးကား မဟိသေလာက္ အလြန္ပင္ယွားပါးသည္။ ဤကံ့ေကာ္ေတာ္ဘုရားပြဲေတာ္သည္ကား ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔နယ္တခုလံုးတြင္ အထူးထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားေသာ ဘုရားပြဲေတာ္ၾကီးျဖစ္သည္။ ရွိေဟာင္းရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ (၂) ဆူ၏ တန္ခိုးေတာ္သတင္းစကားမ်ားေၾကာင့္လည္း အရပ္ရပ္မွ လာေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ကန္ေတာ့ၾကသည္။ ရခိုင္သကၠရာဇ္ ႏွစ္ဆန္း (၁) ရက္နိသည္ကား ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ အလြန္ထူးျမတ္ေသာ နိေကာင္းနိျမတ္တရက္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏွစ္ေဟာင္းမွ မေကာင္းေသာဖီးဒါဏ္၊ ရန္မာန္အေပါင္းကင္း၀ီးစီေၾကာင္းအလို႔ငွာ သၾကၤန္အခါတြင္း၌ အိမ္ဦးခန္းတြင္ အႏၱရာယ္ကင္းအျဖစ္ သၿပီပန္းႏွင့္ ရီခ်မ္းအိုးမ်ားတည္ျခင္း၊ တခ်ိဳ႔လူၾကီးမိဘမ်ားသည္ မိမိရို႔သားသမီးမ်ားအား ေရႊရည္ေငြရည္၊ တေရာ္ကင္မြန္းရည္မ်ားျဖင့္ ေဂါင္းဆီးမဂၤလာ ဆံေလွ်ာ္ပီးျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ျပီး အႏၱရယ္အေပါင္းကင္း၀ီး က်န္းမာခ်မ္းသာဆုေတာင္းမိတၱာပို႔ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ေပသည္။
ဤသုိ႔ထူးျမတ္ေသာ ႏွစ္ဆန္း (၁) ရက္နိတြင္ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပြဲျပဳလုပ္ရန္အတြက္ သၾကၤန္အတက္ေနာက္ဆံုးရက္တြင္ လူအေပါင္းသည္ မေခၚမဖိတ္ပဲလွ်က္ႏွင့္ မိမိရို႔စိတ္ဆႏၵအေလွ်ာက္ ျမိဳ႔ေရာကၽြန္းပါ ရြာေပါင္းမ်ားစြာမွ လူၾကီးလူငယ္၊ ေယာကၤ်ားမိန္းမ၊ အေခ်သူငယ္မ်ားပါမက်န္၊ အပ်ိဳလူပ်ိဳမ်ားအားလံုး စုေပါင္းျပီးလွ်င္ သီဆိုကခုန္တီးမွဳတ္၍ ဆီမီးပန္းန႔ံသာအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ရီခ်မ္းအိုးမ်ားကိုယ္စီရြက္ကာ လာေရာက္ရီသပၸါယ္ ကန္႔ေတာ့ကတ္သည္မွာ ပြဲေတာ္တမွ်စည္ကားလွေပသည္။
ဤကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပြဲေတာ္ ျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဂံုခ်ိန္ရြာမွ ဘုရားေဂါပကအဖြဲ႔၀င္ ဥပသကာလူၾကီးမ်ားမွာ ၾကာသားပတီးနိတိုင္း ငါးခရီး၀ီးကြာေသာ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔ေပၚသို႔ အပါတ္စဥ္မွန္မွန္တက္ေရာက္ အလွဴခံေပသည္။ အမ်ိဳးသမီးၾကီးမ်ားအဖြဲ႔ကလည္း ပြဲေတာ္ရက္မတိုင္မီွ တစ္လခန္႔အလို တေပါင္းလမွပင္ ျမိဳ႔ေပၚသို႔လားေရာက္ျပီး အိမ္တိုင္းစိ၀င္ကာ ဆန္ႏွင့္အလွဴေငြမ်ားကို ေစတနာေပါက္ တတ္အားသမွ် ပါ၀င္လွဴဒါန္းရန္ ေျပာဆိုအလွဴခံယူသည္။ ၄င္းမွရေသာ အလွဴေငြမ်ားျဖင့္ ပြဲေတာ္လာပရိတ္သတ္အား စတုဒီသာ နိလံုးေပါက္ထမင္းေကြ်းႏုိင္ေရးအတြက္ လုိအပ္ေသာငါးပိငါးေျခာက္မွအစ ပစၥည္းမ်ားကို ျပည့္စံုစြာ၀ယ္ယူေပသည္။ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔နယ္တခုလံုးႏွင့္ အရပ္ရပ္မွ အလွဴသွ်င္မ်ားကလည္း ဤကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပြဲေတာ္အတြက္ ေစတနာထက္သန္စြာျဖင့္
ပါ၀င္လွဴဒါန္းေပသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ တန္ခိုးေတာ္အေပါင္းႏွင့္ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ ကံ့ေကာ္ေတာ ေပၚေတာ္မူဘုရားပြဲေတာ္သည္ မိုးထက္ (၄) ခ်က္တီး အာရံုဆြမ္းေတာ္ကပ္လွဴခ်ိန္ကပင္ စတင္က်င္းပရာ ညဇာသား (၄) ခ်က္တီးအထိ တနိတာမွ်ျပဳလုပ္ေသာ ဘုရားပြဲေတာ္ျဖစ္သည္။ဤသို႔ တနိတရက္တည္းျပဳလုပ္ေသာ ဘုရားပြဲေတာ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္လည္း တျခားဘုရားပြဲေတာ္မ်ားကဲ့သို႔ အျငိမ့္ဇတ္ပြဲမ်ား လံုး၀မပါေပ။ သို႔ေသာ္ မိုးထက္သားဆြမ္းပို႔ခ်ိန္တြင္မူ ရြာေပါင္းမ်ားစြာမွ မိမိရပ္ရြာဓေလ့ထံုးစံအလိုက္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ကခုန္သီဆိုတီးမွဳတ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ လွဴဒါန္းဖြယ္ရာမ်ားႏွင့္ ဆြမ္းအိုးမ်ားကိုယ္စီရြက္၍ ဘုရားသိမ္ေတာ္အား သံုးေခါက္ပတ္၍ တခ်ိဳ႔ရြာမ်ားမွ ငါးေခါက္လွည့္ပတ္၍လည္းေကာင္း၊ တခ်ိဳ႔ေသာရြာမ်ားမွ ခုႏွစ္ေခါက္လွည့္ပတ္၍လည္းေကာင္း ဘုရားသိမ္ေတာ္အား လွည့္ပတ္ဦးခိုက္ ပူေဇာ္ကန္ေတာ့သိမ္ပတ္ပြဲမွာ ၾကည့္၀မဆံုးေအာင္ အလြန္ၾကည္ႏူးဖြယ္ျဖစ္သည္။
ပြဲေတာ္နိျခင္းပိုင္းတြင္ က်င္ကိုင္ပြဲႏွစ္စဥ္ပါ၀င္သည္။ က်င္ကိုင္ပြဲတြင္ ပထမရေသာသူသည္ ေရႊေမာင္း (ေရႊခြက္)၊ ဒုတိယရရွိေသာသူသည္ ေငြေမာင္း (ေငြခြက္) ရသည္။ ေရႊေမာင္းေငြေမာင္းဆြဲခ်ိတ္ျပီး အိမ္အျပန္လွလိုေသာ က်င္သန္မ်ားမွာ တဦးႏွင့္တဦးအၾကိတ္အႏွယ္ ဗိုလ္လုရ၏။ ဤပြဲေတာ္မွာ အထူးစည္ကားသည္။ ထို႔ျပင္ နိလံုးေပါက္ေကြ်းေသာ စတုဒီသာမဏၰပ္ၾကီး၌လည္း နာမည္ေက်ာ္ျပိန္းဟင္းအား တိုးေ၀ွ႔ေတာင္းယူစားေသာက္ရသည္မွာလည္း ေပ်ာ္စရာတမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ကံ့ေကာ္ေတာရွင္ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ႏွစ္ဆူ၏တန္းခိုးမွာ အံ့ၾသ၍မကုန္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ မ်ားျပားျခင္းေၾကာင့္ မိဘဘိုးဖီးအစဥ္အဆက္ဆက္ကိုးကြယ္လာၾကသည္မွာ ယခုတိုင္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း က့ံေကာ္ေတာဘုရားေခၚ ရွိေဟာင္းရုပ္ပြားေတာ္ႏွစ္ဆူ၏ အံ့ဖြယ္ရာတန္ခိုးသတင္းမ်ားအား ရပ္နီးရပ္၀ီးနီကုန္ေသာ ရဟန္းသွ်င္လူ သူေတာ္စင္မ်ားအားလံုး သိဟိကုသိုလ္ပြားမ်ားႏိုင္စီရန္ ရြီးသားေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္.။
အသက္အတိုအရွည္ တိုင္းတာျခင္းႏွင့္ လိုရာဆုမ်ားဓိဌာန္ျခင္း
ဤက့ံေကာ္ရွင္ျမတ္ႏွစ္ဆူတြင္ ေတာင္ဘက္မွ သီတင္းသံုးနီေတာ္မူေသာ ရုပ္ပြာေတာ္ငယ္အား တန္ခိုးပို၍ ထင္ရွားေတာ္မူသည္ဟု ယံုၾကည္မွဳဟိသည္။ ထိုသုိ႔ယံုၾကည္ျခင္းေၾကာင့္ အသက္တိုင္းတာ အဓိဌာန္ျပဳၾကရာတြင္လည္း ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္ထံတြင္၌သာ ဆုေတာင္းဓိဌာန္ျပဳျခင္းကိုတြိရသည္။ မည့္သည့္အခ်ိန္အခါမဆို မိမိရို႔အသက္ရွည္ျခင္း တိုျခင္းမ်ားႏွင့္ လုိရာဆုမ်ားေတာင္းလွ်င္ အခ်ိန္အနည္းငယ္အတြင္း၌ ထင္ရွားစြာ ျပေတာ္မူသည္။ အသက္တိုမည္ ရွည္မည္သိနိုင္ရန္ အသက္တိုင္းတာျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ရန္ လံုး၀မသင့္ေတာ္ေပ။ ရွိအယင္က တခ်ိဳ႔ေသာသူငယ္မ်ားမွာ ဤကဲ့သို႔ အသက္တိုင္းတာျခင္းျပဳလုပ္ရာတြင္ အသက္တိုမည္သိရေသာအခါ စိတ္ဓါတ္က်၍ ရက္မၾကာသီဆံုးလားတတ္သည္ကို တြိႀကံဳရ၍ အသက္တိုင္းတာျပဳလုပ္ျခင္းကို လူၾကီးမိဘမ်ားက ဟန္႔တားထားေပသည္။
သို႔ေၾကာင့္ တျခားေသာလိုလားရာဆုမ်ားကိုရာေတာင္းရန္သာ မွာၾကားသည္။ ဓိဌာန္ဆုေတာင္းနည္းမွာကား အလြန္လြယ္ကူသည္။ ၀ါျခမ္းႏွီးျပားစငယ္ တခုခုကို တန္းေတာင္ဆစ္မွ လက္ခလယ္ထိပ္ဖ်ားအထိ တိုင္းတာပိုင္းျဖတ္ျပီး ရီျဖင့္စင္ၾကယ္စြာ ဆီးေၾကာရသည္။ ထို႔ေနာက္ ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္ရွိတြင္ ယံုၾကည္ေသာစိတ္ျဖင့္ ငါးပါးသီလခံယူလွ်က္ လိုရာဆုေတာင္း၍ အသွ်င္ဘုရား၏တန္ခိုးေတာ္အား ျပေတာ္မူပါဘုရားဟု ရွိခိုးကန္ေတာ့ကာ ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္၏ရင္ခြင္ေပၚတြင္
၀ါးျခမ္းစငယ္အား ကပ္လွဴရသည္။ အခ်ိန္အနည္းငယ္ခန္႔ၾကာေသာ္ ျပန္ယူျပီး မိမိလက္ျဖင့္ တိုင္းတာၾကည့္ရသည္။ အသက္ရွည္၍ အလိုျပည့္မည္ဆိုလွ်င္ ထို၀ါးျခမ္းစမွာ သိသိသာသာၾကီးရွည္နီျခင္းကို တြိရျပီး၊ အသက္တို၍ အလိုမျပည့္သူမ်ားအတြက္မူ နဂိုထက္ တိုနီေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွားတြိရသည္။ ယခုေခတ္ႏွင့္ေလွ်ာ္ညီစြာ ဤကဲ့သုိ႔တုိင္းတာျပဳလုပ္ျခင္းမ်ား နည္းပါးလားၿပီးျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ အကုန္စင္ကား မေပ်ာက္သိမ့္ေပ။ ဤသို႔ထူးျခားခ်က္မ်ားမွာ က့ံေကာ္ေတာဘုရား၏ အံ့ၾသဖြယ္ရာမ်ားပင္ျဖစ္သည္။သုိက္ဘုရားဟု ထင္မွတ္ခံရျခင္း
ရွိအယင္က ဂံုးခ်ိန္ကၽြန္းရြာတြင္ အခ်ိန္ကာလမဟုတ္ဘဲလွ်က္ လီႀကီးမိုးၾကီးလိုက္ျခင္း၊ လွ်ပ္စိမ္းမိုးၾကိဳးပစ္ျခင္းျဖစ္ေပၚရာ ရြာသားမ်ားစုရံုးျပီး ဒုတ္ဒါးမ်ားကိုင္ေဆာင္၍ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားရွိရာသို႔ ၿပီးလုိက္ရာ ဘုရားသိမ္ေတာ္အတြင္း၌ သုိက္တူးသမားမ်ား အထည္မရအထုပ္မရ ေၾကာက္ေၾကာက္ျဖင့္ ထြက္ၿပီးၾကရသည္။ ထိုသို႔သိုက္တူးရန္ၾကံစဥ္ျခင္းမွာ ဘုရားငယ္အား သိုက္ဘုရားဟု ထင္မွတ္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဤအေၾကာင္းမ်ားကို ေနာင္တြင္လုပ္ၾကံရာ၌ပါ၀င္သူမ်ားက ဖြင့္ေျပာျပ၍သိရေပသည္။ ဤသည္မွာလည္း အလြန္အံ့ၾသဖြယ္ရာျဖစ္ပါေတာ့သည္။
ဘုရားအနီး အသက္သတ္မွဳေယွင္ၾကည္ရျခင္း
ကံ့ေကာ္ေတာ ေပၚေတာ္မူဘုရားပြဲေတာ္တြင္ မည္မွ်ပင္ စတုဒီသာေကြ်းေသာ အလွဴမ႑ပ္ဟိစီကာမူ ပြဲေတာ္လာပရိတ္သတ္မ်ားျပားလြန္းျခင္းေၾကာင့္ ျမိဳ႔ေရာကၽြန္းပါမက်န္ အပိုထမင္းဆိုင္မ်ားလာေရာက္ ေရာင္းခ်ရသည္။ တခ်ိဳ႔မိသားစု၊ ဆြီမ်ိဳးစုမ်ားမွာ အိမ္မွပင္ စုေပါင္းခ်က္ျပဳတ္ယူလာၾကသည္။ တခ်ိဳ႔မွာလည္း စုေပါင္း၀ယ္ျခမ္းယူလားျပီး သစ္ရိပ္ေကာင္းနီရာမ်ားတြင္ တေပ်ာ္တပါးခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ၾကသည္။ မည္သို႔ပင္ ေရာင္းခ်စားေသာက္စီကာမူ အမဲၾကက္ငွက္အစဟိေသာ သတၱ၀ါမ်ား၏အသက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းကို ဘုရားအနီး၀န္းက်င္တြင္ လံုး၀မျပဳလုပ္ဘဲ ေယွာင္ၾကည္ရသည္။ တခါတရံ မသိ၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မထီမဲ့ျမင္ျပဳ၍ အသက္သတ္ျခင္းၾကံဳလွ်င္ ပြဲေတာ္နိတြင္ မိုးၾကီးျပင္းစြာရြာျခင္းမ်ားျဖစ္ေပၚတတ္သည္။ ဤသို႔ မိုးရြာျခင္းႏွင့္ၾကံဳတြိရလွ်င္ ဘုရားအနီးအသက္သတ္ျခင္းေၾကာင့္ သြီးဆီးမိုးရြာျခင္းျဖစ္သည္ဟု လူၾကီးသူမမ်ားက ေျပာဆိုတတ္ၾကေပသည္။
ပြဲေတာ္အတြင္း အႏၱရာယ္ကင္း၀ီးျခင္း
ဘုရားပြဲေတာ္က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ႏွစ္ဆန္းတရက္နိႏွင့္ သၾကၤန္အတက္ေနာက္ဆံုးနိ ဘုရားရီသပၸါယ္ေသာအခ်ိန္မ်ားတြင္ကား လူထုပရိတ္သတ္ အလြန္မ်ားျပားလွေပသည္။ ဤကံ့ေကာ္ေတာဘုရား ရီသပၸါယ္ရာတြင္လည္း အျခားဘုရားမ်ားကဲ့သို႔ ေရာက္လွ်င္ေရာက္ခ်င္း ရီသပၸါယ္ျခင္း ထံုးစုိင္မဟိေပ။ ရြာေပါင္းမ်ားစြာမွ တရြာျပီးတရြာ သီဆိုကခုန္တီးမွဳတ္ျပီး အမႊီးန႔ံသာရီခ်မ္းအိုးမ်ား ကိုယ္စီရြက္၍ ဘုရားသိမ္ေတာ္အား မိမိစိတ္ၾကိဳက္ လွည့္ပတ္ပူေဇာ္ျပီးမွ ရီပၸါယ္ျခင္းျပဳလုပ္ေလ့ဟိသည္။ ဤသို႔ ရီသပၸါယ္ရာတြင္လည္း စိတ္ဟိသေလာက္ တဦးလွ်င္ (၃) အိုး ၊ (၅) အိုး၊ (၉) အိုးထိလည္းေကာင္း၊ တခိ်ဳ႔ သက္စိအျဖစ္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဘုရားအနီး နတ္ရီကန္ဟုေခၚတြင္ေသာ ရီကန္ငယ္မွခပ္ယူျပီး ရီသပၸါယ္နီေသာ ေယာက္်ားမ်ားအားပီး၍ ရီသပၸါယ္ျခင္းျပဳလုပ္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ နိျခင္း (၁) ခ်က္တီးေလာက္မွ ညဇာသား (၅) ခ်က္တီးေက်ာ္ (၆) ခ်က္တီးေရာက္မွ ရီသပၸါယ္ျခင္းျပီးစီးသည္။ မိမိရပ္ရြာသို႔ နီ၀င္ခ်ိန္မွပင္ျပန္ၾကရသည္။ လားရမည့္ခရီးမွာလည္း မနီးလွေပ။ အနီးဆံုးခရီးမွာ (၂) ဖာလံု (၃) ဖာလံု (၅) ဖာလံုခန္႔ဟိျပီး အ၀ီးခရီးမွာ မိုင္အင္တန္၀ီးေသာ ခရီးကို ၿခီက်င္္ေလွ်ာက္ျပန္ရသည္။ ေရႊေငြလက္၀တ္လက္စား မည္မွ်ပင္၀တ္ဆင္စီကာမူ လုယက္ျခင္းမ်ားလံုး၀မဟိ။ အခ်င္းခ်င္းခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားျခင္းလည္းမဟိ။ ပကတိအီးအီးခ်မ္းခ်မ္းပြဲေတာ္ျပီးေျမာက္သည္မွာ အလြန္အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းေသာ ဘုရား၏တန္ခိုးေတာ္မ်ားပင္ျဖစ္သည္။
နိမိတ္ေတာ္ျပျခင္း
တိုင္းျပည္ေရး၊ရပ္ရြာေရးမ်ား ထိခိုက္ပ်က္စီးမည့္အေၾကာင္းမ်ားေပၚေပါက္မည္ဆိုလွ်င္ ဤကံ့ေကာ္ေတာဘုရား ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားမွ ေခြ်းေတာ္က်ျခင္း၊ မ်က္လံုးေတာ္နီျမန္းျခင္း၊ မ်က္ႏွာေတာ္အက္ကြဲေၾကာင္းထင္ျခင္းစသည့္ မေကာင္းေသာ အမဂၤလာနိမိတ္မ်ား ျပေတာ္မူသည္။ ပထမကမၻာစစ္ၾကီးအတြင္းႏွင့္ ထီးက်ိဳးစည္ေပါက္ေသာအခ်ိန္မ်ားတြင္လည္း အထက္ေဖာ္ျပပါ အတိတ္နိမိတ္မ်ားျဖစ္ေပၚေၾကာင္းၾကားဖူးေပသည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီးျပီးခ်ိန္တြင္လည္း ဤကဲ့သို႔ နိမိတ္ျပေတာ္မူ၍ ျမိဳ႔ေရာကၽြန္းပါမက်န္ အံုးအံုးက်က္က်က္ လားေရာက္ၾကည့္ရွဳသည္ကို တြိျမင္ဖူးပါသည္။ ဤသည္မွာလည္း ထူးဆန္းအံ့ၾသဖြယ္ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားေပတည္း။
ဥာဏ္ေတာ္ငယ္ေသာ္လည္း ၀ါစဥ္ေတာ္ၾကီးျခင္းဤရွိေဟာင္းေပၚေတာ္မူ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ႏွစ္ဆူမွာ ဥာဏ္ေတာ္အၾကီးတဆူႏွင့္ ဥာဏ္ေတာ္အငယ္တဆူျဖစ္သည္။ ရွိအယင္ မိဘဘိုးေဘာင္မ်ားလက္ထက္ကတည္းကပင္ ဤရုပ္ပြားေတာ္ႏွစ္ဆူတြင္ မည္သည့္ရုပ္ပြားေတာ္က ဥာဏ္ေတာ္ၾကီးသည္၊ ငယ္သည္ဟူ၍ အတိအက်မသိေပ။ သတိမမူမိၾကျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ယခုကား ထူးျခားခ်က္ဟိျခင္းေၾကာင့္ သတိျပဳမိၾက၍ ဥာဏ္ေတာ္ငယ္ေသာ ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္မွာ ၀ါေတာ္ၾကီးေၾကာင္းသိရေပသည္။ အေၾကာင္းေသာ္ကား ေကာဇာသကၠရာဇ္ (၁၃၃၃) ခုႏွစ္တြင္ မွန္စီေရႊခ် ဖန္မွန္ပလႅင္ေတာ္ၾကီး ျပဳလုပ္ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းရန္အတြက္ ယာယီပလႅင္ေပၚသို႔ ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအား ဦးစြာပင့္ယူလာရန္ ေသခ်ာစြာမွာၾကားေျပာဆိုေသာ္လည္း ရုပ္ပြားေတာ္အငယ္သာလွ်င္ ယာယီပလႅင္ေပၚသို႔ ဦးစြာပင့္ယူလာျခင္းကို တြိရသည္။ ယင္းသို႔ ပထမအၾကိမ္ ထူးျခားခ်က္ကိုတြိရျခင္းေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ျပဳလုပ္ရန္မ်ားကို အထူးဂရုစိုက္သတိထား၍ လုပ္ေဆာင္ၾကသည္။ မုခ္ေဆာင္ (၂) ခုႏွင့္ မွန္စီခ်ယ္ေသာ ပလႅင္ေတာ္ျမတ္ၾကီးျပဳလုပ္ရာတြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႔မွ ပန္းရံကြ်မ္းက်င္ေသာဆရာၾကီးမ်ားအဖြဲ႔ႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔မွ လက္သမားဆရာၾကီးမ်ားကိုယ္တိုင္ပါ၀င္၍ ပလႅင္ေတာ္မုခ္ေပါက္ႏွစ္ခုအား အနိမ့္အျမင့္တူညီရန္ အထူးသတိထားတိုင္းတာ၍လုပ္ကိုင္စီကာမူ ေတာင္ဘက္ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္၏ပလႅင္ေတာ္ႏွင့္မုခ္မွာ ေျမာက္ဘက္ပလႅင္ေတာ္ထက္ သိသာစြာျမင့္နီေၾကာင္းတြိရသည္။ အၾကိမ္ၾကိမ္ခ်ိန္ခ်တိုင္းတာျပဳလုပ္ပါေသာ္လည္း အနည္းငယ္ခန္႔ေသာ္လည္းျမင့္နီ၍ လက္သမားမ်ားႏွင့္ ပန္းရံဆရာၾကီးမ်ားမွာ လက္ေလွ်ာ့၍ ဤအတိုင္းျပဳလုပ္ရေပေတာ့သည္။ မွန္ပလႅင္ေတာ္ၾကီးျပီးစီးသည့္အခါတြင္လည္း ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးအား ပလႅင္ေပၚသို႔ ဦးစြာပင့္ခိုင္းျပန္ရာ ပင့္ယူသူကလည္း ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးကိုပင့္ယူသည္ဟုထင္ေသာ္လည္း ရုပ္ပြားေတာ္ငယ္သာလွ်င္ မွန္ပလႅင္အသစ္ၾကီးအထက္ ဦးစြာႄကြေရာက္ေတာ္မူျခင္းကို တြိရျပန္သည္။ ဤသည္မ်ားေၾကာင့့္ ကံ့ေကာ္ေတာရုပ္ပြားေတာ္ (၂) ဆူတြင္ အငယ္ရုပ္ပြားေတာ္သည္ အမွန္ပင္ ၀ါေတာ္ၾကီးမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ ဤအရာမ်ားမွာကား အလြန္ထူးဆန္းအံ့ၾသဖြယ္ရာမ်ားျဖစ္သည္။
နာမည္ေက်ာ္ျပိန္းဟင္းအေၾကာင္း
ျပိန္းဟင္းမ်ားသည္ ယားယံတတ္ေသာ ဟင္းမ်ိဳးျဖစ္၍ လူတိုင္းမစား၀ံ့။ အလြန္ေကာင္းေသာ ၿပိန္းယဥ္မ်ိဳးပင္လွ်င္ တခါတရံသြီးႏွင့္မတည့္လွ်င္ ယားယံတတ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၿပိန္းဟင္းကို လူေၾကာက္ဟင္းဟုေခၚသည္။ သို႔ေသာ္ ဤကံ့ေကာ္ေတာ္ဘုရားပြဲေတာ္တြင္ ခ်က္ေကြ်းေသာ ၿပိန္းဟင္းမွာကား လံုး၀ယားယံျခင္းမဟိ။ ဤသည္မွာ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရား၏ ထင္ရွားေသာအံ့ဖြယ္တည္း။ ဤဘုရားပြဲေတာ္တြင္ ရွိအစဥ္အလာ ၿပိန္းဟင္းမွလြဲ၍ မည္သည့္ဟင္းႏွင့္မွ် ေျပာင္း၍မေကြ်း။ ဤဟင္းသည္သာ ပြဲေတာ္လက္စြဲဟင္းျဖစ္သည္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ပြဲေတာ္လာပရိတ္သတ္မ်ားအတြက္ ၿပိန္းမ်ိဳးေကာင္း ၿပိန္းယဥ္ဟင္းပင္မ်ားကုိ ပဇာအရပ္တြင္ ရႏိုင္ပါမည္နည္း။ ယင္းေၾကာင့္ ပြဲေတာ္မလုပ္မီွ တပါတ္ခန္႔ၾကိဳတင္၍ အရပ္တကာေပါက္ေသာ ၿပိန္းမ်ားအား လားေရာက္ရွာေဖြၾကရသည္။
ရွိအယင္က ဘုရားအနီးတြင္ ပိန္းေတာၾကီးမ်ားဟိ၍ တျခားသို႔ တကူးတကရွာေဖြရန္မလို္။ ထိုသုိ႔ အရပ္ရပ္မွရွာေဖြ၍ရေသာ ၿပိန္းပင္မ်ားအားပိုင္းျဖတ္ျပီး ဒယ္အိုးၾကီးမ်ားျဖင့္ ဖိသိပ္ခ်က္ျပဳတ္ထားသည္မွာ စား၀ံ့စရာမဟိ။ သို႔ေသာ္ ၿပိန္းအိုးက်က္သည္ႏွင့္ တအိုးျပီးတအိုးကုန္က်လား၍ ေစာင့္ဆိုင္းနီရသည္။ ဤသည္တို႔ေၾကာင့္ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားဖူးေဇာင္လားျခင္းကို ၿပိန္ဟင္းစားရန္လားသည္ဟု တင္စားေျပာဆိုသည္။ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရား၏တန္ခိုးေတာ္ကား ထင္ရွားေပ၏တကား။အံ့ၾသဖြယ္ရီကန္ငယ္
ဘုရားပြဲေတာ္မ်ား ျပဳလုပ္က်င္းပရာတြင္ ရီသည္အလြန္ၾကီးသည္။ ရီမဟိေသာအရပ္တြင္လည္းေကာင္း၊ ရီႏွင့္၀ီးလြန္းေသာနီရာတြင္လည္းေကာင္း ပြဲေတာ္လုပ္ရန္ အလြန္ခက္ခဲသည္။ ယခုကံ့ေကာ္ေတာဘုရားရွိရာ ဂံုးခ်ိန္ရြာႏွင့္ (၂) ဖာလံု (၃) ဖာလံုခန္႔၀ီးေလသည္။ အယင္ခါက ထိုရြာတြင္လည္း ရီတြင္းရီကန္မ်ား မဟိသေလာက္နည္းလွေပသည္။ မိမိအိမ္သံုးလက္ယက္သဲတြင္းငယ္မ်ားကိုသာ အသံုးျပဳေလ့ဟိသည္။ ႏြီရာသီတန္းခူးလဆိုလွ်င္ ရီယွားခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပြဲေတာ္တြင္လည္း ရီဒုကၡျဖစ္မည္ထင္ရေသာ္လည္း ဘုရားတန္ခိုးေတာ္ေၾကာင့္ ရီဒုကၡကင္းသည္။ အေၾကာင္းေသာ္ကား သိမ္ေတာ္အနီးမွ (၄) ေပခန္႔ အနက္ဟိေသာ ရီကန္ငယ္မွ အခ်ိန္မရြီးခပ္ယူနိုင္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ထိုရီကန္ငယ္အား လူတိုင္းက နတ္ရီကန္ဟုေခၚသည္။ ၄င္းရီကန္ငယ္မွာ တျခားေသာရီတြင္းရီကန္မ်ားကဲ့သို႔ လူသူအမ်ားခပ္ယူႏုိင္ျခင္းမဟိ။ တဦးတေယာက္တည္းသာ ၀င္ေရာက္ခပ္ယူႏိုင္ေသာ အလြန္ထူးဆန္းစြာျပဳလုပ္ထားေသာ ရီကန္ငယ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ရီကန္ငယ္၏ပံုသဏၰန္မွာလည္း ေလးေထာင့္က်က်ဆီထည့္ေသာကန္ေတာ့ပံုကဲ့သို႔ အထက္က်ယ္ ေအာက္က်ိဳင္းျပီး ရီအိုးတလံုးသာသာကန္ရံု ဆန္းၾကယ္စြာျပဳလုပ္ထားသည္။ အတြင္းသို႔ဆင္းႏိုင္ရန္ တန္းခါးငယ္ႏွစ္ေပါက္ဟိသည္။ ကန္တြင္းပတ္ပတ္လည္ အုတ္ေဟာင္းမ်ားကို လီွကားထစ္သဖြယ္ ရီခပ္ဆင္းႏိုင္ရန္ ျပဳလုပ္ထားသည္။ မည္မွ်ပင္ခပ္ယူစီကာမူ ကုန္ခမ္းျခင္း၊ ေနာက္က်ိျခင္းမဟိ။ ဤရီကန္ငယ္မွရီျဖင့္ တပဲြလံုးလံုေလာက္သည္။ မိန္းမမ်ား ရီမခပ္ရ။ ယခုေနာက္ထပ္ လူအမ်ားခပ္ယူႏိုင္ေသာ ရီတြင္းၾကီးႏွစ္တြင္းႏွင့္ သံပိုက္လံုးတင္ ရီေလွာင္ကန္ၾကီးမ်ားပါ ျပဳလုပ္လွဴဒါန္းထားၾကေပသည္။
ကံ့ေကာ္ေတာဟုေခၚတြင္ျခင္းႏွင့္ က့ံေကာ္ပင္မ်ားဦးခိုက္ျခင္း
ရွိအယင္က ဤနီရာတ၀ိုက္ ကံ့ေကာ္ပင္မ်ားမွလြဲ၍ တျခားမည့္သည့္အပင္မွ်မေပါက္။ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကံ့ေကာ္ပင္မ်ားေပါက္ေရာက္ျပီး အလြန္မီႊးၾကိဳင္သာယာေသာ ေတာအုပ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ကံ့ေကာ္ေတာဟု ရွိအယင္ခါကပင္ ေခၚေ၀ၚသမုတ္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤေပၚေတာ္မူဘုရားရုပ္ပြားေတာ္မ်ားအား သိမ္ေတာ္ေဆာက္၍ ကိုးကြယ္ၾကသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ဟိသမွ်ေသာကံ့ေကာ္ပင္မ်ားအားလံုးမွာ ဘုရားသိမ္ေတာ္ဘက္သို႔ ထူးဆန္းစြာ ကိုင္းညြတ္ဦးခိုက္ေၾကာင္းၾကားဖူးသည္။ ယခုအခါ လီျပင္းမုန္တိုင္းဒါဏ္ အၾကိမ္ၾကိမ္ခံရျခင္းအားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ထင္းႃခြီေသာ ေတာခြတ္သမားမ်ား၏ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ အပင္အနည္းငယ္ခန္႔က်န္ၿပီးျဖစ္သည္။ ယခုက်န္ဟိနီေသာ ကံ့ေကာ္ပင္ (၇) ပင္မွာလည္း သိမ္ေတာ္ဘက္သို႔ ကိုင္ညြတ္လွ်က္ဟိသည္။ တိျပင္တရပ္မွာကား ကံ့ေကာ္သွ်င္ျမတ္ႏွစ္ဆူ၏ဘုရားပူေဇာ္ပြဲေတာ္သည္ ကံ့ေကာ္ရန႔ံ မႊီးထံုျပန္႔သည့္ ပန္းပြင့္ခ်ိန္ႏွင့္တုိက္ဆိုင္နီျခင္းျဖစ္သည္။
ထူးထူးျခားျခား ဘုရားညီေနာင္ ပြဲညီေနာင္။
ဘုရားညီေနာင္ဟုေခၚဆိုအပ္ေသာ ဤကံ့ေကာ္ေတာ ေပၚေတာ္မူရုပ္ပြားႏွစ္ဆူ၏ တန္ခိုးေတာ္ထူးျခားမွဳမ်ားမွာကား လြန္စြာမ်ားျပားလွေပသည္။ ဘုရားသိမ္ေတာ္သည္ ရြာႏွင့္အင္တန္၀ီးေသာေတာထဲတြင္ဟိေသာ္လည္း မီးမသီ၊ ရီမခမ္း၊ ပန္းမညိွဳး။ အခ်ိဳ႔အခ်ိဳ႔ေသာကုသုိလ္သွ်င္မ်ားက ပြဲေတာ္နိတြင္ ေစာစီးစြာထ၍ အာရုဏ္ဆြမ္းကပ္ေသာ္လည္း ဆြမ္းဦးလွ်က္ဟိေၾကာင္းေျပာသည္။ ထို႔ျပင္ ထူးျခားခ်က္တရပ္မွာကား ပလႅင္ေတာ္တခုတည္းတြင္ မုခ္ (၂) ခုျဖင့္ စံျမန္းေတာ္မူျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာက္တေၾကာင္းအံ့ဖြယ္မွာ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပူေဇာ္ပြဲက်င္းပေသာ ႏွစ္ဆန္း (၁) ရက္နိမွာပင္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔မွ (၃) မိုင္ (၂) ဖာလံု ကြာ၀ီးေသာနီရာတြင္ ရွိေဟာင္းေက်ာက္တလံုးဂူဘုရားပြဲေတာ္ကိုလည္း က်င္းပျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ကံ့ေကာ္ေတာဘုရားပြဲေတာ္ကဲ့သို႔ မိုးထက္ (၄) ခ်က္တီးမွ ညဇာသား (၄) ခ်က္တီးသည္အထိ တနိတာပြဲေတာ္ျဖစ္ျပီး စတုဒီသာေကြ်းျခင္း၊ ရိုးရာက်င္ကိုင္ပြဲမ်ားျဖင့္ စည္ကားသည္။ ထုိနိတြင္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႔တနယ္လံုးမွ ပြဲေတာ္ႏွစ္ခုလံုးသို႔ ေခါက္တံု႔ေခါက္ျပန္ လားေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ကန္ေတာ့ျခင္းျဖင့္ အလြန္စည္ကားေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းသည္။ ဤသည္မွာလည္း က့ံေကာ္ေတာသွ်င္ျမတ္မ်ား၏အံဖြယ္မ်ားျဖစ္သည္။ ေက်ာက္တလံုးဂူဘုရားမွာလည္း အလြန္ထူးဆန္းစြာ ေက်ာက္တလံုးတည္းတြင္ ဂူေပါင္းမ်ားစြာ၊ ဘုရားေပါင္းမ်ားစြာျဖင့္ ရခိုင္ဘုရင္မင္းဘာၾကီးလက္ထက္ တည္ထားချခင္းျဖစ္သည္။ ဤသို႔တန္ခိုးေတာ္မ်ားအေပါင္းႏွင့္ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ ကံ့ေကာ္ေတာရွိေဟာင္းေပၚေတာ္မူဘုရားႏွစ္ဆူ၏ ထူးျခားေသာျဖစ္ရပ္အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ ပီထက္အကၡရာ၊ ေက်ာက္ထက္အကၡရာမဟိေသာ္ျငားလည္း အစဥ္အဆက္ မိဘဘိုးဖီးဘီဘင္မ်ားေျပာၾကားခေသာစကားမ်ားသည္ ယခုတိုင္ သမိုင္းတြင္လွ်က္ဟိသည္။နတ္လူသာဓုေခၚစီသတည္း၊ သာသနာေတာ္အဓြန္႔ရွည္ပါစီေသာ၀္။
ဤကား က့ံေကာ္ေတာဘုရားသမိုင္းအက်ဥ္းတည္း။
ကိုကားခ်က္။ ။ ေရႊျဖဴခင္ျမလတ္(အရီးေဒၚျမလတ္) ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ့ က့ံေကာ္ေတာဘုရားသမိုင္း။
က်ိန္းေတာင္ေစတီသမိုင္း
ရခိုင္ျပည္နယ္/မင္းျပားျမိဳ့/
က်ိန္းေတာင္/ဇီဝွါဓါတ္ေတာ္သမိုင္း
*********
ေစတီေတာ္၏ဉာဏ္ေတာ္(စိန္ဖူးထိ) ၄၈ေပ/၃လက္မ
ေစတီေတာ္၏ဉာဏ္ေတာ္(ငွက္ေပ်ာဖူးထိ)
၃၇ ေပ/
ေစတီေတာ္ေအာက္ေျခအဝန္း ၈၁ ေပ ၄ လက္မ။
သာသနာေတာ္သကၠရာဇ္(၂၂၂)ခုနစ္
သူရိယစကၠမင္းလက္ထက္မွစ၍ကိုးကြယ္ခဲ့သည္။
ေစတီေတာ္သမိုင္းအက်ဉ္း
ဓညဝတီျပည္ရွင္ ရခိုင္ဘုရင္ စႏၵသူရိယ
မင္းလက္ထက္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ဘုရားသည္
ရဟႏၱာငါးရာနွင့္အတူဓညဝတီရခိုင္ျပည္သို႔ႀကေရာက္ေတာ္မူျပီးေသလာဂီရိေက်ာက္ေတာ္ေတာင္ထိပ္၌ရပ္တန္႔ေတာ္မူလ်ွက္နုစဉ္ဘဝက်င္လည္က်က္စားခဲ့ေသာေနရာဌါနမ်ား၌ဘုရားရွင္ပရိနိဗၺာန္ျပဳျပီးေနာက္သရီရဓါတ္ေတည္မ်ားကိန္းဝပ္မည့္အေႀကာင္းဗ်ာဒိတ္စကားအိန္႔ျမြက္ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။
ယင္းသို႔မိန္႔ျမြက္ခဲ့ရာဝယ္ကာကာဂီရိေခၚက်ိန္းေတာင္ေပၚ၌ဘုရားရွင္နုစဉ္ဘဝကက်ီးမင္းတဇါတ္ျဖစ္ခဲ့ဘူးေသာေႀကာင္းငါပရိနိဗၺာန္ျပဳျပီးေနာက္ငါ၏လ်ာရင္းေတာ္ဓါတ္ကိုတည္လတ္၍ဇီဝွါဓါတ္ေတာ္ေခၚလတၲံ႕ဟုမိန္႔ႀကားေတာ္မူခဲ့ေလသည္။
သာသနာေတာ္သကၠရာဇ္(၂၂၂)ခုတြင္မဇၩိမေဒသေသာဠသ(၁၆)တိုင္းတို႔ကိုပိုင္စုိးေတာ္မူေသာအာေသာကမင္းလက္ထက္အရွင္ဣႏၵကုတၱအသ်ွင္ေမာဂၢလိပုတၱတိႆမေထရ္တို႔ႀကီးႀကပ္မႈျဖင့္အရွင္ဗာကုလအရွင္တိႆမေထရ္သည္ရခိုင္ျပည္သို႔ဘုရားရွင္၏ဓါတ္ေတာ္မ်ားကိုပင့္ေဆာင္ေတာ္မူလာျပီးဓညဝတီျပည္ရွင္သူရိယစကၠမင္းထံအပ္နွင္းေတာ္မူခဲ့ေလသည္။
ဗ်ာဒိတ္ေတာ္နွင့္အညီကာကာဂီရိေခၚက်ိန္းေတာင္ေပၚ၌လ်ွာရင္းေတာ္ဓါတ္ကိုဌါပနာထားျပီးေစတီေတာ္ကိုတည္ထားေတာ္မူခဲ့ေလသည္။
ေဖာ္ျပပါကာကာဂီရိေခၚသည့္ေတာင္ကိုယခုအခါက်ိန္းေတာင္ဟူ၍သာလူသိမ်ားႀကသည္ဓါတ္ေတာ္ကားလ်ွာရင္းေတာ္ဓါတ္နုစဉ္ဘဝကက်ီးမင္းျဖစ္ခဲ့ရကားမူလကက်ီးေတာင္ဟုေခၚရာမွကာလေရြ႕လ်ားလာသည့္အခါက်ိန္းေတာင္ဟုေခၚတြင္လာေႀကာင္း
ေနာက္အယူအဆအသစ္တခုမွာ
သက္တန္႔အနစ္တေသာင္းကႆပဘုရားပြင့္ေတာ္မူခဲ့စဉ္ထိုဘုရားရွင္သည္ဤေတာင္၌ေခတၲက်ိန္းစက္နားေနခဲ့ဘူးသည္ကိုအေႀကာင္းျပဲ၍၎ထိုမွတပါးေဂါတမဘုရားေလာင္းက်ီးသည္လည္းက်ီးသားငါးရာျခံရံလ်ွက္အစာေရစာေပါႀကြယ္ဝျပီးစိမ္းစိမ္းစုိစုိျဖင့္စိတ္နွလုံးခ်မ္းေျမးသာယာေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းသည့္ဤေတာင္၌ေနထိုင္ခဲ့ဘူးသည္ကိုအေႀကာင္းျပဳလ်ွက္က်ိန္းေတာင္ဟုေခၚတြင္မွတ္ေလရေႀကာင္းျပဆိုႀကသည္။
က်ိန္းေတာင္ေစတီေတာ္ျမတ္မွာဓမၼေတာ္ငါးရပ္။မျပတ္ဆီမီးမျငိမ္းေစရာဟူေသာေရွ႕စကားစဉ္ညြန္႔ဆိုရာဓမၼေတာ္ငါးရပ္ဓါတ္မဏၭဳိင္ေစတီေတာ္ျမတ္တဆူးလည္းျဖစ္သည္။
ေစတီေတာ္ကိုသူရိယစကၠမင္းမွစ၍ရခိုင္ျပည္တြင္ေခတ္အဆက္ဆက္စုိးစံခဲ့ႀကေသာေရွ႕မင္းအဆက္ဆက္တို႔ကလည္းေရွ႕မူအစဉ္အလာမပ်က္မြမ္းမံေတည္မူခဲ့ႀကေလသည္ေျမာက္ဦးေခတ္မင္းတပါးျဖစ္ေသာမင္းဖေလာင္း(ေကာဇါ၉၃၃/၉၅၅)သည္ပ်က္းစီးေနေသာဗ်ာဒိတ္ေတာ္ဝင္ဓာတုေစတီ(၁၅)ဆူကိုျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ့ရာတြင္ဤေစတီေတာ္လည္းတဆူအပါအဝင္ျဖစ္ေႀကာင္းရခိုငိရာဇဝင္တြင္ေဖာ္ျပသည္ေနာက္ဆုံးမြမ္းမံခဲ့ေသာမင္းမွာဤက်ိန္းအရပ္တြင္ေမြးဖြားျပီးေျမာက္ဦးဘုရင္တပါးျဖစ္လာေသာက်ိန္းဒုံးညိဳ(ေခၚ)စႏၵဝိဇယမင္းျဖစ္ေလသည္ဤမင္းသည္မဟာမုနိသိမ္ေတာ္မွစ၍ေရွ႕မင္းမ်ားတည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ေသာဘုရားပုထိုးေစတီမ်ားကိုျပန္လည္ျပဳျပင္ခဲ့သည္(၈၀၀)စီအေရအတြက္ရွိေသာေစတီသိမ္ေက်ာင္းကန္မ်ားကိုတည္ေဆာက္လွဴဒါန္းေတာ္မူခဲ့ေလသည္ဤေတာင္တန္းတစ္ခိုတြင္လည္းဘုရားမ်ားတည္ေဆာက္ျခင္းသဃၤိကခယ္မ်ားလွဴဒါန္းျခင္းနွင့္အတူက်ိန္းေတာင္ေစတီေတာ္ကိုလည္းျပဳျပင္မြမ္းမံထဲ့ေလသည္။
သမိုင္းအေထာက္အထားအားျဖင့္ေစတီေတာ္အနီးမွေယဓမၼာဂါထာေတာ္ထိုးေရွ႕ေဟာင္းေက်ာက္စာတခ်ပ္ကိုေတြ႔ရွိရသည္(ယခုစစ္ေတြျမိဳ့ေရွးေဟာင္သုေတသနျပတိုက္တြင္ထိန္းသိမ္းထားရွိပါသည္
ေက်ာက္စာပါအေရးအသားမွာေအဒီ(၅)ရာစုခန္႔ကျဖစ္မည္ဟုသုေတသီဆရာႀကီးဦးစံသာေအာင္မွခန္႔မွန္းပါသည္
ဤအေထာက္အထားအရဇီဝွါေတာ္ဓါတ္မွာေဝသာလီေခတ္ထက္ေနာက္မက်ေႀကာင္းသိရွိနူိင္ပါသည္။
ေစတီေတာ္အနီးရာဟုေထာင့္တြင္ေျမာက္ဦးေခတ္ေက်ာက္ဆစ္လက္ရာေျခေတာ္ရာတဆူကိုလည္းဖူးေတြ႔နူိင္ပါသည္(၁၃၆၅)ခုနစ္တြင္ယင္းေျခေတာ္ရာအားကြန္ကရက္ပလႅင္ေတာ္အသစ္ျပဳျပင္လ်ွက္လွဴဒါန္းပူေဇာ္ထားပ္သည္။
ေစတီေတာ္၏ထီးေတာ္ကိုျမိဳ့အုပ္သာပန္းလက္ထက္ေကာဇါ(၁၂၇၀')ခုနစ္တြင္တစ္ႀကိမ္ေက်ာင္းတကာႀကီးဦးေရႊသဲဦးေဆာင္မႈျဖင့္(၁၃၁၂)ခုနစ္တြင္တစ္ႀကိမ္ရခိုင္သမားေတာ္ႀကီးဦးေအာင္သာလွဦးေဆာင္မႈျဖင့္(၁၃၃၀)'ခုနစ္တြင္တစ္ႀကိမ္
(၁၃၆၁)ခုနစ္တြင္တစ္ႀကိမ္(၁၃၇၀)ခုနစ္တြင္တစ္ႀကိမ္တင္လွဴပူေဇာ္ခဲ့ႀကျပီျဖစ္ပါတယ္
စတုတၴေျမာက္ထီးေတာ္နွင့္ပဥၥမေျမာက္ထီးေတာ္ကိုအဂၢမဟာပဏၭိတ။အဂၢမဟာသဒၶမၼေဇါတိကဓဇ။ပရိယတိၲသာသနဟိတဓရနယ္စပ္နွင့္ျပည္တြင္း။ျပည္ပသာသနာျပဳ။အလိုေတာ္ျပည့္ဆရာေတာ္ဘဒၶႏၲအရိယဝံသအားအမွဴထားလ်ွက္အလွဴရွင္ဦးခိုင္ေဌးဇနီးေဒၚမိုးမိုးအိမိသားစုကတင္လွဴပူေဇာ္ျခင္းေစတီျမတ္အားကိုယ္လုံးျပည့္ေရႊသကၤန္းကပ္လွဴျခင္းရင္ျပင္ေတာ္တခုလုံးေႀကြျပားခင္းျခင္းဘုရားေတာင္တက္လမ္းကိုကတၲရာလမ္းအျဖစ္ေဖာက္လုပ္ျခင္းေတာင္တက္လမ္းအဝင္မုဒ္ဦးကိုလည္းတည္ေဆာက္လွဴဒါန္းခဲ့ပါသည္။
ဆ႒မအႀကိမ္ေျမာက္ထီးေတာ္ကိုအမွတ္(၂)လ်ွပ္စစ္စြမ္းအားဝန္ႀကီးဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ေမာင္ျမင့္ဇနီးေဒၚဝင္းဝင္းနုမိသားစုတို႔မွတင္လွဴျခင္းသိမ္ေတာ္ႀကီးကိုလွဴဒါန္းျခင္းခဲ့ပါသည္
ဆရာေတာ္ဦးဥတၲမ၏နုိင္ ငံေရးႀသဝါဒမ်ား
ဆရာေတာ္ဦးဥတၲ၏ နုိင္ငံေရး ႀသဝါဒမ်ား
မင္းေနျပည္ေတာ္နွင့္တူသည့္ အဂၤလန္နိူင္ငံ လန္ဒန္ျမိဳ့၏ ခမ္းနားႀကီးက်ယ္မႈကိုျမင္ရ၍
ငါအထူးဝမ္းမေျမာက္ပါ အေႀကာင္းမူကား က်ြန္သေဘာက္ကဲ့သို႔ေနရျခင္းေႀကာင့္တည္း။
၁၉၂၅ခုဇူလိုင္လ ၁၂ရက္ လန္ဒန္ျမိဳ့
တိုင္းျပည္သည္ က်ြန္သေဘာက္ဘဝသို႔ ေရာက္ေန၍ တိုင္းသူျပည္သားတို႔သည္လည္း က်ြန္မ်ားျဖစ္သျဖင့္ က်ြန္မ်ားကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာသည္လည္း က်ြန္ဘာသာနွင့္ ကြ်န္သာသနာပင္ျဖစ္တယ္။
ဗိုလ္တေထာင္ဘုရားဝင္း
ငါ့ကိုသတ္ေပးတဲ့ ငါ့ ဝိဉာဉ္ဟာ မေသဘူး
ေနာက္ဘဝထိ အဂၤလိပ္မိစၧာတို႔ကို
ဆက္ျပီးေတာ္လွန္ဦးမယ္ကြ"
(ဝတ္လုံေတာ္ရဦးလွထြန္းျဖဴအိမ္တြင္ ေျပာေသာစကား) ။
လြတ္လပ္ေသာဒီမိုကေရစီနိုင္ငံတို႔၌အစုိးရလုပ္ပုံမေကာင္းလ်ွင္မေကာင္းဟုေဝဖန္ခြင့္ရွိေသာ္လည္းငါတို႔ကေတာ့အစုိးရလုပ္တာမေကာင္းလ်ွင္ေခါင္းငုံ႔ခံေနရမလားမခံဘူးမခံႀကနဲ႔
လြတ္လပ္ေရးသို႔ေရာက္ရန္ကိစၥ၌ေထာင္မ်ားစက္တိုင္မ်ားမွျဖတ္သြားရမည္ျဖစ္ေႀကာင္းမွာရာဇဝင္တို႔တြင္လည္းထင္ရွားခဲ့ပါျပီ။
၁၉၂၂ ဇူလိုင္၂
တဦးနွင့္တဦးစိတ္ငေဘာထားကြဲလြဲေနျခင္းတို႔ကိုရွင္းလင္းပေပ်ာက္ေစျပီးယခုတိုင္းေရးျပည္မႈေဆာင္ရြက္ေနရာ၌မိမိတို႔၏ရန္သူကိုေအာင္ျမင္ျခင္းသို႔ေရာက္ေအာင္စည္းရုံးညီညြတ္လ်ွက္တည္တါံႀကံ့ခိုင္စြာအားခဲ့တိုက္ႀကရန္ခြန္အားသတိၲမ်ားကိုအသစ္ျပဳျပင္စီစဉ္လိုက္ႀကဖို႔ေျပာခ်င္သည္။
နူိင္ငံလုံးဆိုင္ရာအစည္းအေဝး
၁၉၂၂-ဇူလိုင္
သာသနာဝန္ထမ္းျဖစ္ႀကကုန္ေသာ
သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္အေပါင္းတို႔သည္
ခါးပန္းႀကိဳးကိုနာနာစည္းျပီးတိုင္းျပည္ႀကီးနွင့္တကြျပည္သူျပည္သားတို႔လြတ္လပ္ခ်မ္းသာရန္အေႀကာင္းတို႔ကိုအားခဲ၍ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူႀကပါကုန္။
၁၉၂၂ဇူလိုင္၂
မိမိတို႔နိူင္ငံကိုမရလ်ွင္မေနဟုစိတ္ကိုျပ႒ါန္းလ်ွက္တင္းမာစြာက်င့္ႀကံပါမူမေအာင္ျမင္နူိင္ေသာအေႀကာင္းဘယ္မွာရွိေတာ့အ့ံနည္း။
၁၈၂၂ဇူလိုင္၂၉ မႏၲေလး
မင္းေနျပည္ေတာ္နွင့္တူသည့္ အဂၤလန္နိူင္ငံ လန္ဒန္ျမိဳ့၏ ခမ္းနားႀကီးက်ယ္မႈကိုျမင္ရ၍
ငါအထူးဝမ္းမေျမာက္ပါ အေႀကာင္းမူကား က်ြန္သေဘာက္ကဲ့သို႔ေနရျခင္းေႀကာင့္တည္း။
၁၉၂၅ခုဇူလိုင္လ ၁၂ရက္ လန္ဒန္ျမိဳ့
တိုင္းျပည္သည္ က်ြန္သေဘာက္ဘဝသို႔ ေရာက္ေန၍ တိုင္းသူျပည္သားတို႔သည္လည္း က်ြန္မ်ားျဖစ္သျဖင့္ က်ြန္မ်ားကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာသည္လည္း က်ြန္ဘာသာနွင့္ ကြ်န္သာသနာပင္ျဖစ္တယ္။
ဗိုလ္တေထာင္ဘုရားဝင္း
ငါ့ကိုသတ္ေပးတဲ့ ငါ့ ဝိဉာဉ္ဟာ မေသဘူး
ေနာက္ဘဝထိ အဂၤလိပ္မိစၧာတို႔ကို
ဆက္ျပီးေတာ္လွန္ဦးမယ္ကြ"
(ဝတ္လုံေတာ္ရဦးလွထြန္းျဖဴအိမ္တြင္ ေျပာေသာစကား) ။
လြတ္လပ္ေသာဒီမိုကေရစီနိုင္ငံတို႔၌အစုိးရလုပ္ပုံမေကာင္းလ်ွင္မေကာင္းဟုေဝဖန္ခြင့္ရွိေသာ္လည္းငါတို႔ကေတာ့အစုိးရလုပ္တာမေကာင္းလ်ွင္ေခါင္းငုံ႔ခံေနရမလားမခံဘူးမခံႀကနဲ႔
လြတ္လပ္ေရးသို႔ေရာက္ရန္ကိစၥ၌ေထာင္မ်ားစက္တိုင္မ်ားမွျဖတ္သြားရမည္ျဖစ္ေႀကာင္းမွာရာဇဝင္တို႔တြင္လည္းထင္ရွားခဲ့ပါျပီ။
၁၉၂၂ ဇူလိုင္၂
တဦးနွင့္တဦးစိတ္ငေဘာထားကြဲလြဲေနျခင္းတို႔ကိုရွင္းလင္းပေပ်ာက္ေစျပီးယခုတိုင္းေရးျပည္မႈေဆာင္ရြက္ေနရာ၌မိမိတို႔၏ရန္သူကိုေအာင္ျမင္ျခင္းသို႔ေရာက္ေအာင္စည္းရုံးညီညြတ္လ်ွက္တည္တါံႀကံ့ခိုင္စြာအားခဲ့တိုက္ႀကရန္ခြန္အားသတိၲမ်ားကိုအသစ္ျပဳျပင္စီစဉ္လိုက္ႀကဖို႔ေျပာခ်င္သည္။
နူိင္ငံလုံးဆိုင္ရာအစည္းအေဝး
၁၉၂၂-ဇူလိုင္
သာသနာဝန္ထမ္းျဖစ္ႀကကုန္ေသာ
သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္အေပါင္းတို႔သည္
ခါးပန္းႀကိဳးကိုနာနာစည္းျပီးတိုင္းျပည္ႀကီးနွင့္တကြျပည္သူျပည္သားတို႔လြတ္လပ္ခ်မ္းသာရန္အေႀကာင္းတို႔ကိုအားခဲ၍ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူႀကပါကုန္။
၁၉၂၂ဇူလိုင္၂
မိမိတို႔နိူင္ငံကိုမရလ်ွင္မေနဟုစိတ္ကိုျပ႒ါန္းလ်ွက္တင္းမာစြာက်င့္ႀကံပါမူမေအာင္ျမင္နူိင္ေသာအေႀကာင္းဘယ္မွာရွိေတာ့အ့ံနည္း။
၁၈၂၂ဇူလိုင္၂၉ မႏၲေလး
ျမိဳ့သူႀကီးေအာင္ေက်ာ္စံ၏သီတမ္းစာ
ဥဓါဏ္မႀကီး ျဖစ္ရေလျခင္း
တိုင္းျပည္ကိုႀကံ ေအာင္ေက်ာ္ဇံမွာစံလွမ္းေဖြ
ေနွာင္တစ္က်ိပ္ေျခာက္ရုိး ယြင္းေဖာက္သစၥာ သူရို႕မွာကား
ဝမ္းစာစားခြက္ တတြက္တြက္ကို
တသက္စာထင္ ခြီးအျမင္ေႀကာင္း
တိုင္းခြင္သာစည္ ငါရို႕ျပည္လည္း
သူ႔ျပည္ျဖစ္ရ ဝမ္းနည္းစာတည္း
မိဘဆရာ ေပါရဏာရို႕
ေဝါဟာထုံးေဟာင္း လူပေဒါင္းကို
မေပါင္းဖို႔ရာ ဆိုတုံပါလည္း
မိကာသတိ ေပါင္းေဖာ္မိ၍
လက္ဟိဒုကၡ ငါခံရ၏
ဘဝတစစ္ လူျပန္ျဖစ္က
အသစ္ခုပင္ ေတာ္လွန္ခ်င္သည္
ဇါပင္မမိန္႔သာေသာေႀကာင္းတည္း။
Subscribe to:
Posts (Atom)